TY  - JOUR
T1  - Münâzara tekniğinin tarih derslerindeki akademik başarıya etkisi
TT  - The impact of debate technique on academic achievement in history classes
AU  - Yılmaz, Muhammet Savaş
AU  - Birbudak, Togay Seçkin
PY  - 2025
DA  - October
Y2  - 2025
DO  - 10.17497/tuhed.1699835
JF  - Turkish History Education Journal
JO  - TUHED
PB  - Ahmet ŞİMŞEK
WT  - DergiPark
SN  - 2147-4516
SP  - 161
EP  - 178
VL  - 14
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Tarih eğitiminin sorunları arasında öğretim yöntem ve tekniklerinden kaynaklanan problemler, literatürde sıkça vurgulanan başlıklardan biridir. Tartışma yöntemi gerek eğitimciler tarafından yaygın olarak kullanılması gerekse öğrencilere sağladığı çeşitli sosyal ve bilişsel faydalarının bulunması itibariyle tarih eğitimi açısından oldukça önemlidir. Münâzara tekniği ise tartışma yöntemleri arasında en bilinen ve eğitimciler tarafından tercih edilen tartışma tekniği olarak öne çıkmaktadır. Münâzara tekniği ile tarih eğitimi arasındaki ilişkiyi konu alan deneysel boyutta herhangi bir çalışmanın bulunmaması literatürdeki önemli bir boşluk olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışma, tarih derslerinde kullanılan münâzara tekniğinin öğrencilerin akademik başarısı üzerindeki etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, "öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen" şeklinde yapılandırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Osmaniye ilinde yer alan bir ortaöğretim kurumunun 11. Sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Deney ve kontrol gruplarına araştırmanın başında öntest uygulanmıştır. Çalışma sürecinde deney grubunda münâzara tekniğiyle öğretim yapılırken kontrol grubunda öğretmen merkezli sunuş yoluyla öğretim devam ettirilmiştir. Ardından her iki gruba sontest uygulanarak veri toplama aşaması tamamlanmıştır. Öntest ve sontest uygulamasında "Tarih Dersi Akademik Başarı Testi" kullanılmıştır. Test bu çalışma kapsamında özgün olarak geliştirilmiştir.  Testin iç tutarlılığı, Kuder-Richardson 20 (KR-20) formülü kullanılarak hesaplanmış ve KR-20 değeri 0,637 olarak bulunmuştur. Verilerin analizinde katılımcıların öntest, sontest, farklılık ve toplam puanlarının gruplara göre farklılığı belirlemek amacıyla Mann Whitney U testi yapılmıştır. Deney ve kontrol grubundaki katılımcıların öntest ve sontest puanları arasındaki farklılık Wilcoxon testi ile incelenmiştir. Deney grubunun akademik başarı seviyesinin başlangıç düzeyine göre önemli ölçüde arttığı, kontrol grubunda ise daha sınırlı bir ilerleme kaydedildiği belirlenmiştir. Bu sonuçlar, uygulanan yöntemin öğrencilerin akademik performansını olumlu yönde etkilediğini göstermektedir.
KW  - tarih eğitimi
KW  - tartışma yöntemi
KW  - münazara tekniği
KW  - akademik başarı
N2  - Among the problems of history education, issues arising from teaching methods and techniques are frequently highlighted in the literature. The discussion method is important in history education, both because it is widely used by educators and because it provides social and cognitive benefits to students. The debate technique stands out as the most preferred among discussion-based strategies. However, the limited number of experimental studies examining the relationship between the debate technique and history education represents a gap in the literature. This study aims to determine the effect of the debate technique used in history lessons on students’ academic achievement. The research was structured as a pretest-posttest control group quasi-experimental design. The study group consisted of 11th-grade students from a middle school in Osmaniye province. At the beginning of the process, a pretest was administered to both groups. During the implementation, the debate technique was applied in the experimental group, while teacher-centered instruction continued in the control group. Afterward, a posttest was administered to both groups to complete data collection. The “History Course Academic Achievement Test” developed by the researcher was used in the pretest and posttest applications. The internal consistency of the test was calculated using the Kuder-Richardson 20 (KR-20) formula, and the KR-20 value was 0.637. Data were analyzed using the Mann Whitney U test to determine differences in pretest, posttest, difference, and total scores according to groups. The Wilcoxon test was used to examine within-group differences. The results showed that the academic achievement of the experimental group increased significantly compared to the initial level, while the control group showed limited improvement. These findings indicate that the debate technique positively affects students’ academic performance in history education.
