TY  - JOUR
TT  - Taban Yastığı mı Çatal-Ökçe Yastığı mı?
AU  - İzci, Celal
AU  - Gökşahin, Ebru
AU  - Erol, Muharrem
PY  - 2015
DA  - July
Y2  - 2015
JF  - Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi
JO  - Erciyes Üniv Vet Fak Derg
PB  - Erciyes University
WT  - DergiPark
SN  - 1304-7280
SP  - 133
EP  - 139
VL  - 12
IS  - 2
KW  - Horse
KW  - Digital cushion
N2  - Atlarda ayak yere bastığında, tırnak içerisinde büyük bir basınç oluşur. Yürüyen bir atta dört ayak aynı anda yeretemas etmez, her bir ayağa düşen ağırlık daha da artar. Tırnak içerisindeki canlı dokuların zarar görmemesi için, bu basıncıabsorbe eden yapılara ihtiyaç vardır. At ayağındaki bu yapıların en önemlisi çatal-ökçe yastığıdır. Çatal-ökçe yastığı, ayağınpalmar/plantarında ve çatalın tam üzerinde bulunan kama biçiminde bir oluşumdur. Fibro-adipoz yapıda, damardan fakirve duyarsız bir dokudur. Bu özelliği ile tırnak içerisinde oluşan basıncı absorbe etme yeteneğine sahiptir. Ligamentler vesıkı kalın bantlar vasıtasıyla komşu yapılara bağlanır. Ayakta yastık görevi yaptığı için, ‘digital cushion/pulvinus digitalis/pulvinus subcutaneus’ olarak adlandırılır. Çatal-ökçe yastığı ülkemizde ayak hastalıkları ile ilgili yazılmış bütün kitaplarda‘taban yastığı’ olarak adlandırılmaktadır. Oysa at tırnağının taban kısmında yastık niteliğinde herhangi bir anatomik oluşumbulunmamaktadır. Kanaatimizce bu tanımlama, ayak yere bastığında tırnağın yere temas eden toprak yüzeyinin tamamınıntaban olarak değerlendirilmesi şeklindeki bir yanlış algılamaya dayanmaktadır. Halbuki; ayak yere bastığında tırnağın yeretemas eden yüzeyi, taban (solea ungulae), çatal (cuneus corneus), destekler (pila ungulae) ve ökçeler (torus corneus)’denoluşmaktadır. Yani taban tırnağın yere temas eden yüzeyinin sadece bir bölümünü oluşturur. Nitekim kadavra at tırnaklarıüzerinde yaptığımız diseksiyon çalışmalarında, yastık nitelikli doku yapılarının sadece çatal ve ökçe koryumu üzerindeyerleşmiş olduğunu, taban koryumu üzerinde bulunmadığını gördük. Bu nedenle; atlarda bugüne kadar ‘taban yastığı’olarak tanımlanan oluşumun, anatomik konumu, fonksiyonu ve biyomekaniğine uygun biçimde ‘çatal-ökçe yastığı’ olarakadlandırılması gerekmektedir. 
CR  - 1.	Adams OR. Atlarda Sakatlık. 3Üçüncü.  Baskı,. Çeviri: 20. YY Yabancı Dil Eğt. ve Arş. Mer., Türkiye Jokey Kulubü,İstanbul. Ofsetsan Matbaacılık San ve Tic A.Ş., 1974; p. 35.
CR  - 2.	Adams OR. Lameness in Horses. Third edition. Philadelphia. Lea&Febiger, Philadelphia, 1974; pp. 33-51.
CR  - 3.	Anteplioğlu H, ve Temizer M. Atlarda Ekstremitelerin Şirurjikal ve Ortopedik HAastalıkları İle Tedavileri. Ankara. A.Ü.Vet Fak Yayınları, 1970; p. 62.
CR  - 4.	Artun BS. Evcil Hayvanlarda Ayak Hastalıkları. İkinci Baskı. Ankara. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları,: 236. İkinci baskı, 1968; p. 4.
