TY - JOUR TT - Resulullah Döneminde Kadın ve Kadın Eğitimi AU - Gözütok, Şakir PY - 2016 DA - November DO - 10.15745/da.268861 JF - Dini Araştırmalar JO - THE JOURNAL OF RELIGIOUS STUDIES PB - Motif Yayıncılık WT - DergiPark SN - 1301-966X SP - 175 EP - 196 VL - 19 IS - 49 KW - Woman KW - Education KW - Teaching KW - Woman Education N2 - Kadın, tarih boyunca en çokistismar edilen ve horlanan varlık olmuştur. Antik Yunan düşüncesindenitibaren, genel olarak çoğu toplumlarda kadınların düşük, aşağılık ve utançverici bir varlık olduğu düşünülmüştür.İslam’dan önceki dönemde kadın, normal bir eşya gibi muamele görmüş,alınıp satılmıştır. Hz. Muhammed (SAV)’in yaşadığı dönemdeki Arap toplumunda dabu durumun devam ettiği görülmektedir. Kadının toplumdaki konumunun, onun aynızamanda değerinin de bir ifadesi olduğu göz önüne alındığında, İslam’ın kadınaverdiği değeri ortaya koyabilmek için, onun toplumdaki genel yerini belirlemekgerekmektedir. Eğitim de bu alanlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır.Bu çalışmada, Resulullah (S.A.V)döneminde kadının eğitim ve öğretim alanında nasıl yer aldığı temel meseleolarak ele alınmaktadır. İslam’ın kadına yaklaşımının temelini oluşturan bakışaçısı, ayet, hadis ve peygamberin uygulamalarından örneklerle ortayakonulmuştur. İslam kadının bir insan olarak değerli olduğunuortaya koyan yeni bir dünya anlayışını inşa etmeye başlamıştır. Bu anlayışınbir yansıması da, eğitim alanında görülmektedir. Resulullah (S.A.V) dönemindekadın, toplumunun her alanında kendine yer bulduğu gibi, eğitim ve öğretimsahasında da yer almaya başlamıştır. Eğitim ve öğretimden istifade etmek adınakadın ve erkek ayırımı gözetilmemiştir. Resulullah (S.A.V), kadınların eğitimiiçin özel alanlar tahsis ettiği gibi, onların eğitimi için özel günlerde zamanda ayırmıştır. Hz. Peygamber, eğitimli kadınları çeşitli yerlerdegörevlendirmiş ve onlara sosyal roller vermiştir. CR - • Ahmed b. Hanbel (1995). Müsned. Tah: Ahmed Muhammed Şakir, Kahire: Daru’l-Hadis, 1.Tab. CR - • Ahmed Emin (1975). Fecru'l-İslam. Beyrut: Daru'l-Kutub, 11. Bsk. CR - • Akyüz, Vecdi (ed) (1995). Bütün Yönleriyle Asr-ı Saatet'te İslâm. İstanbul: Beyan Yay. CR - • Belazurî, Ebul'l-Abbas Ahmed b. Yahya b. Cebbar (1987). Futuhu'l-Buldan. Tah. Abdullah Uneys et-Tabba' ve Ömer Uneys et-Tabba', Beyrut: Müessesetu'l-Mearif. CR - • Beyhakî, Ebu Bekr Ahmed b. Hüseyin b. Ali (Ts). Sünenü’l-Kübrâ. Tah. Muhammed Abdulkadir Atâ, Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-İlmiye. CR - • Buharî, Ebu Abdullah Muahmmed b. İsmail (1400). Sahih. Tah. Muhibuddin el-Hatib, Kahire: el-Mektebetu’s-Selefiye, 1. Bsk. CR - • Canan, İbrahim (1988). Kütüb-i Sitte Muhtasarı Tercüme ve Şerhi. Ankara: Akçağ Yay. CR - • Darimî, Ebu Muhammed Abdullah b. Abdurrahman b. Fadl (2000). Sunenu’d-Darimî. Tah: Hüseyin Selim Esed ed-Daranî, Riyad: Daru’l-Müğnî. CR - • Durmuşoğlu, Kadriye (2014). “Batı’da Kadın ve Aşk”. Hece Dergisi, Batı Medeniyeti Özel Sayısı, 210-212: 575-597. CR - • Ebu Avane Yakub b. İshak el-İsferainî (1998). Musnedu Ebi Avane. Tah. Eymen b. Arif ed-Dımaşkî, Beyrut: Daru’l-Ma’rife, 1. Tab. CR - • Ebu Davud, Süleyman b. Eş’as es-Sicistanî (Ts). Sünenü Ebi Davud. Tah. Muhammed Nasıruddin el-Elbanî, Riyad: Mektebetu’l-Me’arif. CR - • Ebu Nu’aym Ahmed b. Abdullah el-İsfahan (Ts). Ma’rifetu’s-Sahabe. Tah. Kâmil b. Yusuf el-Azazî, Daru’l-Vatan. CR - • Garaudy, Roger (2015). İslam ve İnsanlığın Geleceği. Çev. Cemal Aydın, İstanbul: Pınar Yay. 9. Bsk. CR - • Gözütok, Şakir (2014). Resulullah (a.s.m.) Döneminde Eğitim ve Öğretim. İstanbul: Nesil Yay. CR - • Günaltay, Şemseddin (1997). İslam Öncesi Araplar ve Dinler. Ankara: Ankara Okulu Yay. CR - • Hakim en-Neysaburî, Ebu Abdillah Muhammed b. Abdillah (1990). Müstedrek alâ Sahihayn. Tah. Mustafa Abdulkadir Ata, Daru'l-Kutubi'l-İlmiyye,1.Bsk. CR - • Heysemî, Nuruddin Ali b. Ebubekir (1994). Mecmu’u’z-Zevaid ve Menbau’l-Fevaid. Beyrut: Daru’l-Fikr CR - • İbn Abdilberr Ebu Ömer Yusuf b. Abdullah el-Kurtubî (2002). el-İsti’ab fî Ma’rifeti’l-Ashab. Tah. Adil Mürşid, Ürdün: Daru’l-A’lâm, 1. Tab. CR - • İbn Esir Ali b. Muhammed b. Abdülkerim el-Cezerî, (Ts). Usdu’l-Ğabe fî Ma’rifeti’s-Sahabe. Tah. Ali Muhammed Muavviz, Adil Ahmed Abdülmevcud, Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye. CR - • İbn Hacer el-Askalanî, Ebu’l-Fadl Ahmed b. Ali (2008). el-İsabe fî Temyizi’s-Sahabe. Tah. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî, Kahire: Merkezu Hicr, 1.Tab. CR - • İbn İshak, Muhammed b. İshak b. Yesar (1981). Siretu İbni İshak. Tah. Muhammed Hamidullah, Konya: Hayra Hizmet Vakfı Yay. CR - • İbn Mace, Ebu Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvinî (Ts). Sünen. Tah. Muhammed Fuad Abdulbaki, Beyrut: Daru'l-Fikr. CR - • İbn Münzir (Ts). Lisanu’l-Arab. Kahire: Daru’l-Me’arif. CR - • İbn Sa'd, Muhammed (Ts). Tabakatu'l-Kübrâ. Beyrut: Daru Sadr. CR - • İbnu’l-Cevzî, Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ali b. Muhammed (1992). el-Muntazam fî Tarihi’l-Muluk ve’l-Umem. Tah. Muhammed Abdulkadir Ata, Mustafa Abdulkadir Ata, Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1. Tab. CR - • İbnu'l-Esir, İzzu'd-Din Ebu'l-Hasan Ali b. Muhammed el-Cezerî (1989) Usdu'l-Ğabe fî Ma'rifeti's-Sahabe. Beyrut: Daru'l-Fikr. CR - • İsbehanî, Ebu’l-Ferec Ali b. Hüseyin, (Ts). Kitabu’l-Ağanî. Beyrut: Cami’u Tasvibat ve Istidrakat. CR - • İshak b. İbrahim b. Muhalled b. Raheveyh el-Hanzelî el-Mervezî (1991). Müsnedu İshak b. Raheveyh (Ahkamu’l-Muhakkik Alâ Ba’di’l-Ehadis kitabıyla birlikte). Tah. Abdulğafur b. Abdulhak el-Belûşî, Medine: