@article{article_1704193, title={Yaşlanan dünya nüfusu ve artan bakım hizmetleri ihtiyacı Bakım hizmetlerini kim sunacak? İnsanların yerini robotlar mı alıyor?}, journal={Çalışma ve Toplum}, volume={4}, pages={1509–1536}, year={2025}, DOI={10.54752/ct.1704193}, author={Toksöz, Gülay}, keywords={care labour, long term care, migrant care workers, humanoid robots}, abstract={Dünyanın birçok bölge ve ülkesinde nüfus hızla yaşlanmakta ve uzun dönemli bakım hizmetlerine olan ihtiyaç artmaktadır. Bakım hizmetleri tüm dünyada toplumsal cinsiyet eşitsizliklerine bağlı olarak esas itibariyle kadınlar tarafından aile bireylerine sunulan, karşılığı olmayan ve görmezden gelinen bir emek türüdür. Bakım hizmetleri piyasada para karşılığı sunulduğu zaman da esas olarak kadınlar ve göçmen işçiler tarafından üstlenilmekte ve düşük değerli emek olarak görülmektedir. Çalışma koşullarının zorluğu ve ücretlerin düşüklüğü nedeniyle bu alandaki işgücü arzı azalmakta, bakım işlerinde çalışacak sağlık ve sosyal bakım işçilerini bulmak giderek zorlaşmaktadır. Her ne kadar devletlerin bakımı bir insan hakkı olarak kabul edip bu alana yönelik sosyal harcamaları artırması BM ve AB gibi uluslararası örgütler tarafından tavsiye edilse de eğilim, hizmetlerin piyasa üzerinden teminini desteklemek yönündedir. Yaşanan işgücü açığını kapatmak için tartışılan çözüm yollarından biri, düzenli göç kanallarının açılarak nüfusu yaşlanan ülkelere daha fazla göçmen işçi getirtilmesidir. Buna alternatif olarak yaşlı bakımında robotların kullanımı giderek daha çok tartışılmaktadır. Bakım etiğine ilişkin kaygılar ve henüz maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle robotlar çok yaygın kullanılmasa da bu alandaki şirketlere yapılan devlet destekli yatırımlarla üretimin hızla artması ve yapay zekâ destekli insansı robotların kullanımının orta vadede yaygınlaşması beklenebilir. Bu çalışma alana ilişkin literatür değerlendirmesine dayanmaktadır.}, number={87}, publisher={Birleşik Metal İş Sendikası}