CR  - 5.	Artun SB. Veteriner Ortopedi. Ankara. Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınlarından:286. Ankara Üniversitesi Basımevi, 1972; pp. 40-2.
CR  - 6.	Balch OK, Ratzlaff MH, Hyde ML, White KK et al. Locomotor effects of hoof angle and mediolateral balance of horses exercising on a high-speed treadmill: preliminary results, in Proceedings. Am Assoc Equine Pract 1991; 37: 687-708.
CR  - 7.	Barrey E. Investigation of the vertical force distribution in the equine forelimb with an instrumented horseboot. Equine Vet J Suppl 1990; 9: 35-8.
CR  - 8.	Bowker MR, Van Wulfen KK, Springer SE, Linder KE. Functional anatomy of the cartilage of the distal phalanx and digital cushion in the equine foot and a hemodynamic flow hypothesis of energy dissipation. AJVR 1998; 59(8): 961-8.
CR  - 9.	Bowker RM, Brewer AM, Vex KB, Guida LA, Linder KE, Sonea IM, Stinson AW.  Sensory receptors in the equine foot. Am J Vet Res 1993; 54(11): 1840-4.
CR  - 10.	Budras KD, ve Röck S. Veteriner Anatomi Atlası-At. Çeviri Ed: Özcan Özgel,Malatya. Medipres, Malatya, 2009; p. 144.
CR  - 11.	Butler D. The Principles of Horseshoeing. Second edition., England, Butler Publishing;Rev Enl edition, 1991; pp. 117-24.
CR  - 12.	Cogswell AM, Johnson PJ, Adams HR. Evidence for endothelium-derived relaxing factor/nitric oxide in equine digital arteries.Evidence for endothelium-derived relaxing factor/nitric oxide in equine digital arteries. Am J Vet Res 1995; 56: 1637-41.
CR  - 13.	Denoix JM. The Equine Distal Limp An Atlas of Clinical Anatomy and Comparative İmaging. Fourty impression. London., Manson Publishing, London, 2005; pp. 1-125.
CR  - 14.	Dyhre-Poulsen P, Smedgaard HH, Roed J, Korsgaard E. Equine hoof function investigated by pressure transducers inside the hoof and accelerometers mounted on the first phalanx. Equine Vet J 1994; 26: 362-6.
CR  - 15.	Erkurt O. Nal, Nallama Tekniği ve Ayak Ortopedisi. As Vet Ttb Okulu Külliyatından, No. 7,. İstanbul. Cemal Azmi Matbaası, İstanbul, 1945; p. 43.
CR  - 16.	Finci A. Spor Atı Yetiştirilmesi, Beslenmesi, Hastalıkları ve Tedavileri. Birinci Baskı. İstanbul. Ofset Yapımevi, Birinci Baskı, İstanbul, 1998; pp. 84-6.
CR  - 17.	Floyd AE, Mansmann RA. Equine Podiatry. First Edition.., Philadelphia USA, Saunder,  Elsevıer, Philadelphia USA, 2007; pp. 1-41.
CR  - 18.	Galey FD, Twardock AR, Goetz TE, Schaeffer DJ, Hall JO, Beasley VR. Gamma scintigraphic analysis of the distribution of perfusion of blood in the equine foot during black walnut (Juglans nigra)-induced laminitis. Am J Vet Res 1990; 4: 688-95.
CR  - 19.	Hickman J, Humphrey M. Hickman`s Farriery. Second Edition. London., J.A. Allen& Co.Ltd, London, 1988; pp. 52-5.
CR  - 20.	İzci C, Erol M, Gökşahin E.  A Study About Determining the Changes in the Structural Characteristics of the Digital Cushion in Heifer and Multipar Dairy Cows: A Preliminary Report. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2011;17(1): 159-62
CR  - 21.	İzci C. Sığır Ayak hastalıkları. Konya. Sarışen offset, Konya, 1998; p. 7.
