TY - JOUR T1 - Solar Radyasyon ve Bitki Su Tüketimi Arasındaki İlişkinin Domates Bitkisi İçin Belirlenmesi TT - The Irrigation Management for Tomato by Using The Relationship Between Evaporation and Solar Radiation AU - Yıldırım, Murat AU - Bahar, Erdem AU - Erken, Okan PY - 2016 DA - March Y2 - 2016 JF - Bahçe PB - Atatürk Horticultural Central Research Institute WT - DergiPark SN - 1300-8943 SP - 38 EP - 44 VL - 45 IS - (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi LA - tr AB - Bitkinin üniform bir şekilde gelişmesi, diğer kültürel faaliyetlerin etkinliğinin arttırılması ve ekonomik miktarda ürün verebilmesi yaz aylarındaki kurak dönemlerde bitkinin ihtiyaç duyduğu sulama suyunun düzenli bir şekilde verilmesine bağlıdır. Sulama yönetimi çok farklı yöntemlerle yapılmakta olup, son zamanlarda farklı bitkilerde bitki su tüketimi ve bitki yüzeyine gelen solar radyasyon arasında ilişki kurulmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmada, Dardanos araştırma ve uygulama alanına domates (Lycopersicon esculentum ev. Star F1) fideleri şaşırtılmış ve tüm yetişme dönemi süresince belli aralıklarla A sınıfı buharlaşma kabından meydana gelen buharlaşmanın tamamı uygulanmıştır. Sulama uygulaması damla sulama yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Deneme alanında sıcaklık, nem, ve solar radyasyon gibi iklimsel parametreler bitki yüzeyinden 1.5 m yüksekliğe yerleştirilen HOBO U12 aleti ile saatlik olarak ölçülüp, aletin hafızasına kaydedilmiştir. Bir yetişme dönemi içerisinde gelen solar radyasyon değeri 2829 MJ m-², uygulanan sulama suyu miktarı 547.4 mm, bitki su tüketim değeri 786.8 mm olarak elde edilmiştir. Yapılan kültürel uygulamalar ve sulama suyu miktarına karşılık salçalık domates çeşidinde (Lycopersicon esculentum cv. Star F1) verim değeri 5754 kg.da-¹ olmuştur. Bu araştırma sonucunda elde edilen solar radyasyon ve bitki su tüketimi arasında bir ilişki olduğu belirlenmiştir. KW - Domates KW - solar radyasyon KW - damla sulama KW - Çanakkale N2 - The uniform development of plants and to give economic qualities of yield depend on the irrigation during the dry periods in summer. irrigation management can be done with many different methods, recently the relationship between evapotranspiration and solar radiation has been tried to be established for crop irrigation management. In this study, the relationship between solar radiation and evaporation was tried to be determined. Tomato (Lycopersicon esculentum cv. Star F1) was transplanted to the Dardanos research station and evaporation was measured from Class-A pan. The climate parameters of solar radiation (W/m²), temperature (℃) and relative humidity (%) at the site were measured by a HOBO U12 data logger at 1-hour intervals throughout the experiment. For the growing season, the total amount of solar radiation, evapotranspiration and applied irrigation water were 2829 MJ m-², 786.8 mm, 547.4 mm, respectively. The yield was 5754 kg.da-¹ under the water management applied. CR - Adams, P., 1992. Crop nutrition in hydroponics. Acta Hort. 323:289-305. CR - Aküzüm, T., Çakmak, B., Gökalp, Z., 2010. Türkiye’de su kaynakları yönetiminin değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 3(1):67-74. CR - Anonim, 2010. Çanakkale Tarım İl Müdürlüğü. http://www.canakkale-tarim.gov.tr CR - Anonim, 2014. World meters, http://www.worldmeters.info (Erişim: 2014). CR - Anonim, 2015. World Agriculture: Towords 2015/2030, Summary Reports (Erişim: 20.03.2015). CR - Boztok, K., 1990. Sera sebze yetiştiriciliğinde solar radyasyona göre sulama. Türkiye ve Seracılık Sempozyumu, İzmir, 109-117. CR - Casadesus, J., Mata, M., Marsal, J., Girona, J., 2011. Automated irrigation of apple trees based on measurements of light interception by the canopy. Biosystems Engineering 108:220-226. CR - Cai, X., Rosegrant, M.W., 2003. World water productivity: current situation and future options. In: Kijne, J.W. Barker, R., Molden, D. (Eds.), Water productivity in Agriculture: Limits and Opportunities for Improvement. International Water Management Institute (IWMI), Colombo Sri Lanka, 163-178. CR - Çetin, Ö., Yıldırım, O., Uygan, D., Boyacı, H., 2002. irrigation scheduling of drip-irrigated tomatoes using class-A pan evaporation. Türk. J. Agric. Forestry., 26:171-178. CR - Doorenbos, J., Pruitt,W.O.,1992. Guidelines for predicting crop water requirements. FAO irrigation and Drainage No.24. Rome. CR - Biscoe, P.V., Gallagher, J.N., 1978. Physical analysis of cereal yield. . Production of dry matter. Agric. Progress, 34-50. CR - Higashide, T., 2009. Prediction of tomato yield on the basis of solar radiation before anthesis under warm greenhouse conditions. Hort. Science 44(7):1874-1878. CR - Howell, T., 2001. Enhancing water use efficiency in irrigated agriculture. Agronomy Journal 93:281-289. CR - İstanbulluoğlu, A., Kocaman, İ., 1996. Tekirdağ koşullarında domates su tüketimi. Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Yayın No:243, Araştırma Yayın No:91, Tekirdağ. CR - James, L., 1993. Principles of Farm irrigation System Design. Krieger Pub. Com. Mlabar, Florida. CR - Jovicich, E., Cantliffe, D.J., 2007. Bell pepper fruit yield and quality as influenced by solar radiation-based irrigation and Container media in a passively ventilated greenhouse. Hort Science 42(3):642-652. CR - Kırnak, H., Kaya, C., 2002. Determination of irrigation scheduling of tomato using class-A pan-evaporation in Harran Plain. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Tokat. CR - Kodal, S., Olgun, M., Selenay, M.F., Yıldırım, E., 1995. Farklı sulama uygulamalarının domates verimine etkisi. 5. Ulusal Kültürteknik Kongresi, 407-422, Antalya. CR - Monteith, J.L, 1977. Climate and efficiency of crop production in Britain. Philosophical Transactions of Royal Society London B., 281:277-297. CR - Özyurt, E., Sipahi, N., Çetin, Ö., 1989. Harran ovasında domates su tüketimi, Toprak İlmi Dergisi, 11. Bilimsel Toplantı Tebliğleri. Proceedings 2. Congress of Soil Science Society of Turkey. 6:159-168. CR - Yıldırım, M., 2012-a. Damla sulama ile domateste sulama programlamasının oluşturulması. In: Kaynaş, K., İşler, Z., (Eds.) Domates Yetiştiriciliği El Kitabı, 20-34., Çanakkale Yıldırım., M., Demirel, K., Bahar, E., 2012-b. Effects of restricted water supply and stress development on growth of bell pepper (Capsicum annuum L.) under drought conditions. Journal of Agro Crop Science 3:1-9. CR - Yıldırım, M., Tekiner, M., Bahar, E., Demirel, K., Erken, O., 2010. Bilgisayar destekli sulama programının tarla denemesi ile karşılaştırılması. 1. Ulusal Sulama ve Tarımsal Yapılar Sempozyumu, 27-29 Mayıs 2010, Kahramanmaraş, 790-798. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/bahce/issue//1803071 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/5327630 ER -