TY - JOUR T1 - Türk Turizm Ürünü: Rekabet ve Farklılaştırma AU - Duman, Teoman AU - Kozak, Metin PY - 2013 DA - June JF - Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi PB - Nazmi KOZAK WT - DergiPark SN - 1300-4220 SP - 109 EP - 121 VL - 24 IS - 1 LA - tr AB - Bu çalışma ile Türk şehirlerinin turizm kaynakları çözümlenmiştir. Araştırma yönteminin bir bölümü olarak Türk şehirlerinin resmi internet siteleri, içerik çözümlemesine tabi tutulmuştur. Ayrıca Türkiye’deki turizm yetkililerinin görev yaptıkları şehirleri nasıl tarif ettiklerini saptamaya yönelik bir araştırma yapılmıştır. Araştırma sonunda, Türkiye’nin yaz turizmi bölgeleri ile tanınmasına rağmen birçok Türk şehrinin tarih, kültür, kaplıca (termal), doğa ve şehir turizmi gibi birçok çeşitli turizm kaynağını pazarladığı görülmüştür. İçerik çözümlemesinin sonuçlarına göre kaplıcalar 51 şehirde pazarlanırken, 12 şehir kendilerini kaplıca turizmi merkezi olarak satmaktadır. Araştırma bulguları, ülkenin turizm olanaklarının zenginliği düşünülerek, bir araya getirilmiş ürünlerin Türk turizm ürünü olarak pazarlamada kullanılması gerektiğini ortaya koymuştur. KW - Turizm ürünleri KW - Turizm türleri N2 - This paper analyzed tourism resources in Turkish cities. As part of research methodology, a content analysis of official tourism web sites of Turkish cities was conducted. Further, tourism officials in Turkish cities were surveyed to identify their descriptions of the cities they promote. Research results indicate that although Turkey is well-known for its summer destinations, most Turkish cities promote a variety of tourism resources including history, culture, thermal (hot-spa), nature and urban tourism resources. According to the results of content analysis, hot springs are promoted in 51 cities and 12 cities are promoted as thermal tourism destinations. Research findings indicate that combined themes should be used in marketing of Turkish tourism product considering the richness of the country’s tourism potential.TÜRKİYE’DE TURİZMİN GELİŞİMİBir süredir turizm Türkiye’nin sosyal ve ekonomik kalkınmasında önemli bir rol oynamaktadır. Türkiye’de turizmin tarihi 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasını takiben 1930’lara kadar dayanır. Devlet kademesinde turizm, 1963 yılında ayrı bir bakanlık olarak örgütlenene dek hükümet organları içerisinde bir oluşum halinde yer almıştır. İlk olarak 1934 yılında İktisat Bakanlığı bünyesinde resmi olarak bir turizm ofisi açılmıştır. Turizmin ülkede artan önemi ile birlikte 1963 yılında Turizm Bakanlığı (TB) kurulmuştur. Böylece bakanlık, kamu plan ve politikası alanında sanayiyi temsil eden en üst düzeydeki örgütlenme olarak kabul edilmiş ve ülkede faaliyet gösteren turizm tesislerine danışmanlık yapmak ve aralarındaki eşgüdümü sağlamak gibi görevler üstlenmiştir. Sorumlulukları arasında turizm tesisleri ve yatırımları, personel eğitimi, turizm rehberlerinin sertifikalandırılması konularında planlama, tutundurma ve denetim gibi faaliyetler ile oda fiyatlarının belirlenmesi gibi görevler bulunur. Bu sorumlulukların bazılarının gelecekte bazı başka kuruluşlara devredilmesi beklenmektedir (Kozak 2000).Bakanlık diğer ülke hükümetleri ve uluslararası organizasyonlarla hâlihazırda birçok anlaşma imzalamıştır. Bakanlığın temel hizmet üniteleri Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, Tanıtma Genel Müdürlüğü, Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü ile Dış İlişkiler ve AB Koordinasyon Dairesi Başkanlığı’dır. Bakanlık faaliyetlerini 143 yerel birim ve 23 tanıtım danışmanlık örgütü yardımı ile sürdürmektedir (Kozak vd. 2001). 