@article{article_1667297, title={İmam Hatip Liselerinde Okul Kültürü Bağlamında Demokratik Yönetim ve Katılım}, journal={Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi}, volume={68}, pages={186–220}, year={2025}, DOI={10.15370/maruifd.1667297}, author={Doğan, Zülfi and Korkmaz, Mehmet}, keywords={Religion Education, Imam Hatip High School, School Culture, School Climate, Democratic Governance and Participation}, abstract={Okul kültürü; okulun faaliyet gösterdiği tarihî süreç içerisinde oluşan, okul üyelerinin davranışını etkileyen ve okulu diğer okullardan ayırarak kendine özgü bir kimliğin oluşmasını sağlayan maddi ve manevi öğelerin bütünüdür. Okul kültürü güçlü ve zayıf olarak ikiye ayrılmaktadır. Güçlü okul kültürünün özelliklerinden birisi okulda demokratik bir yönetim anlayışının olmasıdır. Bilindiği üzere ülkemizde okul idarecileri atama ile göreve gelmektedir. Bununla birlikte söz konusu idarecilerin bu görevi yaparken nasıl bir yönetim anlayışına sahip oldukları, bu anlayışın okul kültürüne yansımaları araştırılması gereken hususlardandır. Bu araştırmanın amacı imam hatip lisesi idareci ve öğretmenlerinin görev yaptıkları okullardaki yönetim anlayış ve uygulamalara dair görüşlerini ortaya koymaktır. İmam hatip liselerinde benimsenen ve uygulanan okul yöneticiliği anlayışının araştırılması yönetim konusunda idarecilerin olumlu/olumsuz uygulamalarının ortaya konmasına, eksikliklerin tamamlanmasına ve imam hatip liselerinin daha güçlü bir okul kültürüne sahip olmasına katkı sağlayabilir. Araştırma nicel desenli nitel desteklidir. Araştırmada nicel verilerin toplanması amacıyla “Okul Kültürü Ölçeği” kullanılırken nitel veriler yarı yapılandırılmış mülakat formları ile toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde t-testi, OneWay-Anova ve Tukey testi kullanılmıştır. Nitel veriler ise betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırma Kayseri’nin merkez ilçelerinde (Melikgazi, Kocasinan, Talas) bulunan 9 imam hatip lisesinde gerçekleştirilmiş ve araştırmaya 216 öğretmen katılmıştır. Ayrıca 10 idareci ve 20 öğretmenle yüz yüze mülakat yapılmıştır. Araştırmaya katılan imam hatip lisesi idareci ve öğretmenlerinin görüşlerinden hareketle; araştırmaya katılan öğretmenlerin çoğunluğunun okul ortamından memnun olduğu, iş ve işleyişin eğitim-öğretim döneminin başında alınan kararlara göre gerçekleştiği, idareci ve öğretmenler arasında yaşanan sorunların okulun işleyişini etkileyecek düzeyde olmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte yapılan mülakatlarda bazı öğretmenlerin okulla ilgili karar alım sürecine yeterince dahil olmadığını düşündükleri, iş ve sorumlulukların eşit ve adil dağıtılmadığı konusunda eleştirilerinin olduğu görülmüştür. Araştırmanın sonucuna göre hem idarecilerin hem de öğretmenlerin okullarında demokratik bir yönetim anlayışının olduğunu ve öğretmenlerin de bu yönetim sürecine dahil olduğunu düşündükleri belirlenmiştir Araştırmada belirlenen bağımsız değişkenler ile ölçek puanları arasında cinsiyet, eğitim durumu, branş, mesleki kıdem açısından anlamlı farklılaşmaların olmadığı sadece görev yapılan okul ile öğretmenlerin algı puanları arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir.}, number={68}, publisher={Marmara University}