TY  - JOUR
T1  - Türkiye’de Gösterişçi Tüketim Çalışmaları: Alanyazın Üzerine Bibliyometrik Bir İnceleme
TT  - Studies on Conspicuous Consumption in Turkey: A Bibliometric Review of the Literature
AU  - Toprak, Fatma Betül
AU  - Akgül, Mahmut
PY  - 2025
DA  - June
Y2  - 2025
DO  - 10.53495/e-kiad.1698777
JF  - Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi
JO  - E-KİAD
PB  - Karadeniz Technical University
WT  - DergiPark
SN  - 2146-3212
SP  - 33
EP  - 67
VL  - 15
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bu çalışma, Türkiye’de gösterişçi tüketime odaklanan akademik çalışmaları bütüncül biçimde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Sosyoloji, pazarlama, iletişim gibi birçok sosyal bilim alt disiplininin kavşak noktasında yer alan gösterişçi tüketim olgusunu konu eden, tez, kitap ve makaleleri araştırma nesnesi olarak ele alan çalışmada, YÖK Ulusal Tez Merkezi, ULAKBİM Ulusal Toplu Katalog (TO-KAT), Google Books, Millî Kütüphane, ULAKBİM (Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi), DergiPark, TRDizin ve Google Akademik platformlarında literatür taraması yapılarak veri seti oluşturulmuştur. Çalışma bibliyometrik yöntemle ele alınmıştır. Elde edilen veriler tür, yıl, konu, anahtar kelimeler, yöntem, teknik ve disipliner bağlam gibi ölçütlere göre sınıflandırılmıştır. Anahtar kelimeler üzerinden yapılan tematik analizlerle birlikte, yıllar içinde gelişen yönelimler ortaya konmuştur. Bulgular, gösterişçi tüketim konusunun özellikle işletme, iletişim ve pazarlama disiplinlerinde yoğunlaştığını ve çalışmaların büyük oranda nicel yöntemlere dayandığını göstermektedir. Son yıllarda ise nitel araştırmalara ve disiplinlerarası yaklaşımlara yönelik artan bir eğilim dikkat çekmektedir. Çalışma, gösterişçi tüketim literatürünün Türkiye bağlamındaki kuramsal ve yöntemsel çeşitliliğini kapsamlı bir şekilde değerlendirmektedir.
KW  - Gösterişçi tüketim
KW  - Bibliyometri
KW  - YÖK Tez Merkezi
KW  - Tematik sınıflandırma
KW  - Yöntem sınıflandırması
N2  - This study aims to analyze academic studies focusing on conspicuous consumption in Turkey in a holistic manner. In the study, which considers theses, books and articles on the phenomenon of ostentatious consumption, which is at the crossroads of many social science sub-disciplines such as sociology, marketing and communication, as the research object, a data set was created by searching the literature on YÖK National Thesis Center, ULAKBİM National Bulk Catalog (TO-KAT), Google Books, National Library, ULAKBİM (National Academic Network and Information Center), DergiPark, TRDizin and Google Scholar platforms. The study was handled by bibliometric method. The data obtained were classified according to criteria such as type, year, subject, keywords, method, technique and disciplinary context. The thematic analyses based on keywords reveal the trends that have developed over the years. The findings show that the topic of conspicuous consumption is concentrated especially in the disciplines of business, communication and marketing and that the studies are largely based on quantitative methods. In recent years, there has been a growing trend towards qualitative research and interdisciplinary approaches. The study comprehensively evaluates the theoretical and methodological diversity of the conspicuous consumption literature in the Turkish context.
CR  - Aria, M., & Cuccurullo, C. (2017). bibliometrix: An R-tool for comprehensive science mapping analysis. Journal of Informetrics, 11(4), 959-975. https://doi.org/10.1016/j.joi.2017.08.007
CR  - Avcı, İ. (2024). Sosyal medya ve gösterişçi tüketim ile ilgili web of science veri tabanında yer alan yayınların bibliyometrik analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 85-103.