2003 yılında kurulan 59. Hükümet ile birlikte Kültür Bakanlığı ile Turizm Bakanlığı birleştirilerek Kültür ve Turizm Bakanlığı (KTB) adı altında tek bir bakanlık olarak faaliyetlerine devam etmişlerdir. Türkiye’de kültür ve turizmin planlanması ve pazarlanması faaliyetleri valiliklerin altında örgütlenen 81 Turizm İl Müdürlüğü ile sürdürülmektedir. Özel sektör tarafından oluşturulan turistik bölge yönetim örgütlerinin (TBYÖ) eksikliğinden dolayı turistik bölgelerin pazarlanması faaliyetlerin finansmanı ve denetimi il müdürlükleri vasıtası ile KTB tarafından yapılmaktadır. Süregelen tartışmalar, temel olarak devlet tarafından yürütülen tanıtım çalışmalarının Türk turizmi için rekabetçi stratejiler üretip üretilemeyeceğinin üzerinde yoğunlaşmaktadır.Türkiye’de turizmin gelişimi üç aşamada toplanabilir: Farkındalık , teşvik dır; Antalya, İstanbul, Muğla, Denizli, İzmir, Nevşehir ve Aydın. 2008 yılında Türkiye’ye gelen turistlerin %50’sini Antalya, İstanbul ve Muğla çekmiştir. Yerli turistler açısından da benzer bir dağılım gözlenmektedir. Yine 2008 yılında İstanbul, Antalya, Ankara, İzmir ve Muğla turizm hareketine katılan turistlerin %50’sine ev sahipliği yapmıştır. Ankara ve Nevşehir dışında en çok turist çeken şehirler sahilde yer alan ve rağbet gören, Türkiye’nin turizm kaynaklarının bulunduğu şehirlerdir. Türkiye’de 81 ilin 40’ında hava ulaşım olanakları mevcuttur. Bununla birlikte hemen hemen tüm bölgelere havayolu ile ulaşmak mümkündür fakat çoğunlukla turizm hareketlerinin Akdeniz ve Ege sahillerinde yoğunlaştıkları görülmektedir.Türkiye’de turizm amaçlı seyahat istatistiklerinin mekânsal dağılımı incelendiğinde, yerli ve uluslararası turistlere yönelik turizm faaliyetlerinin bölgeler bazında kati şekilde ayrıştığı, eşit sunulmadığı ve turizme olan talebin iyi bir şekilde dağıtılamadığı görülmektedir. Bir bütün olarak Türkiye’nin ziyaretçilerine sunacağı çok daha fazla şeye sahip olduğu iyi bilinen bir gerçektir. Bu sebepten dolayı turizm uzmanları ve kamu yetkilileri turizm ürünü arzının çeşitlendirilmesi ve farklılaştırılması noktasında anlaşmaya vararak ortak bir şekilde hareket etmeyi taahhüt etmelidirler (Yiğin 2005). Turizm hareketlerine yönelik talebi Türkiye’nin farklı bölgelerine dağıtmak, ürün farklılaştırması için uygulanabilecek bir stratejidir. Turizm talebini değişik bölgelere yaymak noktasında ortaya çıkan sorular şunlardır; (1) Türkiye’nin sahip olduğu ve değişik bölgelerinde yayılmış bulunan turizm kaynakları nelerdir? (2) Bu kaynaklar turizmde ürün farklılaştırılması stratejileri geliştirmek için kullanılabilir mi? Bu iki soru bu çalışmanın odak noktasını oluşturmaktadır. Türkiye’nin farklı bölgelerindeki turizm kaynaklarının durumunu anlayabilmek üzere, turizm yetkililerinin kendi şehirlerindeki turizm kaynağı potansiyelini nasıl değerlendirdiklerini araştıran sorular sorulmuştur. Devam eden bölümde çalışma içerisinde kullanılan araştırma yöntemi anlatılmıştır CR - Akurgal, E. (2000). Anadolu Uygarlıkları. İstanbul: Net Turistik CR - Yayınları. CR - Altındağ, Ş. (2004). Sıcak Sıcak Tatil. http://www.aksiyon.com.tr/ CR - yazdir.php?id=11079, Erişim tarihi: 17 Temmuz 2004. CR - Andaç, F. (2000). Turizm Hukuku. Ankara: Seçkin Yayınevi. CR - Bahar, O. (2005). Türkiye’de Turizm Sektörünün Rekabet Gücü CR - Analizi Üzerine Bir Alan Araştırması: Muğla Örneği. CR - (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Muğla: Muğla Universitesi. CR - Baloğlu, S. (1997). The Relationship Between Destination Images CR - and Trip Characteristics of International Travellers, Journal CR - of Vacation Marketing, 3 (3): 221-233. CR - Baş, K. (2006). Turizmci 21 Milyonu Az Buldu, Hedef 50 Milyonu CR - Yakalamak, Zaman, Ocak, 12: 10. CR - Besculides, A., Lee M. E. ve McCormick, P. J. (2002). Residents’ CR - Perceptions of the Cultural Benefits of Tourism, Annals