TY  - JOUR
T1  - MÜZİK, OKUL ÖNCESİ VE SINIF ÖĞRETMEN ADAYLARININ MÜZİK OKURYAZARLIĞI DÜZEYLERİ İLE MÜZİĞE YÖNELİK İLGİLERİNİN İNCELENMESİ
TT  - AN INVESTIGATION INTO THE MUSIC LITERACY LEVELS AND MUSICAL INTERESTS OF MUSIC, PRESCHOOL AND ELEMENTARY TEACHER CANDIDATES
AU  - Özbaşı, Durmuş
PY  - 2025
DA  - November
Y2  - 2025
DO  - 10.51576/ymd.1805955
JF  - Yegah Müzikoloji Dergisi
JO  - YMD
PB  - Tolga KARACA
WT  - DergiPark
SN  - 2792-0178
SP  - 2465
EP  - 2490
VL  - 8
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Bu araştırma, müzik, okul öncesi ve sınıf öğretmenliği programlarında öğrenim gören öğretmen adaylarının müzik okuryazarlık düzeyi ile müziğe yönelik ilgilerini incelemeyi ve karşılaştırmalı olarak değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırma farklı sınıf düzeylerinden toplam 300 öğretmen adayıyla yürütülmüştür. Araştırma tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmada “Müzik Okuryazarlık Ölçeği” ve “Müzik İlgisi Ölçeği” aracılığıyla öğretmen adaylarından veriler toplanmıştır. Öğretmen adaylarından elde edilen veriler t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) teknikleriyle analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular müzik okuryazarlık düzeylerinin öğrenim görülen bölüm ve sınıf düzeyine göre anlamlı biçimde farklılaştığını ortaya koymuştur. Özellikle müzik öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının tüm alt boyutlarda diğer bölümlerdeki adaylara kıyasla daha yüksek puanlar aldığını ortaya koymuştur. Ayrıca ikinci sınıf öğretmen adaylarının birinci sınıf öğretmen adaylarına göre daha yüksek puanlara sahip olması, müzik okuryazarlığının yapılandırılmış öğretim ve uygulamalar yoluyla geliştiğine işaret etmektedir. Öğretmen adaylarının müziğe yönelik ilgileri incelendiğinde sınıf düzeyi ve cinsiyet değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Bu bulgular, müzik okuryazarlığının öğretim sürecinden güçlü bir biçimde etkilendiğini ancak müziğe yönelik ilgilerinin daha çok bireysel ve çevresel faktörlerle belirlendiğini göstermektedir. Sonuç olarak, uygulamaya dayalı ve bireysel ilgiye duyarlı bir müzik eğitiminin önemi vurgulanmaktadır. Müzik eğitimi programlarının daha geniş bir kapsama sahip olması ve tüm öğretmen adaylarının müziksel bilgi ve becerilerini geliştirecek şekilde yeniden yapılandırılması önerilmektedir.
KW  - Müzik ilgisi
KW  - müzik okuryazarlığı
KW  - müzik öğretmeni
KW  - okul öncesi öğretmeni
KW  - öğretmen adayları
KW  - sınıf öğretmeni.
N2  - This study aims to examine and comparatively evaluate the levels of music literacy and interest in music among pre-service teachers enrolled in music, early childhood, and elementary education programs. The research was conducted with a total of 300 pre-service teachers from different year levels. Data were collected using the Music Literacy Scale and the Music Interest Scale. The data obtained from the participants were analyzed using an independent samples t-test and a one-way analysis of variance (ANOVA) technique. The findings revealed that music literacy levels differed significantly according to the program of study and grade level. In particular, pre-service teachers in the music education program scored significantly higher across all sub-dimensions compared to those in other programs. Furthermore, second-year pre-service teachers obtained higher scores than first-year students, suggesting that music literacy develops through structured instruction and practical experiences. Regarding interest in music, no significant differences were found in relation to grade level or gender. These results indicate that while music literacy is strongly influenced by the instructional process, interest in music tends to be shaped by individual and environmental factors. In conclusion, the study emphasizes the importance of a practice-based and interest-sensitive approach to music education. It is recommended that music education programs be expanded and restructured to enhance all pre-service teachers’ musical knowledge and skills.
CR  - Açılmış, H. & Kayıran, B. K. (2021). Sınıf öğretmenlerinin ve sınıf öğretmeni adaylarının müzik öğretimine ilişkin duyuşsal özelliklerinin incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 18, 4746-4773.
CR  - Afacan, Ş. & Şentürk, N. (2016). Okul öncesi ve sınıf eğitimi anabilim dallarına yönelik Müzik Okuryazarlığı Ölçeğinin geliştirilmesi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 7(25), 228-247.
CR  - Barış, D. A. & Özata, E. (2009). Sınıf öğretmenliği anabilim dalında alınan müzik-müzik öğretimi derslerinin öğretmenlik uygulamalarındaki yansımaları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 27-42.
CR  - Barrett, M. (1990). Music and language in education. British Journal of Music Education, 7(1), 67-73.
CR  - Baydağ, C. (2020). Üniversitelerin farklı lisans bölümlerinde öğrenim gören öğrencilerin müziğe yönelik ilgi düzeylerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1), 145-158.
