@article{article_1747634, title={Bir Âmirî Okuyucusu Olarak Molla Sadrâ}, journal={Felsefe Arkivi}, pages={77–95}, year={2025}, DOI={10.26650/arcp.020625}, author={Kaya, Mehmet Cüneyt}, keywords={Al-ʿĀmirī, Mullā Ṣadrā, the School of al-Kindī, eschatology, bodily resurrection}, abstract={Ebu’l-Hasen el-Âmirî (ö. 381/992), İslam felsefesiyle ilgili modern tarih yazımında genellikle ilk İslam filozofu Kindî’nin (ö. ykl. 252/866) başını çektiği felsefe anlayışının 4./10. yüzyıldaki temsilcisi olarak konumlandırılmaktadır. Günümüze sınırlı sayıda eseri ulaşmış olsa da elimizdeki çalışmaları Âmirî’nin hem felsefe tarihine ve problemlerine hem de dinler tarihine ve farklı din ve mezheplerin öğretilerine dair geniş bilgisini göstermektedir. YunancaArapça tercüme hareketiyle İslam dünyasına aktarılan metinlerle, özellikle de Yeni-Eflatuncu eserlerle yakından alakadar olduğu anlaşılan Âmirî, Tanrı-âlem ilişkisi, yaratma, ölüm sonrası hayat ve ilahî kader karşısında insanın özgür iradesinin mahiyeti gibi kelâmcılar tarafından ele alınan meseleleri felsefî bir perspektiften incelemesiyle tanınmaktadır. Âmirî, bu dikkat çekici yönlerine rağmen gölgede kalmış bir isimdir. Klasik bio-bibliyografik kaynaklar Âmirî’nin hayatı ve eserleri hakkında neredeyse sessizdir. Bu sessizlik eserlerinin dolaşımında da kendisini göstermektedir. Günümüze ulaşan az sayıdaki eserinin önemli bir kısmının sadece bir nüshası bulunmaktadır. Bu yazı, gölgede kalmış bir isim olmasına rağmen Âmirî’nin etkisini, nispeten geç bir örnek, İslam felsefesi tarihinde “İsfahan Okulu” olarak tanınan ekolün en etkili ismi olan Molla Sadrâ (ö. 1050/1641) üzerinden göstermeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda makalede ilk olarak eserlerinin yeni keşfedilen nüshaları bağlamında Âmirî’nin İran coğrafyasındaki etkisine değinilmekte, ardından Sadrâ’nın mevcut eserlerinde Âmirî’ye yaptığı doğrudan ve dolaylı atıflar incelenmektedir. Son olarak Sadrâ felsefesinin ayırt edici yönlerinden biri olan cismanî haşre dair şimdiye kadar yayınlanmamış olan kısa bir metin üzerinden onun Âmirî’nin eserlerinden nasıl yararlandığı ortaya konulmaktadır.}, number={62}, publisher={Istanbul University}