@article{article_1733771, title={Divan-ı Hikmet’te Dört Unsur’a Yüklenmiş Tasavvufî Anlamlar}, journal={Selçuklu Medeniyeti Araştırmaları Dergisi}, pages={187–196}, year={2025}, DOI={10.47702/sema.2025.55}, author={Albayrak Sak, Vesile}, keywords={Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, Sufısm, Symbols, Four Elements}, abstract={Tasavvufun kurucu metni olan Divan-ı Hikmet tasavvufî sembolizmin de ilk örneklerini içermektedir. Hikmet’lerdeki maksatları ve poetik sembollerin muhtevasını iyi anlayabilmek için bu sembolleri bilmek elzemdir. Hava, su, toprak ve ateş unsurları da bu semboller arasında yer almaktadır. Zira tasavvufa göre bu dört unsurun her birinden dört hususiyet, dört hâlet, dört davranış ve dört sıfat ortaya çıkmıştır. Topraktan sabır, ümit, iyi ahlak ve mürüvvet; sudan güven, dostluk, nezaket, birlik; rüzgârdan yalan, ikiyüzlülük, sabırsızlık, yaramazlık; ateşten nefs, kibir, hırs, heset. Tasavvufta toprak Allah’ın nurunu, su onun parlak hayatını, hava büyüklüğünü, ateş gazabını temsil etmektedir. Mutlak algı alanının ötesinde olanı temsil eden dinî semboller yerini aldığı ifadenin Hakk’a yönelik bir durum veya keyfiyet olmasından dolayı farklılık gösterdiklerinden bu semboller bilinmediği müddetçe Hikmet’lerin dünyasına girilemez. Onlardaki derin ve mürekkep anlamlar anlaşılmaz. Çalışmamız Divan-ı Hikmet’teki hikmetleri anlayabilmek için bu dört unsura tasavvufî semboller açısından yaklaşmayı, Hikmet’lerde geçen bu unsurların anlam evrenine nasıl yansıdığını tespit etmeyi amaçlamaktadır.}, number={Özel Sayı}, publisher={Necmettin Erbakan University}