@article{article_229, title={Yurttaşlığa Dayalı Ulus ve Ötesi: Fransa’da Ulus ve Ulusçuluk (XIX.-XX. Yüzyıl) / Civic Nation and Beyond: Nation and Nationalism in France (19th-20th Centuries)}, journal={Mülkiye Dergisi}, volume={37}, pages={79–117}, year={2014}, author={Uslu, Ateş}, keywords={Fransa tarihi, Fransız ulusçuluğu, ulusçuluk teorisi, ulusal kimlik, ırkçılık / History of France, French nationalism, theory of nationalism, national identity, racism.}, abstract={<p> <strong>Özet </strong> </p> <p>Ulusçuluk üzerine yapılan incelemelerde en çok incelenen örneklerden biri Fransız ulusçuluğudur. XIX. yüzyıldan itibaren siyasi tarih ve siyaset bilimi incelemelerinde sıkça karşılaşılan bir kategorizasyona göre Fransız usulü “ulus” tanımı ırkçılığı dışlayan, bireysel iradeye ve birlikte yaşama isteğine dayalı bir kavrayış üzerine kuruludur. Bu kavrayışa göre Fransız ulusçuluğu ırkçılığı bütünüyle dışlayan, kültürel ulus tanımlarına ise uzak duran bir akımdır. Fransız ulusçuluğunun XIX. ve XX. yüzyıllardaki gelişiminin inceleneceği bu çalışmada bir ideal-tip olarak anlaşılan “Fransız usulü ulus” konusunda ön sürülen yaygın görüşlere yönelik olarak eleştirel bir yaklaşım benimsenecek, olgunun tarihselleştirilmesine ve karmaşık boyutlarının değerlendirilmesine çabalanacaktır. </p> <p>Fransız Devrimi’nden 2000’li yılların başına uzanan iki yüz yılı aşkın süre yazının kronolojik sınırlarını teşkil etmektedir. Eski Rejim’den devralınan ulus anlayışına ise kısıtlı bir yer verilecektir. Bu çerçevede öncelikle Fransız Devrimi’nden XIX. yüzyıl sonuna uzanan dönemde Fransız ulusçuluğunun oluşumu incelenecektir. Gerek halk egemenliği ve yurttaşlık konularına yapılan vurguların önem ve ağırlığına, gerekse ırksal ve etnik referansların şekillenişine bağlı olarak bu dönemin Fransız ulusçu söyleminde görülen değişimler ilk bölümün odak noktasını oluşturacaktır. Fransa’da ulus kavramının 1789-1815 arasındaki gelişimi genel olarak incelendiğinde, Eski Rejim’in son döneminde şekillenmeye başlayan, “egemen halk”a atıf yapmak için kullanılan ulus kavramının bu dönemde hızlıca kitlelerce benimsendiği görülür. Başka bir deyişle, eşit olduğu varsayılan bireylerden oluşan bir topluluk olarak ulus kavramı, XVIII. yüzyılda belirli bir yaygınlık düzeyine kavuşmasının ardından, Fransız Devrimi’nin ve İmparatorluk döneminin çeşitli uğrakları içinde kitleler tarafından benimsenmiştir. Bununla birlikte, dönemin ulus anlayışı yalnızca egemenlik sahibi halk ya da yurttaşlar topluluğu olmaktan uzaktır, aynı zamanda kimi ortak kültür ve soy özellikleri taşıyan bir topluluk olarak görülmüştür. </p> <p>İkinci bölüm, 1880’li yılların ortasında antisemitizmin yükselişiyle başlayan süreçten hareketle XIX. yüzyıl sonu ve XX. yüzyıl boyunca Fransız ulusçuluğunun gelişiminin incelenmesine ayrılmıştır. Yüzyıl başından itibaren varlığını koruyan radikal ulusçu düşünceler bu dönemde (Birinci Dünya Savaşı’nın sonuçları ve çeşitli Avrupa ülkelerindeki radikal ulusçu parti ve hareketlerin etkileri gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak) önemli bir gelişme göstermiş ve çok sayıda siyasi hareketin oluşumuna zemin hazırlamıştır. İkinci Dünya Savaşı yıllarındaki Vichy Rejimi deneyimi ve onun “milli devrim” ideolojisi basit bir Alman etkisi olmasının ötesinde, Fransız ulusçuluğunun iç dinamiklerinin gelişiminin bir ürünüdür. İkinci Dünya Savaşı sonrasında yaşanan yoğun göç dalgalarıyla yeniden heterojenleşen Fransız toplumunu “ulus” olarak yeniden tanımlama çabası ve Avrupa bütünleşmesi sürecinde Fransa’da ulusal egemenliğin aşınmasından duyulan endişe, XXI. yüzyılın başına gelindiğinde “milli kimlik” kategorisinin Fransız siyasi yaşamında önemini koruması sonucunu doğurmuştur. </p> <p>  </p> <p> <strong>Abstract </strong> </p> <p>French nationalism is among the main nationalist currents that are referred to within nationalism studies. According to a widespread categorization that first emerged in the nineteenth century, the French definition of the “nation” and the subsequent French-type nationalism are supposed to exclude racist elements, and to take distance towards cultural definitions of nation. The present paper, which aims at analyzing the development of French nationalism in the 19th and 20th centuries, adopts a critical standpoint towards the widespread opinions on “French-type nationalism”. It proceeds with a historicization of the French nationalism and it concentrates on the analysis of its complex and diverse aspects. The chronological boundaries of the present paper are the beginning of the French revolution and the early 2000s. The conception of nation during the Ancien Régime is studied on a limited scale. Within this framework, the first part of the article covers the formation of the French nationalism from the French Revolution to the end of the 19th century. The focal point of this first chapter consists of the transformations in the French nationalist discourse in relation to the importance of popular sovereignty and citizenship-related topics, and to the varying uses of racial and ethnic references. The analysis of the development of}, number={4}, publisher={Mülkiye Alumni Association}