of CR - Tourism Research, 29 (2): 303-319. CR - Brotherton, B. ve Himmetoğlu, B. (1997). Türkiye Uluslararası CR - Turizm Raporları, Turizmde Seçme Makaleler, 1: 59-81. CR - Eagles, P.F.J. ve Wind, E. (1994). Canadian Ecotours in 1992: A CR - Content Analysis of Advertising, Journal of Applied Recreation CR - Research, 19 (1): 67-87. CR - Echtner, C. M. (2002). The Content of Third World Tourism Marketing: CR - A 4A Approach, International Journal of Tourism Research, CR - : 413-434. CR - Etter, R. (1995). Turkey: Bridging the Gap, Conference and Incentive CR - Travel, Temmuz/Ağustos: 37-44. CR - Cheng, H. (1994). Reflections of Cultural Values: A Content CR - Analysis of Chinese Magazine Advertisements from 1982- CR - , International Journal of Advertising, 13 (2): 167-183. CR - Chhabra, D., Healy, R. ve Sills, E. (2003). Staged Authenticity CR - and Heritage Tourism, Annals of Tourism Research, 30 (3): CR - -719. CR - Goeldner, C.R., Ritchie, J.R. ve McIntosh, R.W. (2000). Tourism: CR - Principles, Practices, Philosophies. NY: John Wiley. CR - Gunn, C.A. (1988). Tourism Planning. 2. Baskı. NY: Taylor & Francis. CR - İç Turlar Pazar Anketi (2005). TÜRSAB, Ekim (259): 4-8. CR - Korzay, M. (1994). Turkish Tourism Development, İçinde A.V. CR - Seaton et al. (Ed.). Tourism: The State of the Art, (ss. 85-99). CR - NJ: John Wiley. CR - Kozak, M. (2000). Destination Benchmarking: Facilities, Customer CR - Satisfaction and Levels of Tourist Expenditure. CR - (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Sheffield Hallam University. CR - Kozak, N., Kozak, M. ve Kozak, M. (2001). Genel Turizm: Ilkeler ve CR - Kavramlar. 5. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık. CR - Köfteoğlu, K. (2004). Turizmde Yatırım Dalgasını Yakalayın, CR - Ekonomist, 14 Kasım: 16-22. CR - McCullough, L. S. (1993). Leisure Themes in International Advertising: CR - A Content Analysis, Journal of Leisure Research, CR - (4): 380-388. CR - Ministry of Culture and Tourism (2010). http://www.turizm.gov. CR - tr, Erişim Tarihi: 17 Ocak 2010. CR - Neyisci, T. (1999). Ecotourism Umut Oldu, Cumhuriyet, 7 Ocak, 2. CR - Öter Z. ve Özdoğan, O. N. (2005). Kültür Amaçlı Seyahat Eden CR - Turistlerde Destinasyon İmajı: Selçuk-Efes Örneği, Anatolia: CR - Turizm Araştırmaları Dergisi, 16 (2): 127-138. CR - Page, S.J. ve Hall, M.C. (2002). Managing Urban Tourism: Themes CR - in Tourism. NJ: Prentice Hall/ Pearson Education. CR - Peleggi, M. (1996). National Heritage and Global Tourism in CR - Thailand, Annals of Tourism Research, 23 (2): 432-448. CR - Pizam, A. (1999). A Comprehensive Approach to Classifying CR - Acts of Crime and Violence at Tourism Destinations, Journal CR - of Travel Research, 38 (1): 5-12. CR - Sezgin, O. M. (2001). Genel Turizm ve Turizm Mevzuatı. Ankara: CR - Detay Yayıncılık. CR - Sirakaya, E., Uysal, M. ve Yoshioka, C. (2003). Segmenting Japanese CR - Tour Market to Turkey, Journal of Travel Research, 41 CR - (3): 293-304. CR - Smith, V. (1977). Hosts and Guests. University of Pennsylvania CR - Press, Philadelphia, PA. CR - The Times (1997). Breaks in Byzantium, In Supplement for Turkey, CR - Ocak 31, 6. CR - Thomas Cook Reference Turkey (2006). Turkey: Confluence of Civilizations. İstanbul: Ceren Production. CR - Uysal, M. (2005). The Future of Tourism and Turkey, Turk of CR - America, 4(17): 72-73. CR - Yiğin, C. (2005). Turizmi Anadolu’ya Yaymak Artık Slogan CR - Değil, http://www.turizmgazetesi.com/articles/article. CR - aspx?id=20761, Erişim tarihi: 15 Haziran 2005. CR - Yücel, S.Ü. (2004). Yayla Turizmi, TÜRSAB, 244: 12-19. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/atad/issue//174583 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/154450 ER -