@article{article_1789121, title={Ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan okuma etkinliklerine ilişkin bir inceleme}, journal={Uluslararası Filoloji Bengü}, volume={5}, pages={316–332}, year={2025}, DOI={10.62605/ufb.1789121}, author={Kaya, Ahmet İhsan and Çekirge, İsmail}, keywords={Reading skills, secondary school, Turkish textbooks, reading activities}, abstract={Bu çalışmanın amacı ortaokul Türkçe ders kitaplarında bulunan okuma etkinliklerini incelemek ve ders kitaplarındaki sorunları saptamaktır. Bu doğrultuda Anıttepe yayınlarının hazırladığı 5. sınıf Türkçe ders kitabı ve MEB tarafından hazırlanan 6-7-8. sınıfları Türkçe ders kitaplarında yer alan 606 okuma etkinliği değerlendirilmiştir. Betimsel nitelikte olan bu araştırmada elde edilen veriler, doküman inceleme metodu ile analiz edilmiştir. Üç aşamadan oluşan araştırmanın ilk aşamasında incelenen etkinliklerin metin, sınıf düzeyi, tema ve 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan okuma kazanımlarına göre dağılımları belirlenmiştir. İkinci aşamada etkinliklerin okuma kazanımlarına olan dağılımları tespit edilmiş, üçüncü aşamada ise okuma etkinliklerindeki sorunlar belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre 5. sınıf düzeyindeki Türkçe ders kitabında 177, 6. sınıf düzeyinde 134, 7. sınıf düzeyinde 144 ve 8. sınıfta 151 okuma etkinliği tespit edilmiştir. Etkinliklerin okuma kazanımlarının alt alanlarından en çok anlamaya en az ise akıcı okumaya yönelik olduğu tespit edilmiştir. Sınıf düzeylerinin tamamında kazanımlardan sırasıyla en çok “Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur.”, “Bağlamdan yararlanarak bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder.” ve “Metinle ilgili sorulara cevap verir.” en az ise “Metinle ilgili sorular sorar.” ve “Metin türlerini ayırt eder.” kazanımlarına yönelik etkinliklerin yer aldığı tespit edilmiştir. Okuma etkinlikleri ile okuma kazanımları arasındaki dağılım ve okuma etkinliklerinin okuma kazanımlarının alt alanları arasındaki dağılımın dengeli olmadığı görülmüştür. Araştırmada okumanın bazı alt becerilerine yer verilmediği elde edilen bir diğer sonuçtur.}, number={2}, publisher={Mardin Artuklu University}