@article{article_1742514, title={Yapay zekâ ve âşık şiiri: Âşık Veysel ile Âşık Kodhanî karşılaştırması}, journal={Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi}, pages={100–118}, year={2025}, DOI={10.30783/nevsosbilen.1742514}, author={Doykun, Samet}, keywords={ashik, Ashik Veysel, poetry, artificial intelligence, ChatGPT.}, abstract={ÖZ Bu çalışma, geleneksel halk edebiyatı içinde özgün ve köklü bir anlatım biçimi olan âşık şiirinin, yapay zekâ (YZ) teknolojileri aracılığıyla yeniden üretimini konu almakta; bu üretimlerin biçimsel yeterliliklerini ve içeriksel sınırlılıklarını karşılaştırmalı bir perspektifle değerlendirmektedir. ChatGPT tarafından “Âşık Kodhanî” mahlasıyla oluşturulan yapay şiirler, 20. yüzyıl halk şiirinin güçlü temsilcilerinden Âşık Veysel’in eserleriyle karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma, aşk, doğa, gurbet, hasret ve zaman gibi halk şiirinde sıkça yer bulan temalar üzerinden gerçekleştirilmiştir. Yapay zekâ şiirlerinin özellikle kafiye düzeni, hece ölçüsü ve biçimsel yapı gibi teknik unsurlarda halk şiiri geleneğine yakınlaştığı gözlemlenmiştir. Ancak duygusal yoğunluk, kültürel hafıza, yaşantıya dayalı ifade derinliği, toplumsal eleştiri ve ironi gibi içeriksel boyutlarda insan üretimi şiirlerin gerisinde kaldığı belirlenmiştir. Ayrıca doğaçlama söyleyiş, karşılıklı atışma ve canlı icra gibi sözlü kültürün yaşamsal unsurları, yapay zekâ için hâlen erişilemez niteliktedir. Sonuç olarak yapay zekâ, halk şiiri geleneğine biçimsel düzeyde katkı sunabilir; ancak estetik, kültürel ve insanî derinlik açısından anlamlı bir şiirsel üretim hâlâ insan yaratıcılığına dayanmaktadır. Bu yönüyle yapay zekâ, halk şiiriyle konuşmaya çalışan yeni bir “yapay âşık” olarak değerlendirilmektedir.}, number={Sosyal Bilimlerde Yapay Zeka: Kuram, Uygulama ve Gelecek Perspektifleri}, publisher={Nevsehir Haci Bektas Veli University}