@article{article_1800754, title={Kant’ın Hukuk Felsefesinin Temel Taşları}, journal={İstanbul Hukuk Mecmuası}, volume={83}, pages={630–645}, year={2025}, DOI={10.26650/mecmua.2025.83.2.0007}, author={Heper, Altan}, keywords={Kant, Normative basic norm, Separation between law and moral, Kant’s concept of freedom, The rule of law, Republic}, abstract={2024 yılında doğumunun 300. Yılı kutlanan Kant, felsefede olduğu kadar hukuk felsefesi ve devlet kuramında da bir dönüm noktasıdır. Bu çalışmada Kant’ın modern hukuka yaptığı önemli katkılardan normatif temel norm, hukuk ve ahlak ayrımının perde arkasındaki tarihsel koşullar, Kant’ta hukuk devleti kavramı gibi Türk literatüründe tartışılmamış konular ele alınmaktadır. Kant’a göre akli hukuka göre temellendirilmiş pozitif hukuk, akli hukuktan kesin önceliğe sahiptir. Hukuka itaati ahlaki bir görev olarak da anlayan Kant açısından pozitif hukuk kesin önceliğe sahipse, devletin koyduğu yasaya, devlet başkanına karşı direnme de reddedilmelidir. Özgürlüğe yapılan atıfla, hukukun merkezi görevi bireyin dışsal özgürlüğünün korunması olarak ortaya çıkar. Ama hukuk bununla aynı zamanda temel meşruiyetini ve sınırlamasını da bulur. Kant açısından hukuka uygun bir durum, sadece hukuk devletinde etkili bir biçimde güvence altındadır ve adil olarak sürdürülebilir. Kamu gücünün, hukukun belirlenmesi, icrası ve denetiminde devlet öncesi doğal durumun yerine geçmesi hukuk devletini ortaya çıkartmaktadır. “Ebedi Barış Üzerine” isimli çalışmasının ilk maddesinde Kant “her ülkenin sivil anayasası cumhuriyetçi olmalıdır” diye yazar. Böylece cumhuriyet her gerçek yasa koyuculuğun zorunlu temeli olmaktadır. Kant bugün için de hukuk kuramında normlar hiyerarşisi bağlamında temel norm idesi, yine hukuk kuramında hukuk ve ahlak ayırımı, bunun Anayasa hukukunda, temel haklar ve özgürlükler kuramında özgürlüklerin korunması açısından önemi, kişilerin hiçbir zaman sırf araç olarak görülemeyeceği, bizatihi amaç olması anlamında araçsallaştırma yasağı, hukuk devletinde devletin özgürlük ve eşitlik ilkeleriyle bağlılığı, güçler ayrılığı, hukuk felsefesinde ve anayasa hukukunda cumhuriyetçilik idesi, devletler hukukunda barış içinde birlikte yaşamanın koşulları bağlamında günümüzde hala hararetle tartışılan bir düşünür olmaya devam etmektedir.}, number={2}, publisher={Istanbul University}