@article{article_285754, title={MATBAA TEKNOLOJİSİNİN OSMANLI DEVLETİNE GİRİŞ KOŞULLARI VE TARTIŞMALAR}, journal={Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi}, volume={5}, pages={950–968}, year={2017}, DOI={10.19145/e-gifder.285754}, author={Tosun Durmuş, Büşra}, keywords={East Civilisation,Ottoman Empire,Guttenberg Print House,Muteferrika Print House,Delay}, abstract={<p class="MsoNormal" style="margin-bottom:6pt;text-indent:36pt;"> <span lang="en-us" style="font-size:9pt;line-height:150%;font-family:’Times New Roman’, serif;" xml:lang="en-us">Batılı tarih yazıcılığına göre hareketli
matbaanın icat edildiği tarih olarak kayıtlara geçen 15. yüzyıl, batının doğuya
karşı elde edeceği üstünlüğün temellerini de atacağı bir süreci başlatmıştır.
Takip eden süreçte Osmanlı İmparatorluğu bünyesinde hareketli matbaa
teknolojisinin uygulanması adına yürütülecek ilk çalışmanın, Gutenberg matbaasından
yaklaşık iki yüzyıl sonra 1700’lü yılların başlarında gerçekleşmesi ve bu
gecikmenin sebepleri tarih açısından bir kayıp ve gerilik olarak kabul
edilmiştir. Fakat bu algının ne denli gerçekliği yansıttığı konusu da tarihçilerin
sorguladığı, flulaşmış bir alandır. </span> <span lang="en-us" xml:lang="en-us"> </span> </p> <p> </p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom:6pt;text-indent:36pt;"> <span lang="en-us" style="font-size:9pt;line-height:150%;font-family:’Times New Roman’, serif;" xml:lang="en-us">Buradan hareketle anakronik yaklaşımların terk edilerek,
tarihin doğu ve batı arasında kurulan denge sayesinde geliştiği, dönemsel
şartların ve toplumların iç dinamiklerinin göz ardı edilmemesi gerekliliği,
yöntemsel olarak niteliksel tarihsel tasarım karakterini taşıyan bu çalışmanın
temel yaklaşım biçimi olacaktır. Böylece, aslında kayıtlara geçen Batı temelli
tarih anlayışının ötesinde uygarlıkların canlandığı coğrafi gerçeklik olarak
Doğu’nun, matbaa teknolojisindeki öncülüğü, Osmanlı Devleti’nin matbaaya karşı
takındığı tavrın tarihçiler gözüyle nasıl ele alındığı gerekli literatür
taraması tekniği kullanılarak tartışılacaktır. </span> <span lang="en-us" xml:lang="en-us"> </span> </p> <p> </p> <p class="MsoNormal" style="margin-bottom:6pt;text-indent:36pt;"> <span lang="en-us" style="font-size:9pt;line-height:150%;font-family:’Times New Roman’, serif;" xml:lang="en-us">Sonuç olarak, dönem şartları doğru
değerlendirildiğinde Osmanlı İmparatorluğu’nun matbaayı kullanmasını tehir eden
sebeplerin toplumsal ihtiyacın teşekkülünde yaşanan gecikmeye bağlı olarak
ortaya çıktığı görülmüştür. </span> <span style="font-size:9pt;line-height:150%;font-family:’Times New Roman’, serif;">Özellikle </span> <span lang="en-us" style="font-size:9pt;line-height:150%;font-family:’Times New Roman’, serif;" xml:lang="en-us"> reaya sınıfının geliştirdiği ve kullandığı bu teknolojinin Osmanlı
toplumunda itibar görmemesinin hem toplumsal hem psikolojik saikleri içinde
barındırdığı tespit edilmiştir. </span> <span lang="en-us" xml:lang="en-us"> </span> </p> <p> </p> <p class="western" style="text-indent:.47in;margin-top:.06in;margin-bottom:.06in;line-height:150%;" align="justify"> <br /> </p>}, number={2}, publisher={Gumushane University}