CR  - Bagwell, L. S., & Bernheim, B. D. (1996). Veblen effects in a theory of conspicuous consumption. The American Economic Review, 86(3), 349-373.
CR  - Bağcı, R. B. (2021). Gösterişçi tüketimin Türkiye’de kültür bağlamında incelenmesi: eltilerin savaşı filmi üzerine değerlendirmeler. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(3), 775-787.
CR  - Baudrillard, J. (1994). Simulacra and Simulation. Ann Arbor: University of Michigan Press.
CR  - Baudrillard, J. (2016). The Consumer Society: Myths and Structures. SAGE.
CR  - Belk, R. W. (1984). Cultural and historical differences in concepts of self and their effects on attitudes toward having and giving: advances in consumer research. Advances in Consumer Research, 11(1), 753-760.
CR  - Bourdieu, P. (1977). Outline of a theory of practice (R. Nice, Çev.). Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511812507
CR  - Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N., & Lim, W. M. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. Journal of Business Research, 133, 285-296. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2021.04.070
CR  - Eck, N. van, & Waltman, L. (2009). Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. https://doi.org/10.1007/s11192-009-0146-3
CR  - Featherstone, M. (2013). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü (M. Küçük, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Giddens, A. (1991). Modernity and Self-Identity: Self and Society in the Late Modern Age. Stanford University Press.
CR  - Gürbüz, C., & Bozkurt, Ö. Ç. (2022). Gösterişçi, deneyimsel ve sembolik tüketim ölçeklerinin türkçeye uyarlanması. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 15(1), 193-218.
CR  - Kardaş, M., & Ilgın, H. Ö. (2025). Gösterişçi tüketim bağlamında bir literatür taraması. İletişim Bilimi Araştırmaları Dergisi, 5(2), 97-109.
CR  - Leibenstein, H. (1950). Bandwagon, snob, and veblen effects in the theory of consumers’ demand. The Quarterly Journal of Economics, 64(2), 183-207. https://doi.org/10.2307/1882692
CR  - Lury, C. (2011). Consumer Culture. Rutgers University Press.
CR  - McCracken, G. (2007). Cultura e consumo: uma explicação teórica da estrutura e do movimento do significado cultural dos bens de consumo. Revista de Administração de Empresas, 47, 99-115. https://doi.org/10.1590/S0034-75902007000100014
CR  - Pink, S. (2009). Doing Sensory Ethnography. SAGE.
CR  - Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics. Journal of Documentation, 25, 348.
CR  - Ritzer, G. (2021). Toplumun McDonaldlaştırılması (Ş. S. Kaya, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
CR  - Sassatelli, R. (2007). Consumer culture: history, theory and politics. Los Angeles: SAGE.
CR  - Saygın, E. P., & Diksoy, İ. (2023). Gösterişçi tüketimin sanat eserleri bağlamında incelenmesi: ampirik bir çalışma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(1), 202-214.
CR  - Slater, D. (1998). Consumer Culture and Modernity. Cambridge: Polity.
CR  - Trentmann, F. (2017). Empire of Things: How We Became a World of Consumers, from the Fifteenth Century to the Twenty-First. New York London Toronto: Harper Perennial.
CR  - Trigg, A. B. (2001). Veblen, Bourdieu, and conspicuous consumption. Journal of Economic Issues, 35(1), 99-115. https://doi.org/10.1080/00213624.2001.11506342
CR  - Twitchell, J. B. (2003). Living It Up: America’s Love Affair with Luxury. New York: Simon & Schuster.
CR  - Veblen, T. (2005). The Theory of the Leisure Class: An Economic Study of Institutions. Aakar Books.
Zukin, S. (1988). Loft Living. Radius.
CR  - Zupic, I., & Čater, T. (2015). Bibliometric methods in management and organization. Organizational Research Methods, 18(3), 429-472. https://doi.org/10.1177/1094428114562629.
UR  - https://doi.org/10.53495/e-kiad.1698777
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4867739
ER  -