TY  - JOUR
T1  - Özel Eğitim Öğretmenleri ve Yapay Zekâ Uygulamaları: Sistematik Derleme Çalışması
TT  - Special Education Teachers and Artificial Intelligence Applications: A Systematic Review Study
AU  - Gürgör Kılıç, Fidan Güneş
AU  - Yüzbaşıoğlu, Fatih
AU  - Bektaş, Betül
PY  - 2025
DA  - November
Y2  - 2025
JF  - Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi
JO  - NEEEF
PB  - Necmettin Erbakan University
WT  - DergiPark
SN  - 2687-1831
SP  - 167
EP  - 184
VL  - 7
IS  - Özel Sayı
LA  - tr
AB  - Yapay zekâ uygulamalarının eğitim süreçlerinde kullanımının yaygınlaşması ile birlikte özel eğitim ortamlarında da yapay zekâ uygulamalarının kullanımında artış görülmektedir. Özel eğitim öğretmenleri, farklı yapay zekâ uygulamaları ile özel gereksinimli öğrencilerine katkı sağlayabilmekte,iş yükünü hafifletebilmekte ve mesleki gelişimine katkı sunabilmektedir. Bu araştırmada özel eğitim öğretmenlerinin özel eğitim uygulamalarında yapay zekâ uygulamalarını kullanımına ilişkin araştırmaları incelemek amacıyla sistematik bir literatür taraması gerçekleştirilmiştir. Sistematik literatür sonucunda 2023-2025 yılları arasında dokuz çalışmaya ulaşılmıştır. Çalışmaların 2025 yılında artış gösterdiği, çalışmalarda ağırlıklı olarak nicel araştırma yöntemlerinin benimsendiği görülmektedir. Çalışmalarla ilgili bulgulara bakıldığında etkili ve etik şekilde kullanıldığında yapay zekâ uygulamalarının özel eğitim öğretmenlerinin evrak işlerini azaltabileceği, öğrencilerine yönelik materyal, etkinlik ve ders planı oluşturmada kolaylaştırıcı bir araç olabileceği belirtilmektedir. Ayrıca özel eğitim öğretmenlerinin yapay zekâ uygulamalarını özel eğitim süreçlerinde nitelikli olarak kullanma ve sınıf içinde derslere entegre etme konularında desteğe ihtiyaç duydukları görülmektedir. Çalışmaların sınırlı sayıda olması nedeniyle gelecek araştırmalarda özel eğitim öğretmenlerinin yapay zekâ kullanımına ilişkin bilgi, ilgi ve tutumlarını ortaya koyan araştırmaların planlanması, literatüre katkı sunması ve eğitim ortamlarında eğitimcilere rehber olması açısından önem taşımaktadır.
KW  - yapay zeka
KW  - özel eğitim
KW  - özel eğitim öğretmenleri
KW  - Özel eğitimde yapay zeka uygulamaları
KW  - Özel eğitim öğretmenleri ve yapay zeka uygulamaları
N2  - With the increasing use of artificial intelligence (AI) applications in educational processes, their integration into special education settings has also been on the rise. Special education teachers can utilize various AI applications to support students with special needs, reduce their workload, and contribute to their professional development. This study conducted a systematic literature review to examine research published between 2023 and 2025 on the use of AI applications in special education by special education teachers. The review identified nine relevant studies, with a noticeable increase in publications in 2025. It was observed that quantitative research methods were predominantly employed in these studies. Findings indicated that, when used effectively and ethically, AI applications can reduce special education teachers’ paperwork and serve as a facilitating tool in creating instructional materials, activities, and lesson plans for their students. Furthermore, the studies highlighted that special education teachers require support in adopting AI applications and integrating them into classroom practices. Given the limited number of studies, it is essential to plan future research that investigates teachers’ knowledge, interest, and attitudes toward AI use in special education. Such efforts would contribute to the literature and provide valuable guidance for educators in educational settings.
CR  - Alhaif, A. M., Aleidi, A. I., Ali, D. A., Besheir, M. A., Diab, H. M., & Ibrahem, U. M. (2025). The reality of implementing artificial intelligence apps in the special needs classroom, a teacher's perspective. *Education and Information Technologies*, 1–26.
CR  - Aliu, T. V. (2024). Artificial Intelligence in Special Education: A Literature Review. *Systemic Analytics, 2*(2), 188–199. [https://doi.org/10.31181/sa22202424](https://doi.org/10.31181/sa22202424)
CR  - Alkan, A. (2024). The role of artificial intelligence in the education of students with special needs. *International Journal of Technology in Education and Science (IJTES), 8*(4), 542–557. [https://doi.org/10.46328/ijtes.569](https://doi.org/10.46328/ijtes.569)
CR  - Alsudairy, N. A., & Eltantawy, M. M. (2024). Special education teachers’ perceptions of using artificial intelligence in educating students with disabilities. *Journal of Intellectual Disability-Diagnosis and Treatment, 12*(2), 92–102.
