@article{article_1662347, title={Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hekimlerin Defansif Tıp Uygulama Durumu, Nedenleri ve Sonuçları; Karma Araştırma}, journal={Eskişehir Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi}, volume={10}, pages={330–344}, year={2025}, DOI={10.35232/estudamhsd.1662347}, author={Aktaş, Said and Savaş, Nazan and Hajıyeva, Günay}, keywords={Defensive medicine, doctor, burnout, healthcare system}, abstract={Bu araştırmada, üniversite hastanesinde çalışan hekimlerin defansif tıp uygulama (DTU) durumları, nedenleri ve sonuçlarının saptanması; hekimlerin sosyodemografik özellikleri, iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri ile DTU arasındaki ilişkilerin ortaya konulması amaçlandı. Karma yöntemle Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Hastanesi’nde 2022 yılında yapılan araştırmanın, nicel aşaması kesitsel, nitel aşaması fenomenolojik desende görüşmeler ve gözlem yöntemiyle gerçekleştirildi. Nicel aşamada sosyodemografik özellikler, DTU Tutum Ölçeği, Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve Minnesota İş Doyumu Ölçeği, nitel aşamada derinlemesine yarı yapılandırılmış yüz yüze görüşme ve gözlem yöntemi kullanıldı. İstatistiksel analizlerde Lojistik regresyon, kelime bulutu frekansı, kodlama ağacı ve kümeleme analizi kullanıldı. Hekimlerin %67,5’inin DTU düzeyi çok ileri-ileri düzeydeydi. Lojistik regresyon modelinde çok ileri-ileri DTU’yu Duygusal Tükenme puanı (OR=1,12), asistan/uzman olma (OR=3,79), 30 yaştan küçük olma (OR=0,40), aylık nöbet sayısının 5’ten fazla olması (OR=2,08), klinikte sık DTU’nın olduğunu düşünme (OR=2,59) ve sağlık hizmet modelinin DTU’yu arttırıcı etkisi olduğunu düşünme (OR=2,4) etkilemektedir (p<0,05). Görüşmelerin kümeleme analizi sonucunda, hekimlerin sıklıkla dava ve hata korkusu, imaj kaygısı, basındaki haberler, hasta yoğunluğu, huzur ve gelecek kaygısı nedenleriyle DTU’ya yöneldiği saptandı. Hekimler DTU’nun sonuçlarıyla ilgili olarak; maliyet artışı, hasta şikâyeti ve yoğunluğunda artış ile iş doyumunda azalma üzerinde durmuştur. Gözlemlerde hekimlerin %9’unun hastalarına ayırdıkları süre ≥20 dakikadır. Hekimlerin %45,4’ünün fizik muayeneden önce, %15,1’inin anamnez almadan önce istemlerde bulunduğu gözlemlendi. Hekimlerin üçte ikisinde çok ileri-ileri düzeyde DTU saptandı. Genç hekimlerde, asistan/uzmanlarda, ayda beşten fazla nöbet tutanlarda, duygusal tükenmişliği yüksek olanlarda, klinikte sık DTU olduğunu düşünen ve sağlık hizmet modelinin DTU’yu arttırdığını düşünenlerde DTU riski artmaktadır. Hekimler DTU’nun azaltılmasında koruyucu sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesine, sevk zincirinin uygulanmasına, personelin arttırılmasına ve malpraktis ön kurulunun oluşturulmasını önermişlerdir.}, number={3}, publisher={Eskişehir Osmangazi University}