CR  - Abdullah, A., Komara, E., & Alim, A. (2021). The influence debate model on students' learning motivation in history subjects. Cypriot Journal of Educationa Sciences, 16(4), 1836-1857.
CR  - Altunışık, R. (2023). Örnekleme ve örnekleme süreci. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Yeni Perspektifler (ss. 129-182). Seçkin.
CR  - Aslan, E. (2005). Türkiye’de tarih eğitiminin sorunları. Buca Faculty of Education Journal (18), s. 106-114.
CR  - Ary, D., Jacobs, L. C., & Razavieh, A. (2006). Introduction to research in education. Wadsworth Cengage Learning.
Başol, G. (2019). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (6. baskı). Pegem.
CR  - Bayat, S. (2021). Öğrenme-öğretme sürecinin planlanması. S. Çelenk (Edt.), Öğretim ilke ve yöntemleri. Pegem.
CR  - Belenli, T. (2019). Tarih öğretimi ve çoklu zeka kuramı. M. Safran (Edt.), Tarih Nasıl Öğretilir (ss. 56-67). Yeni İnsan.
CR  - Boz, H. (2023). Sosyal bilimlerde bilimsel araştırma süreci. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Yeni Perspektifler (ss. 109-128). Seçkin.
CR  - Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem.
CR  - Cengizhan, S. (2019). Öğretim yöntemleri. T. Y. Yanpar & C. Akay (Edt.), Öğretim ilke ve yöntemleri (ss. 219-249).  Anı.
CR  - Choong, J. (2018). Classroom conversation: the use of discussion-based strategy in the history classroom. HSSE Online, 7(2), s. 59-66.
CR  - Çıkrıkçı, R. N. (2022). Ölçmede güvenirlik. R. N. Çıkrıkçı (Edt.), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (ss. 69-90).  Anı.
CR  - Dal, S., & Tatar, N. (2022). Temel kavramlar. S. Dal & M. Köse (Edt.), Öğretim İlke ve M. Yöntemleri (Ss. 1-35).  Anı.
CR  - Demircioğlu, İ. H. (2014). Türkiye'de tarih eğitimi: sorunlar ve çözüm önerileri. New Turkey Journal (59), s. 1176-1186.
CR  - Demircioğlu, İ. H. (2015a). Tarih öğretiminde öğrenci merkezli yaklaşımlar.  Anı.
CR  - Demircioğlu, İ. H. (2015b). Tarih öğretimi özel öğretim yöntemleri. Anı.
CR  - Dinç, E. (2019). Tartışma yönteminin tarih derslerinde kullanımı. M. Safran (Edt.), Tarih nasıl öğretilir (s. 261-271). Yeni İnsan.
CR  - Dirik, M. (2015). Eğitim programlar ve öğretim: öğretim ilke ve yöntemleri.  Pegem.
CR  - Ekiz, D. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (6 th ed.).  Anı.
CR  - Gall, M. D., & Gillett, M. (1980). The discussion method in classroom teaching. Theory Into Practice, 19(2), 98-103.
CR  - Garcia, E., & Fitera, A. M. (2024). Debate as a tool for fostering critical thinking in history teaching. Multi-disciplinary Journal of School Education, 13(26), s. 415–439.
CR  - Güler, A., Halıcıoğlu, M. B., & Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma.  Seçkin.
CR  - Günal, H. (2018). Tarih öğretmen adaylarının tartışmalı ve hassas konuların öğretimine yönelik eğitim alma durumları. Turkish History Education Journal, 7(2), 414 – 442.
CR  - Günal, H., & Kaya, R. (2016). Tarih öğretmenlerinin tartışmalı ve hassas konuların öğretimi sırasında yaşadıkları çekince ve sorunlar (Erzurum örneği). Turkish History Education Journal, 5 (1), 44 – 73.
CR  - Güven, A. (2016). Tarih öğretimi ve demokrasi. M. Demirel (Edt.), Tarih Öğretim Yöntemleri (ss. 154-156).  Pegem.
CR  - Güven, M. (2015). Öğretme-öğrenme süreci. B. Duman (Edt.), Öğretim İlke ve Yöntemleri (ss. 154-261).  Anı.
CR  - Hasançebi, B., Terzi, Y., & Küçük, Z. (2020). Madde güçlük indeksi ve madde ayırt edicilik indeksine dayalı çeldirici. Gümüşhane University Journal of Science and Technology, 10(1), s. 224-240.
