@article{article_1690538, title={Burada Bir Argüman Var: Argüman Göstergesi Olarak Kullanılan İfadeler}, journal={Bilimname}, pages={223–260}, year={2025}, DOI={10.28949/bilimname.1690538}, author={Özturan, Mehmet}, keywords={Logic, Hamdizâde Mehmed Ragıp Atademir, Argumentative indicators}, abstract={Bu çalışma, Osmanlı mantık geleneğinin geç dönem temsilcilerinden Hamdizâde Mehmed Râgıb Efendi’nin Esʾile-i Mîzâni’l-ʿUdûl ve Ecvibe-i Mikyâsi’l-ʿUkûl adlı eserinin son bölümü olan "hâtime" kısmını konu edinmektedir. Söz konusu bölüm, klasik mantık literatüründe genellikle ayrıntılı bir biçimide ele alınmayan bir meseleye, yani argümana işaret eden ifadeler (argumentative indicators) meselesine odaklanması bakımından dikkat çekici ve istisnai bir nitelik taşımaktadır. Bu tür ifadeler, bir metin ya da söylemde bir görüşün öne sürüldüğünü veya gerekçelendirildiğini gösteren dilsel unsurlar olarak tanımlanır. Örneğin “çünkü”, “bu nedenle”, “dolayısıyla” gibi ifadeler, bağlama göre, bir iddianın ileri sürüldüğüne ya da o iddiaya gerekçe sunulduğuna işaret eder. Modern argüman teorisinde bu tür işaretçiler, yalnızca pedagojik amaçlarla değil, aynı zamanda argümanların yapısal çözümlemesinde temel araçlar olarak ele alınmakta ve eleştirel düşünme kitaplarında sistematik biçimde incelenmektedir. Ancak bu konunun İslam mantık geleneğinde nasıl ele alındığına dair kapsamlı bir tartışma henüz şekillenmemiştir. Hamdizâde’nin “hâtime”si, bu boşluğu doldurabilecek nitelikte bir liste sunmakta; argümana işaret eden edat ve ifadeleri sistematik biçimde derlemekte ve kısmen örneklemektedir. Bu çalışma, söz konusu ifadeleri mantıksal ve dilbilimsel bir bakış açısıyla incelemekte; özellikle Arapça’da sık kullanılan “inne” ve “fa” gibi edatların argüman oluşturucu işlevlerini analiz etmekte, bu edatların mantıksal çıkarımın işaretçisi olduğu gösterilmektedir. Sonuç olarak, Esʾile’nin “hâtime” bölümü, Osmanlı mantık geleneği içinde nadiren rastlanan bir biçimde, metin çözümlemeye katkı sağlayabilecek argümantatif ifadelerin izini sürmektedir.}, number={54}, publisher={Erciyes University}