Mektebetu’l-İman. CR - • İshak b. İbrahim b. Muhallid b. Raheveyh el-Hanzalî (1991). Musnedu İshak b. Raheveyh. Tah. Abdulgafur b. Abdulhakk el-Beluşî, Medine: Mektabetu’l-İman, 1. Tab. CR - • Kettanî, Muhammed Abdulhayy b. Abdilkebir (Ts). Nizamu'l-Hukumati'n-Nebevîyye et-Teratibu'l-İdariyye. Beyrut: Daru'l-Kutubi'l-Arabî. CR - • Koçyiğit, Talat (1981). Hadis Tarihi. Ankara: İlim Yay. CR - • Malik b. Enes (Ts). el-Muvatta. Tah. Muhammed Fuad Abdulbaki, Beyrut: Daru İhyâi’t-Turasi’l-Arabî. CR - • Matter, E. Ann (2006). “Church”. Women and Gender in Medieval Europe an Encyclopedia. Ed: Margaret Schaus, USA: Routledge Press. CR - • Münavî, Muhammed Abdurrauf (1994). Feydu'l-Kadir Şerhu el-Cami'i's-Sağir min Ahadisi'l-Beşîri'n-Nezîr. Tah. Ahmed Abdusselam, Beyrut: Daru'l-Kutubi'l-İlmiyye. CR - • Meriç, Cemil (2014). Umrandan Uygarlığa. İstanbul: İletişim Yay. 21. Bsk. CR - • Montainge (2004). Denemeler. Ter: Orhan Akıcı, İstanbul: Beda Yay. CR - • Muhammed Hamidullah (1984). İslâm Müesseselerine Giriş. Çev: İhsan Süreyya Sırma, İstanbul: Bir Yay. CR - • Muhammed Hamidullah (1993). İslam Peygamberi. Çev: Salih Tuğ, İstanbul: İrfan Yay. 5. Bsk. CR - • Muhammed İlyas Abdulğanî (1997). Buyutu's-Sahabe Havle'l-Mescidi'n-Nebevîyyi'ş-Şerif. Medine, 2. Bsk. CR - • Müslim, Ebu Hüseyin Müslim b. Haccac en-Neysaburî (1426). es-Sahihu’l-Müslim 1426. Tah. Ebu Kuteybe Nazar Muhammed el-Fariyabî, Riyad: Daru Tayyibe. CR - • Neseî, Ebu Abdurrahman ibni Şuayb (1988). es-Sünen. Tah: Abdulfettah Ebu Ğudde, Beyrut: Daru’l-Beşairi’l-İslamî, 3. Tab. CR - • Neşşâr, Ali Sami (1999). İslam’da Felsefi Düşüncenin Doğuşu. Çev. Osman Tunç, İstanbul: İnsan Yay. CR - • Özdeş, Talip (2005). Kur’ân ve Cinsiyet Ayırımı. Ankara: Fecr Yay. CR - • Ragıb el-İsfehanî, Ebu’l-Kasım Hüseyin b. Mukammed (Ts). el-Müfredat fî Garibi’l-Kur’ân. Tah. Muhammed Seyyid Geylanî, Beyrut: Daru’l-Ma’rife. CR - • Razî, Muhammed Fahruddin b. Diyauddin Ömer (1981). Tefsiru’l-Kebir Mefatihu’l-Gayb. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1. Tab. CR - • Safedî, Selahuddin Halil b. Aybek (2000). el-Vafî bi’l-Vefeyati Tah. Ahmed Arnavut & Türki Mustafa, Beyrut: Daru İhyai’t-Turasi’l-Arabî, 1. Tab. CR - • Taberanî, Ebu'l-Kasım Süleyman b. Ahmed (1985). el-Mu'cemu'l-Kebir. Tah. Hamdi Abdulmacit es-Silfî, Beyrut: Daru İhyai't-Turasi'l-Arabî, 2.Bsk. CR - • Tirmizî, Ebu İsa Muhammed b. İsa (Ts). Sünenu't-Tirmizî. Tah. Ahmed Muhammed Şakir, Beyrut: Daru't-Turasi'l-İlmiyye. CR - • Yusuf Kardavî (1985). er-Resul ve'l-İlm. Beyrut: Müsessetu'r-Risale, 3. Bsk. CR - Zerkeşî, Bedruddin (2002). Hz. Aişe’nin Sahabeye Yönelttiği Eleştiriler. Çev. Bünyamin Erul, Ankara: Kitabiyat Yay. UR - https://doi.org/10.15745/da.268861 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/235527 ER -