@article{article_1708061, title={Post-Kamusal Çağda Bilgi İktidarı: Algoritmik Filtreleme ve Ortak Akıl Krizi}, journal={İmgelem}, pages={869–898}, year={2025}, DOI={10.53791/imgelem.1708061}, author={Küçük, Ahmet}, keywords={Common Sense, Algorithmic Filtering, Post Public Sphere, Information Power, Justice of Access to Information.}, abstract={Bu makale, dijital platformlar tarafından yönlendirilen algoritmik filtreleme mekanizmalarının, çağdaş toplumların kamusal iletişim yapısını dönüştürerek Habermasçı anlamda diyalojik süreçlerle oluşan ortak akıl üretimini tehdit ettiğini ileri sürmektedir. Burada “ortak akıl” ile kastedilen, toplumsal aktörlerin karşılıklı rasyonel müzakere yoluyla kolektif sorunlara çözüm üretme kapasitesidir. Jürgen Habermas”ın iletişimsel eylem kuramı ve kamusal alan modeli ile Michael Foucault’nun bilgi rejimi kavramsallaştırması ekseninde yürütülen bu teorik analiz, bilgiye erişimin yalnızca teknik değil, aynı zamanda derin biçimde politik ve epistemik bir mesele haline geldiğini ortaya koyar. Bu çalışma, ilgili sorunsalı anlamak ve tartışmak için kuramsal analiz yöntemini benimsemektedir. Algoritmalar, içerikleri kişiselleştirerek bireyleri yankı odalarına yönlendirmekte, böylece toplumsal çoğulluk zemininde gelişmesi beklenen bu diyalojik akıl rasyonel müzakereyi parçalara ayırmaktadır. Bu süreç, kamusal akıl yürütmenin temelini oluşturan ve ortak aklın kurucu unsuru olan müşterek referans çerçevesinin aşınmasına neden olmakta, bireylerin yalnızca bilgiye değil, birbirlerine dair anlayış geliştirme kapasitesine de zarar vermektedir. Makale, bu gelişmeleri “post-kamusal çağ” kavramı etrafında değerlendirerek, algoritmik sistemlerin yalnızca bilgiyi değil, aynı zamanda demokratik karar almanın dayandığı diyalojik ortak akıl alanını da yapılandırdığını ileri sürmektedir. Sonuç olarak, bu yeni bilgi rejimi, diyalojik ortak aklın krizini derinleştirerek, epistemik eşitsizlikleri yeniden üretmekte ve dijitalleşen toplumlarda kamusal tahayyülün krizine işaret etmektedir.}, number={Yeni Medya Çalışmaları}, publisher={BİLGİTOY BİLGİ, BİLİM, EĞİTİM,ARAŞTIRMA, GELİŞTİRME VE STRATEJİ DERNEĞİ}