@article{article_1732416, title={Herakleitos’un Siyasi Bağlamda Yorumlanışı}, journal={Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi}, pages={84–98}, year={2025}, DOI={10.55256/temasa.1732416}, author={Celilzade, Hayyam}, keywords={Heraclitus, Politics, Logos, Law, Soul, Fire}, abstract={Herakleitos, Sokrates öncesi felsefenin hayatı ve görüşleri hakkında araştırmacıların çok kesin yargılarla konuşamadığı isimlerinden birisidir. Bunun sebeplerinden birisi ondan günümüze çok az şeyin ulaşmış olmasıdır. Ama bunun yanında Herakleitos’tan günümüze ulaşmış az malzemenin tutarlı bir bakış açısından yorumlanmaması hem onun düşüncesinin gizemini daha da artırır hem de hakkında kesin yargılarla konuşmayı engeller. Çalışmamız bu engelin ortadan kaldırılmasına yönelik bir teşebbüs olarak değerlendirilebilir. Kanaatimize göre Herakleitos’un fragmanlarına yönelik siyasi bağlamda bir yorumlama teşebbüsüyle bahsettiğimiz engeli kısmen ortadan kaldırabiliriz. Farklı şeyler hakkında konuştuğu izlenimi veren fragmanların tek bir bağlamda yorumlanışı evvel emirde tutarlı bir Herakleitos resmiyle karşılaşmamızı sağlar. Bu resmin doğru mu yanlış mı olduğuna karar vermek, önümüzde parçalı halde duran birden fazla Herakleitos resmine dair fikir yürütmekten daha kolaydır. Dolayısıyla çalışmamızın böyle bir kolaylaştırmaya hizmet ettiğini düşünüyoruz. Herakleitos’un içinde bulunduğu koşullardan özellikle memleketinin Persler tarafından işgalinden ve Yunan polislerinin dağınık ve birbirleriyle rekabet içerisinde olmasından etkilendiğini, görüşlerinin bu etkiyi gözeterek yorumlanması gerektiğini savunuyoruz. Yaşanan tarihi gelişmelerin Herakleitos’u yeni bir siyasi sahne oluşturmaya yönlendirdiği görüşündeyiz. Bu yeni siyasi sahneyi oluştururken özellikle varlığın işleyişini ve dini inançları dikkate aldığını ifade ediyoruz. Bu doğrultuda Antikçağ’da onu kozmos, teoloji ve siyaset üzerine fikir yürüten biri olarak algılayan rivayetlere önem veriyoruz. Çalışmamızda ‘yazarın niyetine ulaşılabilir’ şiarını esas alan hermenötik yaklaşımı esas alacağız. Bu çerçevede metne sadece iç ögelerinden değil, buna eş ve artzamanlı olarak metnin dışarısından da bakmaya çalışıyoruz. Bu yorumlamanın sonucunda Herakleitos’un felsefesinin siyasi bir bağlamda konumlandırabileceği sonucuna ulaşıyoruz.}, number={24}, publisher={Arslan TOPAKKAYA}