TY  - JOUR
T1  - FIKIH DÜŞÜNCESİNDE FİİL KAVRAMI VE HİSSİ-ŞER'İ FİİL AYRIMI
TT  - The Concept of Fi‘l (Act) in Islamic Legal Thought and the Distinction between Hissi and Shar‘i Acts
AU  - Köksal, Asım Cüneyd
PY  - 2010
DA  - June
DO  - 10.17335/suifd.11253
JF  - Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
PB  - Sakarya University
WT  - DergiPark
SN  - 2146-9806
SP  - 1
EP  - 14
VL  - 12
IS  - 21
LA  - tr
AB  - İlk defa hicrî beşinci asır fakih ve usulcülerinden Debûsî'nin geliştirdiği bir ayrıma göre,filler hissî ve şer'î olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Ayrımın kriteri, herhangi bir fiilinişlenmiş sayılması için yalnız işlenmesinin yeterli olup olmamasıdır. Buna göre her fiilinhissî (duyularla algılanabilen) bir tarafı olmakla birlikte, bazı fiillerin buna ilaveten şer'î(fiilin gerçekleşmiş sayılması için şeriatın vazettiği şartlara uygun olma) bir boyutu dabulunmaktadır. Debusî'den sonraki Hanefî usulcüler ve bilhassa Sadruşşeria'nıngayretleri sayesinde sözkonusu taksim ve sonuçları üzerinde incelikli analizler yapılmış,Kasanî de bu ayrımı bir furu fıkıh bahsini incelerken kullanmıştır. Hüsn-kubh meselesiyleirtibatlı bir ayrım olan hissî-şer'î fiil ayrımının, başta yasaklanan fiilerdeki kubh sıfatınıanaliz etmeye yönelik önemli sonuçları ve ayrımla ilgili tartışma konuları vardır. Fıkıhdüşüncesinin ve bu düşünce çerçevesinde de Hanefî usulcülerinin bir katkısı olan buayrım, modern Avrupa hukukunun ortaya koyduğu fiiller taksimiyle de mukayeseyeelverişli unsurlar taşımaktadır.
KW  - Fiil
KW  - amel
KW  - hissî fiil
KW  - şer’î fiil
KW  - hüsn
KW  - kubh
KW  - ikrah
N2  - According to a division which was made by Dabusi, an important scholar of fiqh and usulal-fiqh who died in the first half of the fifth century according to hijrah, all of the acts canbe divided into sensorial (hissī) and canonical (shar’ī). The criterium of the division iswhether an act is considered to be performed when it is acted or not. According to thisidea, for all of the acts there is a sensorial aspect, and some of them as well as have acanonical aspect, that is to say, adequacy of the acts with the conditions which has beenput by the sharia, in order to be considered to be performed, in addition to sensorial one.Scholars of usul al-fiqh after Dabusi, especially Sadrushsheria among them, madeimprovements on the topic and Kāsānī, an Hanafite faqih, used it as a means to analize aproblem of furu al-fiqh. The division has meaningful ties with the problem of thegoodness or badness of acts, which is called husn and qubh in usul al-fiqh and kalamliterature, and the division rather is a consequence of this problem. This division must beseen as a contribution from the thought of fiqh, and in this tradition as a contribution fromthe Hanafites. Also this division has convenient elements for comparison with the divisionof acts which modern continental European law has developed.
UR  - https://doi.org/10.17335/suifd.11253
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/191890
ER  -