TY  - JOUR
TT  - Sağlık Okuryazarlığı Perspektifinden, Mükerrer Acil Servis Başvurularının Değerlendirilmesi
AU  - Öztaş, Dilek
AU  - Bozcuk Güzeldemirci, Gamze
AU  - Özhasenekler, Ayhan
AU  - Yıldızbaşı, Esra
AU  - Karahan, Sevilay
AU  - Karataş Eray, İrep
AU  - Üstü, Yusuf
AU  - Doğusan, Ahmet Reşat
AU  - Mollahaliloğlu, Salih
AU  - Öztürk, Mustafa
AU  - Akçay, Murat
PY  - 2016
DA  - September
DO  - 10.17098/amj.84540
JF  - Ankara Medical Journal
JO  - Ankara Med J
PB  - Ankara Yildirim Beyazit University
WT  - DergiPark
SN  - 2148-4570
SP  - 255
EP  - 262
VL  - 16
IS  - 3
KW  - Health literacy
KW  - health promotion
KW  - chronic disease
N2  - Amaç: Bulaşıcı olmayan hastalıkların dünyada görülüşünün ve öneminin artmasından sonra bu hastalıklardan korunma yaklaşımları geliştirilmeye başlamıştır. Bulaşıcı olmayan hastalıkların korunması çalışmaları, bireylerin yaşam şekillerinde ve sağlık davranışlarında değişiklik yapmayı gerektirir. Bunun için kişilerin bu sağlık sorunlarının oluşumu ve korunma yaklaşımları konusunda bilgi sahibi olması, bilgi kaynaklarına ulaşması, bilgileri doğru olarak algılaması ve uygulaması gerekir. Bireylerin bilgi kaynaklarına ulaşma, bilgiyi okuma ve anlama, bilgiler ışığında sağlık ve sağlığın korunması ve geliştirilmesi ile ilgili konularda, yaşam boyunca yaşam kalitesini artırmaya yönelik doğru kararlar verme ve uygulama ile ilgili istekleri ve kapasiteleri “sağlık okuryazarlığı” olarak adlandırılır.Materyal ve Metot: Bu çalışma, tanımlayıcı bir araştırmadır. Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi(AAEAH)’nde 2014 ve 2015(ilk 3 ay) yıllarına ait toplam 15 aylık veri, Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS)’nden alınarak değerlendirilmiştir. Veriler, SPSS 13.0 de değerlendirilmiştir. İstatistiksel analizde frekans ve yüzdelik testler kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmanın yapıldığı 15 aylık süre boyunca hastaneye 1.608.795 başvuru olmuştur. Bu başvuruların 179.144 (%11,14)’ü acil servise yapılmıştır. Acil servise başvuran hastaların %61,1’i mesai içinde, %38,2u ise mesai dışı saatlerde başvurmuştur. Hastaların acil servise başvuru saatleri göz önüne alındığında en sık başvurunun 08:00-12:00(%64,3) saatleri arasında olduğu görülmüştür. Ocak 2014 tarihinden itibaren 15 aylık dönemde acil servise başvuran 179.144 hastanın 2365 tanesi ilk 24 saat içinde aynı şikayet ile tekrar başvurmuştur. Tekrar başvuru oranı %1,32’dir. Zaman içinde acil servise yeniden başvuru oranında değişim var (p<0,001). Genelbir artış veya azalış eğilimi yoktur, yıllar içerisinde değişken tekrar başvuruoranı vardır. Acil servise başvuran ilk 3 hastalık; sırasıyla, J03/Akut tonsillit, J39/Üst solunum yolu diğer hastalıkları ve J02/Akut farenjit olmuştur. 24 saat içerisinde aynı şikayetle başvuran hastaların tanılarına bakıldığında, ilk sırada 110/Esansiyel(primer) hipertansiyon, M79.1/Myalji ve M79.9/Yumuşak doku bozukluğu, tanımlanmamış olduğu görülmüştür. Sonuç: Bulaşıcı olmayan hastalıklardan korunmada başarılı olmak için toplumların sağlık okuryazarlığı düzeyinin yükseltilmesi önemlidir. Bu amaçla erken çocukluk döneminden başlayarak okul dönemi ve çalışma yaşamı dahil olmak üzere çeşitli eğitim çalışmaları yapılmalıdır. Sağlık okuryazarlığı düzeyinin geliştirilmesinde genel eğitim düzeyinin yeri ve önemi de akılda tutulmalıdır.
CR  - Healthy People 2010: Understanding and Improving Health, U.S. Department of Health and Human Services November 2000, http://www.health.gov/healthypeople/, Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
CR  - Kickbusch I, Pelikan JM, Apfel F, Tsouros AD. Health Literacy The Solid Facts. Copenhagen:WHO; 2013. http://www.euro.who.int/_data/assets/pdf_/file/0008/190655/e96854.pdf, Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
CR  - Sönmez BF. Birinci Basamakta Sağlık Hizmetlerinde Sağlık Okur Yazarlığı, VI. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi, Antalya; 01-04 Mart 2016.
CR  - http://www.kalitekongre2016.org/bilimsel_program.php, Erişim tarihi: 5 Mart 2016.
CR  - Bilir N. Sağlık okur-yazarlığı. Turk J Public Health 2014;12(1):61-8.
CR  - Comperative Report on Health Literacy in eight EU Member States, The European Health Literacy Project, 2009- 2012, Maastricht, HLS-EU Consortium, 2012, [online]. http://www.healthliteracy.eu. Accessed July 26, 2013.
CR  - Yılmaz F, Çolak Y, Ersoy K. Sağlık Okur yazarlığının ve Hasta Hekim İletişimi Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi, Sağlık ve Toplum Dergisi 2009; 1:22–30.
CR  - Sezgin D, Sağlık Okuryazarlığını Anlamak, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, Özel Sayı 2013;3:73-92.
CR  - İncesu E. Acil Servis Sağlık Hizmetlerinde Başvuru Tekrarı Sorunu: Seydişehir Devlet Hastanesi Acil Servis Araştırması. V. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi, Sözel Bildiriler Kitabı, Cilt I, Beylik U, Önder Ö, Tarhan D (editörler) içinde, Ankara: Miki Matbaacılık; Kasım 2014: 27-40.
CR  - https://kalite.saglik.gov.tr/content/files/duyurular_2011/2011/2014/bildirilercilt1.pdf, Erişim Tarihi: 25 Ocak 2015.
CR  - T. C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Kalite İndikatörleri ve SİYÖS. Ankara: Pozitif Matbaacılık; 2014.
UR  - https://doi.org/10.17098/amj.84540
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/224093
ER  -