CR  - Brandt, A., Gebrian, M. & Slevc, L. R. (2012). Music and early language acquisition. Frontiers in psychology, 3, 327.
CR  - Bulut, D. & Bulut, F. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının temel müzik kuramları bilgilerinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi: Niğde Üniversitesi örneği. e-Journal of New World Sciences Academy Fine Arts. D0067, 6(3), 380-396.
CR  - Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Conway C. M. & Borst J. (2001). Action research in music education. Update: Applications of Research in Music Education, 19(2), 3–8.
CR  - Csíkos, C. & Dohány, G. (2016). Connections between music literacy and music-related background variables: An empirical investigation. Visions of Research in Music Education, 28(1), 2.
CR  - Çelik, y. & Yetim, h. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının müzik öğretimine ilişkin tutumları ile müzik öğretimi öz yeterlilik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(12), 150-170.
CR  - Çevik, D. B. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının müzik öğretimi özyeterlik düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 145-168.
CR  - Demirhan, E. & Gorgoretti, B. (2024). Okul öncesi öğretmen adaylarının müzik okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 64-89.
CR  - Eser, B., Kaleli Y.S. & Güçlü O. (2021). Özengen müzik eğitimi alan öğrencilerin müziğe yönelik ilgi düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İdil Dergisi. 10(82), 951-962.
CR  - Gudmundsdottir, H. R. (2010). Advances in music-reading research. Music Education Research, 12(4), 331-338.
CR  - Gül, G. & Bozkaya, İ. (2014). Okul öncesi öğretmenliği lisans programının müzik eğitimi açısından değerlendirilmesi Uludağ Üniversitesi örneği. Kastamonu Üniversitesi Eğitim Dergisi, 22(3), 995-1008.
CR  - Hallam, S. (2010). The power of music: Its impact on the intellectual, social and personal development of children and young people. International journal of music education, 28(3), 269-289.
CR  - Kabataş, M. (2024). Müzik okuryazarlığı ve informal müzik eğitimi. The Journal of Academic Social Science, 49(49), 243-252.
CR  - Kafol, B. S., Denac, O. & Žnidaršič, J. (2016). Interest of slovene students in listening to various musical genres. Muzikoloski Zbornik, 52(1), 189–205. https://doi.org/10.4312/mz.52.1.189-205.
CR  - Kaya, G. İ. (2016). Eğitimde merak ve ilgi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 13–2(25), 103–114.
CR  - Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
CR  - Kılıç, İ. (2009). İlköğretim birinci kademe sınıf öğretmenlerinin müzik öğretiminde karşılaştıkları sorunlar. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 123-138.
CR  - Kineşci, S. & Keleş, F. (2023). Sınıf öğretmenlerinin müzik dersine karşı tutumları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 12(1), 22-30.
CR  - Koca, Ş. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının müzik etkinliklerine yönelik özyeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40), 375-386.
CR  - Köksoy A. M. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının müzik okuryazarlık düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 13(4), 899- 918.
CR  - Lamont A. (2011). The beat goes on: Music education, identity and lifelong learning. Music Education Research, 13, 369–388.
CR  - Levinson, J. (1990). Musical literacy. Journal of Aesthetic Education, 24(1), 17–30.
CR  - Li, Y. (2023). Interactive methods for improving musical literacy among students with preschool education Majors at Teacher Training Universities: The effectiveness of the Kodály method. Education and Information Technologies, 28(10), 12807-12821.
CR  - Mabini, J. (2024). Comparative analysis of kodály, suzuki, dalcroze, orff, and gordon music learning theory in early childhood music education: A literature review. International Journal of Research Publications, 150(1):956-967.
CR  - McMillan, J.H. & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry (7th Edition). London: Pearson.
CR  - National Association for Music Education. (2021). 5 Essential skills for the next generation of music teachers. 
NAfME. https://nafme.org/blog/5-essential-skills-for-the-next-generation-of-music-teachers.
CR  - Okay, H. H., Ataman, Ö. G. & Ad, V. N. K. (2015). Müziğe Yönelik İlgi Ölçeği (MYİÖ) nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (51), 62-71.
CR  - Sığırtmaç, A. (2005). Okul öncesi dönemde müzik eğitimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(9).
CR  - Sönmezöz, F. (2022). Okul öncesi öğretmeni ve sınıf öğretmeni adaylarının müziğe yönelik ilgi düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Awareness (JoA), 7(4), 199-211.
CR  - Swanwick, K. & Franca, C. C. (1999). Composing, performing and audience-listening as indicators of musical understanding. British Journal of Music Education, 16(1), 5-19.
CR  - Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
CR  - Woody, R. H. (2021). Music education students’ intrinsic and extrinsic motivation: A quantsitative analysis of personal narratives. Psychology of Music, 49(5), 1321-1343.
CR  - Yokuş, H. (2014). Müzik öğretmeni ve sınıf öğretmeni adaylarının eğitim müziği dağarına ilişkin yeterlilikleri. Sanat Eğitimi Dergisi, 2(1), 50-63.
UR  - https://doi.org/10.51576/ymd.1805955
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/5340460
ER  -