TY  - JOUR
T1  - İlk Uygulamalardan Yapay Zekâ Devrimine Halkla İlişkilerde Paradigma Değişimi
TT  - Paradigm Shift in Public Relations From The First Applications to The Artificial Intelligence Revolution
AU  - Soldan, Tolkun
PY  - 2025
DA  - November
Y2  - 2025
JF  - The Journal of International Scientific Researches
JO  - ISRjournal
PB  - Salih YILDIZ
WT  - DergiPark
SN  - 2458-8725
SP  - 384
EP  - 399
VL  - 10
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Bu makale, halkla ilişkilerin tarihsel gelişimini, dijitalleşme ve yapay zekâ devrimiyle birlikte geçirdiği dönüşümü incelemektedir. Halkla ilişkilerin kökenleri antik medeniyetlere kadar uzanırken, modern anlamdaki halkla ilişkiler XX. yüzyılda Ivy Lee ve Edward Bernays gibi öncülerin çalışmalarıyla şekillenmiştir. Grunig ve Hunt’ın dört halkla ilişkiler modeli (Basın Ajansı, Kamuyu Bilgilendirme, İki Yönlü Asimetrik ve İki Yönlü Simetrik), iletişim stratejilerindeki gelişimi ortaya koymaktadır.  Dijitalleşme, halkla ilişkilerin geleneksel yöntemlerden dijital platformlara kaymasına yol açmıştır. POE/PESO modelleri, markaların medya stratejilerini planlamalarına rehberlik etmektedir. X, Y, Z ve Alfa kuşaklarının teknolojiye olan yaklaşımları, hedef kitle analizlerini derinden etkilemiştir. Büyük veri ve yapay zekâ, halkla ilişkilerde veri odaklı karar alma süreçlerini kolaylaştırmış, yapay zekâ ajanları ise otomasyon ve kişiselleştirilmiş iletişim imkânı sunmuştur.  Halkla ilişkiler dinamik bir disiplin olarak sürekli evrim geçirmektedir. Yapay zekâ ve dijital teknolojilerin etkisiyle daha etkili, ölçülebilir ve etkileşimli stratejilerin gelecekte de devam etmesi beklenmektedir.
KW  - Halkla ilişkilerin tarihi
KW  - Halkla ilişkiler modelleri
KW  - Yapay zekâ
KW  - Paradigma değişimi.
N2  - This article examines the historical development of public relations and its transformation with digitalization and the artificial intelligence revolution. While the roots of public relations date back to ancient civilizations, modern public relations took shape in the 20th century through the works of pioneers such as Ivy Lee and Edward Bernays. Grunig and Hunt’s four public relations models (Press Agentry, Public Information, Two-Way Asymmetric, and Two-Way Symmetric) illustrate the evolution of communication strategies.  Digitalization has led public relations to shift from traditional methods to digital platforms. The POE/PESO models guide brands in planning their media strategies. The approaches of Generations X, Y, Z, and Alpha to technology have profoundly influenced target audience analyses. Big data and artificial intelligence have facilitated data-driven decision-making processes in public relations, while AI agents have enabled automation and personalized communication.  As a dynamic discipline, public relations continues to evolve. With the influence of artificial intelligence and digital technologies, more effective, measurable, and interactive strategies are expected to persist in the future.
CR  - Alexander, D. (2016). What digital skills are required by future public relations practitioners and can the academy deliver them?. PRism, 13(1), 1-13.
CR  - Ardila, M. M. (2020). The Rise of Intelligent Machines: How Artificial Intelligence Is Transforming the Public Relations Industry (Master’s dissertation, UNIVERSITY OF SOUTHERN CALIFORNIA).
CR  - Arief, N. N., & Saputra, M. A. A. (2019). Kompetensi baru public relations (PR) pada era artificial intelligence. Jurnal Sistem Cerdas, 2(1), 1-12.
CR  - Asna, A. (2006). Kuramda ve Uygulamada Halkla İlişkiler, İstanbul: Pozitif Yayınları.
CR  - Bates, D. (2006). “Mini-Me” History: Public Relations from the Dawn of Civilization. Institute for Public Relations. https://instituteforpr.org/wp-content/uploads/MiniMe_HistoryOfPR.pdf
CR  - Cutlip, S. M. (1994). The unseen power: Public relations: A history. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
CR  - Demirel, Z. H. (2021). Çalışma hayatında geleceğin insan kaynağı: Alfa kuşağı. OPUS International Journal of Society Researches, 18(Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı), 1796-1827.
CR  - Digital Academy. (2025, Şubat 22). Bedava müşteri bulma yöntemi! (Google Maps Web Scraping + AI Sistemi). https://www.youtube.com/watch?v=5g6nwOsZI6Q
CR  - Digital Academy. (2025b, March 16). MCP ve n8n Kullanarak Yapay Zeka Ajanlarıyla İşlerinizi Güçlendirin! https://www.youtube.com/watch?v=HmMLjZrr8B8
CR  - Doruk Yalçınsoy. (2025, January 24). Sanal işçiler - Sosyal Medya Ekibimi nasıl Yapay Zeka’dan yaptım (AI Agent Nedir?) https://www.youtube.com/watch?v=im9oZFXrqQQ
CR  - Erhan Meydan. (2025, January 18). 2025’te hayatımızı değiştirecek AI Agents nedir? | Yeni ChatGPT Görevler i̇ncelemesi. https://www.youtube.com/watch?v=sRG8Pa5IQTo
CR  - Grunig, J. E., & Dozier, D. M. (2003). Excellent public relations and effective organizations: A study of communication management in three countries. Routledge.
CR  - Grunig, J. E., & Hunt, T. (2018). MANAGING PUBLIC RELATIONS. In University Press of Mississippi eBooks.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/isrjournal/issue//1670976
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4749740
ER  -