@article{article_1708486, title={Koku Deneyimi ve Duyusal Yöntemler Aracılığıyla Kentsel Mekânı Yeniden Düşünmek}, journal={Global Media Journal Turkish Edition}, volume={16}, pages={76–97}, year={2025}, author={Kırcı, Beyda}, keywords={olfactory experience, urban space, sensory etnography, smellscape, smellwalking}, abstract={Bu derleme çalışması, kentsel mekânın yalnızca fiziksel ya da görsel yollarla değil; gündelik pratikler, duyular ve hafıza aracılığıyla da üretildiği fikrinden hareket etmektedir. Modern kent planlaması genellikle görselliğe dayalı yaklaşımları merkezine alırken, temsile dirençli bir duyu olan koku sıklıkla dışlanmaktadır. Bu bağlamda smellwalking (koku yürüyüşü) ve smellmapping (koku haritalama) gibi yöntemler, kentsel deneyimi duyusal düzlemde kavramsallaştıran yenilikçi araştırma araçları olarak öne çıkmaktadır. Buradan hareketle çalışma, Henri Lefebvre’in mekânsal üçlemesi (algılanan, tasarlanan, yaşanan mekân) ile Michel de Certeau’nun gündelik yaşam pratiklerine ilişkin strateji–taktik ayrımını bir araya getirerek, duyulara dayalı bilgi üretiminin temsile dayalı kent planlama yaklaşımlarına karşı sunduğu eleştirel potansiyeli ele almaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, söz konusu eleştirel kuramsal çerçeveyi, mekânsal üretimin temsilî ve deneyimsel boyutları arasındaki gerilimleri açığa çıkaran smellwalking ve smellmapping gibi duyusal yöntemleri kapsayan araştırmalar üzerinden tartışmaktır. Çalışma, görsel merkezciliğin hâkim olduğu modernist kent planlama anlayışına karşı, beden, hafıza ve duyu temelli alternatif bilgi biçimlerinin nasıl bir eleştirel açıklık sunduğuna odaklanmakta; kent deneyiminin daha bütüncül ve çoğul bir biçimde kavranmasına yönelik duyusal bir zemin önermektedir.}, number={30}, publisher={Yeditepe University}