CR  - 22.	Kainer RA. Clinical Anatomy of the Equine Foot. Vet Clin North Am Equine Pract 1989; 5(1): 1-27.
CR  - 23.	Kamiloğlu A. Çiftlik Hayvanlarında Ayak Hastalıkları. Malatya. Medipres Yayıncılık Ltd Şti, Malatya. 2014; pp. 108
CR  - 24.	Leach DH, Dagg A. A review on equine locomotion and biomechanics. Equine Vet J 1983; 15: 93-102.
CR  - 25.	Merkens HW, Schamhardt HC, Geertruda JVM, Bogert AJ. Ground reaction force patterns of dutch warmblood horses at normal trot. Equine Vet J 1993; 25: 134-7.
CR  - 26.	Mishra PC, Leach DH. Extrinsic and intrinsic veins of the equine hoof wall. J Anat 1982; 136: 543-60.
CR  - 27.	Parks A. Form and function of the equine digit. Vet Clin North Am Equine Pract 2003; 19 (2): 285–307.
CR  - 28.	Pollit CC. The basement membrane at the equine hoof dermal epidermal junction. Equine Vet J 1994; 20: 399-407.
CR  - 29.	Price H, Fisher H. Shoeing for performance in the sound and lame horse. Ramsbury, Marlborough, The Crowood Press Ltd, Ramsbury, Marlborough, 1995; pp. 24-5.
CR  - 30.	Quddus MA, Kinsbury HB, Rooney JR. A force and motion study of the foreleg of a standardbred trotter. J Equine Med Surg 1978; 2: 233-47.
CR  - 31.	Ratzlaff MH, Shindell RM, DeBowes RM. Changes in digital venous pressures of horses moving at the walk and trot. Am J Vet Res 1985; 46: 1545-9.
CR  - 32.	Robinson NE, Scott JB, Dabney JM, Jones GA. Digital vascular responses and permeability in equine alimentary laminitis. Am J Vet Res 1976; 37: 1171-6.
CR  - 33.	Ross MW, Dyson SJ. Diagnosis and management of lameness in the horse. USA. Saunder/Elsevir, USA, 2003; pp. 250-82.
CR  - 34.	Stashak TS. Adam`s lameness in horses. Fifth Edition. Philadelphia. Lippincott Williams&Wilkins, Philadelphia, 2002; pp. 1-23.
CR  - 35.	Taylor DD, Hood DM, Potter GD, Hogan HA, Honnas CH. Evaluation of displacement of the digital cushion in response to vertical loading in equine forelimbs. AJVR 2005; 66(4): 623-9.
CR  - 36.	Temizer M. Ayak Hastalıkları. Ankara. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları: 204. Ankara Üniversitesi Basım Evi, 1967; p. 8.
CR  - 37.	Wilhelm J, Probst A, Witter K, Macher R, Tonar Z, Budras KD, König HE. Das Hufkissen des Pferdes: Eine federnd-elastische Struktur im Zehenendorgan. Pferdeilkunder 2005; 21(6): 531-7.
CR  - 38.	Williams G, Deacon M. No Foot, No Horse Foot Balance: The Key to Soundness and Performance. KENILWORTH PRESS. Great Britain, Addington, Buckingham. Kenilworth Press, 1999; p.17-48.
CR  - 39.	Yavru N, Kadircan Ö, Elma E. Ayak hastalıkları ve ortopedi. Konya. S.Ü. Vet. Fak. Yayın Ünitesi,  Konya, 1989; pp. 7-105.
CR  - 40.	Yücel R, Özsoy S. Evcil Hayvanlarda Ayak Hastalıkları. İstanbul. Teknik Yayınları- İstanbul, 1999; pp. 51-128.
CR  - 41.	Yücel R. Atların Ortopedik Hastalıkları. İstanbul. Aktif Yayıncılık- İstanbul, 2005; pp. 167-8.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/ercivet/issue//281604
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/263284
ER  -