@article{article_1658851, title={BİR EGE SEMAHININ MÜZİKAL ANATOMİSİ: “HAKİKAT GİZLİ SIRDIR” İSİMLİ HALK EZGİSİNİN MAKAMSAL VE YAPISAL ÇÖZÜMLEMESİ}, journal={Yegah Müzikoloji Dergisi}, volume={8}, pages={419–438}, year={2025}, DOI={10.51576/ymd.1658851}, author={Güney, Hüseyin and Pelikoğlu, Mehmet Can}, keywords={Semah, Turkish music, Alevi - Bektasi, Aegean region, analysis}, abstract={Bu çalışmada Türk Halk Kültürünün ve Türk Halk Müziğinin önemli bir unsuru olan Alevi-Bektaşi Kültürü ele alınarak, bu kültürün yüzyıllardır yaşattığı Semah türü hakkında bilgi verilmiştir ve ‘Hakikat Gizli Sırdır’ adlı Ege yöresinden kayıt altına alınmış olan semah türküsünün müzikal açıdan incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda eser üzerinde yapılabilecek en uygun makam analiz yöntemi belirlenmiş ve analiz gerçekleştirilmiştir. Türk müziği halk müziği ve sanat müziği diye iki ayrı koldan incelenmektedir. Buna karşın temelde kullanılan müzikal teorinin tamamen aynı olması dolayısıyla çalışmamızda makamsal analizlerimizin hesaplamasını Arel-Ezgi-Uzdilek’in geliştirdiği çeşniler veya üçlü, dörtlü ve beşliler mantığıyla ve Mehmet Can Pelikoğlu’nun kullandığı ezgi cümle-motif yöntemini kullanarak yapmış bulunmaktayız. Türk müziğindeki dörtlü ve beşlilerin kullanımına değinerek, bu dörtlü ve beşlilerin bir araya gelerek makam dizilerini oluşturduğu ve bu yapıların konumlarının değişiminin sonuçlarını gösterecek nitelikte bir örnek eser sunulmuştur. Semah türünün makam ve usul açılarından birçok değişken içeriyor olması eserin analizinin önemini vurgulamaktadır. Bu türden yazılmış olan eserlerin her açıdan araştırılıp incelenmesi de hem kültürümüzün devamlılığı ve anlaşılması hem de gelecek nesillere aktarılması açılarından önemlidir. Çalışmamızda yer alan eserin de analizi gerçekleştirildiğinde karşımıza çıkan sonuçlar kısaca şöyledir; eser Semah türünün gereklerini tamamen yerine getirmekle birlikte sanatsal açıdan derin bir anlatıma sahiptir. Bu derinliği öncelikle güfteden aldığımız edebî bilgilerden elde etmiş bulunmaktayız. Lirik bir yapıda olan güfte, yaşam felsefesinin önemli anlatımlarını içermektedir. Müzikal açıdan incelendiğinde ise özellikle güfte ve beste arasındaki uyum dikkati çekmektedir. Bu uyum, bizlere halk müziğindeki derinliği göstermekte ve yakılan, üretilen hiçbir eserin sanat kaygısı olmadan bestelenmediğini gözler önüne sermektedir. Eserin üretildiği bölgeden etkilendiği de ezgi yapısından anlaşılmaktadır.}, number={2}, publisher={Tolga KARACA}