@article{article_1662420, title={4-6 Yaş Kuran Kursu Öğreticileri Tarafından Geliştirilen Materyallerin İncelenmesi}, journal={Akdeniz İlahiyat Dergisi}, pages={53–74}, year={2025}, author={Ölmez Fıçıcı, Hatice and Ay, Mustafa Fatih}, keywords={Religious Education, 4-6 Age Group Quran Course, Material, Presidency of Religious Affairs}, abstract={Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı 4-6 yaş Kur’an Kurslarında kullanılan materyaller Eğitim Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanmakta ve tüm Türkiye genelinde standart bir şekilde öğreticilere ulaştırılmaktadır. Bu materyallerin hazırlanmasında, çocukların yaş ve gelişim özellikleri, pedagojik hassasiyetler, dinî değerlerin aktarımına ilişkin ilkeler ile etkin öğrenme yaklaşımları göz önünde bulundurulmaktadır. Okul öncesi dönemdeki çocukların dikkat süreleri, algı yetenekleri ve soyut kavramları anlama düzeyleri göz önüne alındığında, bu materyallerin öğrenme sürecini somutlaştırmaya yönelik olarak tasarlanması büyük önem taşımaktadır. Hazırlanan bu materyallerin standart bir şekilde tüm öğreticilerin kullanımına sunulması, ülke genelinde aynı kazanımların benzer yöntemlerle çocuklara ulaştırılmasını hedefler. Bu standartlaşma, içerik eşitliği ve öğretim kalitesinde süreklilik sağlamayı amaçlamaktadır. Ancak her sınıf ortamı ve öğrenci grubu kendine özgü farklılıklar barındırdığından, sahada görev yapan öğreticiler, çocukların öğrenme süreçlerini daha etkin ve somut hâle getirmek amacıyla kendi imkânlarıyla ek materyaller de geliştirebilmektedir. Bu tür materyaller, sınıf içi uygulamalarda çocukların dikkatini çekmek, katılımı artırmak ve kalıcı öğrenme sağlamak adına önemli bir işlev görmektedir. Aynı zamanda öğreticinin sınıf içi gözlemleriyle şekillenen bu materyaller, çocuğun ilgisine ve ihtiyaçlarına doğrudan cevap verebilecek özgün araçlar niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada, Antalya ili Muratpaşa İlçe Müftülüğüne bağlı olarak görev yapan beş öğretici tarafından geliştirilen on iki öğretim materyali, Eğitim Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan öğretim programına ve materyal geliştirme ilkelerine uygunluğu açısından incelenmiştir. Bu incelemede materyaller, ilgili olduğu konu bütünlüğünü sağlamak için programda yer alan öğrenme alanlarına göre “Kur’an-ı Kerim” ve “Değerler Eğitimi-Dini Bilgiler” olmak üzere iki ana başlık altında kategorize edilmiştir. Bu sınıflama, materyallerin öğretim programındaki hedef kazanımlarla ne derece uyumlu olduğunu belirlemek açısından anlamlı bir zemin oluşturmuştur. Kur’an-ı Kerim alanına ait materyaller arasında harf tombalası, hafıza kartları, balık tutma oyunu, harf zarı, harflere ip geçirme materyali ve zımparalı harf seti yer almaktadır. Bu materyallerin, 4-6 yaş grubunun gelişim düzeyine uygun olduğu; özellikle harf tanıma, görsel-işitsel uyaranla pekiştirme ve motor becerileri destekleme açısından etkili olduğu tespit edilmiştir. Harflere ip geçirme materyalinin ise 4 yaş grubuna hitap etmede zorlandığı, ahşap harflerin delik boyutlarının küçük olması nedeniyle revizyona ihtiyaç duyduğu değerlendirilmiştir. Bu kategorideki materyallerin büyük çoğunluğu kağıt, karton veya ahşap gibi ekonomik aynı zamanda da dayanıklı malzemelerle hazırlanmış, sınıf içi uygulamalarda öğrencilerin aktif katılımını destekleyecek şekilde tasarlanmıştır. Değerler eğitimi ve dini bilgiler alanındaki materyaller ise el kuklası, parmak kuklası, hikâye halısı, hikâye önlüğü, penguen çarkı ve Esmâü’l Hüsnâ materyalleridir. Bu kategorideki materyaller ise keçe, kumaş veya ahşap gibi dayanıklı malzemelerle hazırlanmış, üzerine eklenen farklı figürlerle farklı kazanımlara yönelik uygulama imkanı verebilecek şekilde tasarlanmıştır. Bu materyallerin tamamı, dini ve ahlaki değerlerin öğretilmesini somutlaştırmak ve çocukların dikkatini çekerek katılımını artırmak amacıyla geliştirilmiştir. Çalışmanın yöntemi, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması modeli ve kollektif (karşılaştırmalı) durum deseni şeklinde belirlenmiştir. Materyaller Antalya ili Muratpaşa İlçe Müftülüğünde görevli 4-6 yaş Kur’an Kursu öğreticilerinden alınmıştır. Ulaşılan veriler ışığında incelenen materyaller, öğretim programında yer alan kazanımlarla olan ilişkileri, çocukların yaş ve gelişim düzeyine uygunlukları ile materyal geliştirme ilkelerine göre analiz edilmiştir. Değerlendirme sonucunda, öğreticiler tarafından geliştirilen materyallerin genel olarak öğretim programına uygun olduğu, ancak bazılarının yaş grubu özelliklerine göre yeniden düzenlenmesi gerektiği ortaya konmuştur. Ayrıca materyal çeşitliliğinin ders işleyişini daha etkili kıldığı, öğrencilerin motivasyonunu artırdığı ve eğlenerek öğrenmeyi desteklediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda, öğreticilerin materyal geliştirme konusunda daha fazla desteklenmesi ve hizmet içi eğitimlerle donatılması önerilmektedir. Aynı şekilde Diyanet İşl}, number={1}, publisher={Akdeniz University}