TY  - JOUR
T1  - Fındık Harmanlama İşleminde Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıklarına Yönelik Ergonomik Risk Değerlendirmesi
TT  - Ergonomic Risk Assessment for Musculoskeletal Disorders in Hazelnut Threshing Process
AU  - Kara, Tanju
AU  - Arslan, Selçuk
PY  - 2025
DA  - April
Y2  - 2025
JF  - Tarım Makinaları Bilimi Dergisi
JO  - JAMS
PB  - Tarım Makinaları Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 1306-0007
SP  - 65
EP  - 84
VL  - 21
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Tarım sektöründe teknolojinin gelişmiş olması ve makineli tarımın yaygın olarak kullanılmasına rağmen, insana dayalı kas gücü hala yoğun olarak kullanılmaktadır. İnsana dayalı kas gücünün hala yoğun olarak kullanılması, tarımsal üretimde iş verimi kaybına, üretim miktarında azalmaya ve üretim sürecinde aksamalara sebep olmaktadır. Yapılan işin türü, yükü ve süresi, belli kas gruplarının bu yüke maruziyeti sonucunda özellikle kas ve iskelet sistemi rahatsızlıklarına (KİSR) neden olmaktadır. Fındık hasat ve harmanlama sırasında da çalışanların ergonomik olmayan duruş pozisyonları, kaldırdıkları yüklerin miktarı ve tekrarı, çalışanlarda kas ve iskelet sistemi rahatsızlıklarının görülmesine sebep olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, fındık harmanlama işleminde çalışanların kas iskelet sistemi rahatsızlıklarına yönelik ergonomik risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesidir. Çalışmada, ergonomik risklerin değerlendirilmesi kapsamında risk analiz yöntemlerinden biri olan Çabuk Tüm Vücut Değerlendirme Yöntemi (Rapid Entire Body Assessment, REBA) kullanılmıştır. Yapılan analizlere göre; fındık emiş hortumuna fındık verme işçiliği için REBA skoru 5, elek hattı kontrolörlük için 4, harmanlanacak fındığı havalandırma/emiş hattına kaldırma için 5, harmanlanan fındığın çuvallanması için 9, harmanlanacak fındığın üfleme makinesiyle toplanması için 4 bulunmuştur. Fındık paketleme ve hasattan ayrı yapılan emiş hortumu kontrol işçiliği yüksek risk seviyesinde bulunmuş ve acil önlemler alınması gerektiği belirlenmiştir.
KW  - REBA
KW  - Egonomik Risk Analizi
KW  - Fındık harmanlama
KW  - Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıkları
N2  - Despite technological advancements and the widespread use of mechanized agriculture in the agricultural sector, human muscle power is still heavily utilized. The intensive use of human-based muscle power causes loss of efficiency in agricultural production, decrease in productionquantities and disruptions in the production process. The type, load, and duration of work lead to musculoskeletal disorders (MSDS) due to the prolonged exposure of specific muscle groups to these loads. Such disorders are among the most common health problems encountered by agricultural workers. During hazelnut harvesting and threshing, workers' non-ergonomic postures, the amount of loads they lift and their repetition may causemusculoskeletal disorders. The aim of this study is to determine and evaluatethe ergonomic risk for musculoskeletal disorders of workers in the hazelnut threshing process. In the study, Rapid Entire Body Assessment (REBA), one of therisk analysis methods, was used within the scope of evaluating ergonomic risks. According to the analysis, the REBA scores for various tasks were as follows: 5 for feeding hazelnuts into the suction hose, 4 for screening line monitoring, 5 for lifting and aerating hazelnuts into the suction line, 9 for bagging threshed hazelnuts, and 4 for collecting hazelnuts using a blower machine. Hazelnut packaging and suction hose control work performed separately from harvesting were found to be at a high-risk level, requiring urgent preventive measures.
CR  - Akalp, H.G. ve Saklangıç, U. ve Çırakoğlu, S. (2021). Zeytin Tarımında Çalışan İşçilerin Çalışma Duruşlarının REBA Yöntemi İle Analizi. Ergonomi Dergisi, 4(2), s. 88-96.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1856491
CR  - Aktaş, A.R., Öztürk, E. ve Hatırlı, S.A. (2009). Dünya Fındık Piyasasında Türkiye’nin Rolü. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 1(1) s. 36-54. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/vizyoner/issue/23026/246190
CR  - Alkan, I. ve Kılıç, O. (2007). Samsun İli Terme İlçesinin Ova ve Yüksek Kesimindeki Fındık İşletmelerinin Karşılaştırmalı Ekonomik Analizi. OMU Zir. Fak. Dergisi, 22(2): s. 171-178. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/omuanajas/issue/20227/214337
CR  - Aygün, İ.,Urkan, E., Alayunt, F.N. ve Çakmak, B. (2021). Tarımsal Faaliyetlerde Sırtta Taşınarak Kullanılan Bazı Makinaların Ergonomik Açıdan Değerlendirilmesi. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 13(3), s. 109-116. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2045672
CR  - Bulut, E. (2013). Mevsimlik Tarım İşçilerinin Yaşam ve Çalışma Koşullarına İlişkin Bir Saha Araştırması: Kocaali Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erişim adresi: https://acikerisim.sakarya.edu.tr/bitstream/handle/20.500.12619/92101/T05742.pdf?sequence=1&isAllowed=y
CR  - Çamurcu, S. ve Seyhan, G. (2015). Tarım Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), s. 549-552.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/195504
CR  - Dilay, Y. ve Özkan, A. (2023a). Makine Yardımıyla Elma Toplamada Çalışma Duruşlarının REBA Yöntemi ile Analizi ve Ergonomik Risk Değerlendirilmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 19(1), s. 75-92.                                                                                                                                                       Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2606464
CR  - Dilay, Y. ve Özkan, A. (2023b). Alıç Meyvesi (CrataeugusSpp.) Toplamada Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, sayı 50, s. 30-35. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2732359
CR  - Eryılmaz, G.A. ve Kılıç, O. (2019). Türkiye’nin Organik Fındık Üretimi ve İhracatındaki Gelişmeler. Fırat Üniversitesi İİBF Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(1), s. 41-54 Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/738781
CR  - Esen, H. ve Fiğlali, N. (2013). Çalışma Duruşu Analiz Yöntemleri ve Çalışma Duruşunun Kas-İskelet Sistemi Rahatsızlıklarına Etkileri. SAÜ Fen Bilimleri Dergisi, 17(1), s. 41–51. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/192676
CR  - Geniş, A. ve Sümer, S.K. (2021). Tohumluk Mısır Üretiminde Çalışma Duruşlarının REBA Yöntemi ile Ergonomik Risk Analizi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 17(3), s. 127- 138.  Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2019992
CR  - Kanvermez, Ç. ve Sümer, S.K. (2021). Türkiye’de Tarım Sektöründe Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliğinin Kanun ve İş Hukuku Kapsamında Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 76(2), s. 575-595. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1381725
CR  - Öz, E. ve Çakmak, B. (2016). Tarım Makinaları Üreten Bir İşletmede İş Akışının Ergonomi ve İş Güvenliği Yönünden Değerlendirilmesi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 5 (ÖS: Ergonomi2016), s.275-282. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/303436
CR  - Sauk, H.,Beyhan, M.A. ve Uğurlutepe, K.M.K. (2022). Fındığın Mekanik Hasadında Çalışanların Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 18(3) s.126-138. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2512811
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/tarmak/issue//1669932
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4744906
ER  -