@article{article_1696641, title={Çevresel Özellikler ve Yer Duygusu Arasındaki İlişkinin Kullanıcı İhtiyaçları Bağlamında İncelenmesi: Bir Yer Olarak Hacıbayram Meydanı ve Çevresi Örneği}, journal={Eskiz: Şehir ve Bölge PLanlama Dergisi}, volume={07}, pages={46–82}, year={2025}, DOI={10.5281/zenodo.15789255}, author={Yurtseven, Başak and Oğuz, Dicle}, keywords={Urban renewal, Sense of place, Environmental Attributes, Public space, Historical city centers, Quality of space, User needs}, abstract={Tarihi kent merkezleri, bir şehrin ilk yerleşim alanı olan, tarihsel, kültürel, mimari ve toplumsal özelliklerini koruyarak günümüze ulaşmış yerlerdir. Öte yandan küreselleşme ve kapitalizmin etkisiyle yenilenmeye ihtiyaç duyan bu mekânlarda yer kaybının ortaya çıkması söz konusudur. Bu açıdan, tarihi kent merkezlerinde yer duygusunun sürdürülmesi ve korunması büyük bir öneme sahiptir. Yer duygusu; anlam, deneyim ve kimliği kapsayan, insanların ihtiyaçlarına yanıt verme durumu olarak tanımlanmaktadır. Bu bağlamda, çalışmanın temel amacı Hacıbayram Meydanı ve çevresinde yerin sahip olduğu çevresel özelliklerin, yer duygusunun ölçülmesinde kullanılan yer bağlılığı, yer bağımlılığı ve yer kimliği ile ilişkisini kullanıcı ihtiyaçlarına yönelik olarak ortaya koymaktır. Çalışmanın yönteminde, “Çevresel Özellikler Ölçeği” geliştirilmiş ve “Yer Duygusu Ölçeği” kullanılmıştır. Bu yöntem çerçevesinde, Hacıbayram Meydanı’nın ne derece “kaliteli bir yer” olduğu, yenileme sürecinin kullanıcılar üzerindeki yer duygusunu nasıl etkilediği kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda ortaya konmuştur. Sonuç olarak, düşük gelirli katılımcıların yere daha yüksek bağlılık gösterdikleri, kullanıcıların yeri çoğunlukla işlevsel olarak tercih ettikleri, 61 yaş ve üzeri kullanıcılar üzerinde yer bağlılığının/aidiyetin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Hacıbayram Meydanı’nda geleneksel dokunun değiştiği, uzun süreli kullanımların oluşmadığı bir yere dönüştüğü görülmüştür. Aynı zamanda, yerin sahip olduğu dini niteliklerin yer bağlılığını güçlendirdiği, kullanım alanlarının yeterli olmasının, erişimin kolay olmasının yer bağımlılığını artırdığı, yerin sembolik değerinin yüksek olmasının yer kimliğini olumlu yönden etkilediği tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre, kullanıcıların yeri sahiplenmesine yönelik öneriler sunulmuştur.}, number={01}, publisher={Mersin University}