CR  - Hollander, J. (2002). Learning to discuss: strategies for ımproving the quality of class discussion. Teaching Sociology, 30(3), s. 317-327.
CR  - Huryn, J. (1986). Debating as a teaching technique. Teaching Sociology, 14(4), s. 266-269.
CR  - İlhan, M. (2022). Madde analizi ile test istatistikleri arasındaki ilişki. B. Çetin (Edt.), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (ss. 269-293). Anı.
CR  - Issar, K. (2021). Students’ attitude towards studying history and teaching practices. Education Quarterly Reviews, 4(3), 45-50.
CR  - Jensen, J. (2008). Developing historical empathy through debate: an action research study. Social Studies Research and Practice, 3(1), s. 55-67.
CR  - Kablan, Z., (2017). Hedef belirleme: bilişsel, duyuşsal ve devinişsel alanlar. Eğitimde Program Geliştirme (pp.1-35), Ankara: Anı.
CR  - Karaca, S. (2021). Bilimsel araştırma yöntemleri.  Gazi Kitabevi.
CR  - Kehoe, J. (1995). Basic item analysis for multiple-choice tests. ERIC/AE Digest. ERIC Clearinghouse on Assessment and Evaluation. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED398237.pdf
CR  - Kennedy, R. (2007). In-class debates: fertile ground for active learning and the cultivation of critical thinking and oral communication skills. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 19(2), 183-190.
CR  - Küçükahmet, L. (2007). Program geliştirme ve öğretim. Nobel.
CR  - Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology (28), s. 563-575.
CR  - Lina, N. W. (2009). The ımpact of discussion method on students' academic performance ın history ın secondary schools ın uganda: a case study of makindye west division of kampala district [ Bachelor's tezi: Kampala International University].
CR  - McKeachie, W. J., Pintrich, P. R., Lin, Y.-G., & Smith, D. A. F. (1987). Teaching and learning in the college classroom: A review of the research literature (1986) and November 1987 supplement. National Center for Research To Improve Postsecondary Teaching And Learning, University of Michigan
CR  - Millî Eğitim Bakanlığı. (2023). Tarih dersi öğretim programı (9, 10 ve 11. Sınıflar).
CR  - Musoke, S., & Mugiraneza, F. (2023). Students classroom activities and academic performance in history subject in public secondary schools in rwanda: a case of nyarugenge district. Journal of Education, 6(4), s. 25-45.
CR  - Sallabaş, M., & Taşkın, Y. (2022). Ortaokul öğrencileri için okuma başarı testinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 10(2), s. 236-252.
CR  - Sığrı, Ü. (2023). Nitel araştırma yöntemleri. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Yeni Perspektifler ( ss. 471-510). Seçkin.
CR  - TDK. (t.y.). Türk Dil Kurumu Sözlükleri. https://sozluk.gov.tr/.
CR  - Tokdemir, M. A. (2013), Ortaöğretim tarih dersinin öğretiminde tartışma yöntemine ilişkin öğretmenlerin görüş ve uygulamaları: Ankara ili örneği. [Doctoral dissertation, Gazi University]. YÖK Tez Merkezi.
CR  - Turan, İ. (2016). Öğretim yöntemleri. M. Demirel (Edt.), Tarih Öğretim Yöntemleri (pp. 190-211).  Pegem.
CR  - Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmenlerin öğretim yöntemlerini kullanma amaçları ve karşılaştıkları sorunlar. Atatürk University Journal of the Graduate School of Social Sciences, 17(1), 163-188.
CR  - Yıldız, Ö. (2003). Türkiye’de tarih öğretiminin sorunları ve çağdaş çözüm önerileri. Erciyes University Journal of Social Sciences Institute (15), s. 181-190.
CR  - Yıldızlar, M. (2009). Öğretim ilke ve yöntemleri (7th ed.).  Pegem.
CR  - Yılmaz, H. S., & Avcı, H. E. (2018). Türkiye’de tarih öğretiminde karşılaşılan problemler üzerine bir araştırma. Journal of Social Sciences Institute, 6(12), 320-344.
CR  - Zare, P. (2013). Classroom debate as a systematic teaching/learning approach. World Applied Sciences Journal, 28(11), s. 1506-1513.
CR  - Xavier, M. (1963). Discussion: a useful teaching method. The Clearing House, 38(1), pp. 33-37.
UR  - https://doi.org/10.17497/tuhed.1699835
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4872548
ER  -