CR  - Aydın, O. (2025). What will our academic future hold in the face of dramatic artificial intelligence advancements? – a response to Rakap et al. *European Journal of Special Needs Education, 40*(5), 826–828. [https://doi.org/10.1080/08856257.2025.2533569](https://doi.org/10.1080/08856257.2025.2533569)
CR  - Azizoğlu, B., & Çakır, R. (2025). Özel eğitim öğretmenlerinin BİT tutumları, dijital materyal tasarımı yeterlikleri ve üretken yapay zekâ okuryazarlıklarının incelenmesi. *Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 7*(1), 231–257. [https://doi.org/10.51119/ereegf.2025.129](https://doi.org/10.51119/ereegf.2025.129)
CR  - Binmahfooz, S. S. (2024). A Systematic literature review of artificial intelligence in special education. *Educational and Psychological Studies. Journal of the College of Education, Zagazig University, 39*(137), 417–464.
CR  - Burns, N., & Grove, S. K. (2007). *Understanding nursing research: Building an evidence-based practice* (4th ed., pp. 134–163).
CR  - Ewoldt, K. B., & Flanagan, S. M. (2025). Generative artificial intelligence as an educational collaborator: A next-generation resource. *Teaching Exceptional Children.* [https://doi.org/10.1177/00400599251340611](https://doi.org/10.1177/00400599251340611)
CR  - Goldman, S. R., Taylor, J., Carreon, A., & Smith, S. J. (2024). Using AI to support special education teacher workload. *Journal of Special Education Technology, 39*(3), 434–447. [https://doi.org/10.1177/01626434241257240](https://doi.org/10.1177/01626434241257240)
CR  - Harkins-Brown, A. R., Carling, L. Z., & Peloff, D. C. (2025). Artificial Intelligence in Special Education. *Encyclopedia, 5*, 11. [https://doi.org/10.3390/encyclopedia5010011](https://doi.org/10.3390/encyclopedia5010011)
CR  - Higgins, J. P. T., Thomas, J., Chandler, J., et al. (Eds.). (2022). *Cochrane Handbook for Systematic Reviews of Interventions* (Version 6.3). [www.training.cochrane.org/handbook](http://www.training.cochrane.org/handbook)
CR  - Hocaoğlu, A. Y. (2025). Investigation of artificial intelligence awareness levels of special education teachers. *Journal of Individual Differences in Education, 7*(1), 1–16. [https://doi.org/10.47156/jide.1638417](https://doi.org/10.47156/jide.1638417)
CR  - Howorth, S. K., Marino, M. T., Flanagan, S. M., Cuba, M. J., & Lemke, C. (2024). Integrating emerging technologies to enhance special education teacher preparation. *Journal of Research in Innovative Teaching & Learning.* [https://doi.org/10.1108/JRIT-08-2024-0208](https://doi.org/10.1108/JRIT-08-2024-0208)
CR  - Kazdin, A. E. (2010). *Single-case research designs: Methods for clinical and applied settings* (2nd ed.). Oxford University Press.
CR  - Rakap, S. (2023). Chatting with GPT: Enhancing individualized education program goal development for novice special education teachers. *Journal of Special Education Technology, 39*(3), 339–348. [https://doi.org/10.1177/01626434231211295](https://doi.org/10.1177/01626434231211295)
CR  - Rakap, S., & Balıkçı, Ş. (2024). Enhancing IEP goal development for preschoolers with autism: A preliminary study on ChatGPT integration. *Journal of Autism and Developmental Disorders.* [https://doi.org/10.1007/s10803-024-06343-0](https://doi.org/10.1007/s10803-024-06343-0)
CR  - Page, M. J., et al. (2021). The PRISMA 2020 statement: an updated guideline for reporting systematic reviews. *BMJ, 372*, n71. [https://doi.org/10.1136/bmj.n71](https://doi.org/10.1136/bmj.n71)
CR  - Pollock, A., & Berge, E. (2018). How to do a systematic review. *International Journal of Stroke, 13*(2), 138–156. [https://doi.org/10.1177/1747493017743796](https://doi.org/10.1177/1747493017743796)
CR  - Waterfield, D. A., Watson, L., & Day, J. (2024). Applying artificial intelligence in special education: Exploring availability and functionality of AI platforms for special educators. *Journal of Special Education Technology, 39*(3), 448–454. [https://doi.org/10.1177/01626434241257237](https://doi.org/10.1177/01626434241257237)
CR  - Waterfield, D. A., Coleman, O. F., Welker, N. P., Kennedy, M. J., McDonald, S. D., & Cook, B. G. (2025). IEPs in the age of AI: Examining IEP goals written with and without ChatGPT. *Journal of Special Education Technology.* [https://doi.org/10.1177/01626434251324592](https://doi.org/10.1177/01626434251324592)
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/neueefd/issue//1775113
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/5199952
ER  -