TY - JOUR TT - Farklı Kalsiyum ve Azotlu Gübre Uygulamalarının Domates Verimi ve Kalsiyum İçeriği Üzerine Etkisi AU - Özkan, Nurdan AU - Mücellâ Müftüoğlu, Nuray PY - 2017 DA - April JF - Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences JO - TURKJANS PB - Mevlüt AKÇURA WT - DergiPark SN - 2148-3647 SP - 213 EP - 219 VL - 4 IS - 2 KW - Domates KW - gübre KW - kalsiyum KW - verim N2 - Domates yetiştiriciliğindegübreleme konusunda yapılan iki aşamalı bu tez çalışmasında; değişen dozlardakalsiyum ve farklı azotlu gübre kullanımlarının domatesin verimi ile meyvedekikalsiyum içerikleri üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İlk aşama olarak; Rio Grande çeşidi domatesfidelerinin kullanıldığı fide yetiştirme ortamlarına kalsiyum sülfat kaynaklı 4doz Ca (0; 100; 200 ve 300 g/m2) uygulanarak fideler büyütülmüştür.İkinci aşamada; bu fidelerin azot ihtiyaçları üç farklı azotlu gübre (amonyumnitrat, kalsiyum nitrat, üre) kaynağından eşit miktarlarda azota eşdeğer olacakşekilde karşılanmıştır. Yapılan çalışmada; domatesin meyve verimi ile yaprak vemeyvesindeki Ca miktarı belirlenmiş ve ayrıca meyve ve yapraklardaki Camiktarlarının oranları incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgularagöre domateste en yüksek meyve verimi; ilk aşamada 100 g/m2 Cauygulanarak yetiştirilen fidenin, ikinci aşamada amonyum nitrat ile üstgübrelenmesi sonucu elde edilmiştir. Yaprakta en yüksek kalsiyum değerine 300g/m2 Ca uygulanan ortamdan alınan fidenin, üre ile üst gübrelenmesisonucunda ulaşılmıştır. Meyvede ise en yüksek Ca birikimi fide yetiştirmeortamına 100 g/m2 Ca verilmesi ve üst gübrelemede üreninkullanılması sonucu elde edilmiştir. MeyvedekiCa miktarının yapraktaki Ca miktarına oranı en yüksek 100 g/m2 Cauygulanan ortamdan alınan fidenin üre ile üst gübrelenmesi sonucunda eldeedilmiştir. Domates yetiştiriciliğinde fide yetiştirilen ortama CaSO4kökenli 100 g/m2 Ca ilave edilmesi ve üst gübrelemenin de amonyumnitrat gübresiyle yapılmasının verimi olumlu etkilediği belirlenmiştir.Domateste kalsiyum eksikliği görülen tarım alanlarında fide yetiştirilirkenortama CaSO4 kaynağından 100 g/m2 olacak şekilde Caeklenmesi aynı zamanda meyvedeki Ca miktarını olumlu etkilemiştir. Bu verileregöre, domates meyvesinde Ca miktarını artırmak istendiği takdirde üstgübrelemede üre gübresinin tercih edilmesi gerektiği belirtilebilir. CR - Anonim, 2015. 2015 Yılı Çanakkale Brifing Raporu. http://canakkale.tarim.gov.tr. CR - Başer, A., Tüzüner, A. 1988. Toprak sıkışmasının azot dönüşümüne etkisi. Toprak ve Gübre Araş. Enst. Müdl. Genel Yayın No: 146, Rapor Seri No: R-70, Ankara. CR - Budak, Z., Erdal, İ. 2016. Yapraktan kalsiyum uygulamasının farklı sera domates çeşitlerinde verim, meyve kalitesi ve mineral beslenmesine etkisi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 4(1): 1-10. CR - Campbell, C.R. 2000. Reference Suffıciency Ranges for Plant Analysis in The Southern Region of The United States. http://www.clemson.edu/sera6/scsb394notoc.pdf. CR - Ekinci, N., Kavdır, Y. 2002. Değişik formlarda ve düzeylerde kalsiyum uygulamalarının domates kalitesi üzerine etkileri. II. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu. Çanakkale. CR - Geraldson, C.M., Klacan, G.R., Lorenz, O.A. 1973. Plant Analysis as an Aid in Fertilizing Vegetable Crops, Soil Testing and Plant Analysis. Soil Science of America Inc., Madison, Wisconsin, USA. CR - Han, Ş. 2016. Manavgat yöresi domates (Solanum lycopersicum L.) seralarının Beslenme Durumunun Belirlenmesi ve Toprak Tuzluluğunun Dönemsel Değişiminin İzlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Anabilim Dalı. (Yayınlanmamış). CR - Jones, Jr. J.B. 1999. Tomato Plant Culture, In the Field, Greenhouse, and Home Garden, USA, 199 p. CR - Jones, Jr. J.B., Wolf, B., Mills, H.A. 1991. Plant Analysis Handbook. 1. Methods of Plant Analysis and Interpretation. ISBN: 1-878148-001, USA, 213 p. CR - Kacar, B. 1972. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri. II. Bitki Analizleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 453, Ankara, 646 s. CR - Kacar, B., Katkat, A.V., Öztürk, Ş. 2002. Bitki Fizyolojisi. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 198, VİPAŞ A.Ş. Yayın No: 74, s. 171-172. Bursa. CR - Kulaç S., Tarakçıoğlu, C. 2015. Asit Reaksiyonlu Toprağa Kireç Uygulamasının Aşılı ve Aşısız Domates Bitkisinin Gelişimi ile Bitki Besin Maddesi İçeriği Üzerine Etkisi. Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Anabilim Dalı, 2015, Yüksek Lisans Tezi, 68 s. CR - Küçükçelik, B., Varış, S. 2013. Soğuk Serada Perlit ve Cibrede Yetiştirilen Domates Çeşitlerinin Meyvelerine, Farklı Dozlarda Kalsiyum (Ca) Püskürtmenin, Çiçek Burnu Çürüklüğü ve Çatlamaya Etkisi. Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı. CR - Mills, H.A., Jones, Jr. J.B. 1996. Plant Analysis Handbook. 2. Plant Nutrition. ISBN: 1-878148-052, USA, 422 p. Müftüoğlu, N.M. 2008. Gübrelemenin Temel İlkeleri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yayın No: 70. ISBN: 978–975–8100–76–7, Çanakkale, 91 s. CR - Orman, Ş., Kaplan, M. 2004. Kumluca ve Finike yörelerinde serada yetiştirilen domates bitkisinin beslenme durumunun belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2004, 17(1): 19-29. CR - Sungur, A., Müftüoğlu, N.M. 2004. Farklı kalsiyum kaynak ve dozlarının domates fidesinin bazı özellikleri üzerine etkisi. V. Sebze Tarımı Sempozyumu, 21-24 Eylül 2004, 231-234, Çanakkale. CR - Sungur, A., Müftüoğlu, N.M. 2006. The effects of different nitrogen fertilizer treatments of tomato grown by applying different lime doses on some characteristics of fruit and blossom-end rot. 18th International Soil Meeting (ISM) on ‘‘Soil Sustaining Life on Earth Managing, Soil and Technology”. May 22-26, pp. 989-992, Şanlıurfa-Turkey. CR - Tuna, A.L., Özer, Ö. 2005. Farklı kalsiyum bileşiklerinin karpuz (Citrullus lanatus) bitkisinde verim beslenme ve bazı kalite özellikleri üzerine etkisi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 2005, 42(1): 203-212 ISSN s. 1018-8851. CR - Tuna, A., Müftüoğlu, N.M. 2013. Farklı kalsiyum kaynak ve dozlarının biber fidesinin gelişimi ve kalsiyum içeriğine etkisi. 6. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi, 03-07 Haziran 2013, Genişletilmiş Bildiri Özetleri Kitabı, s. 376-379, Nevşehir. CR - Türkmen, Ö., Şensoy, S., Erdal, İ., Kabay, T. 2002. Kalsiyum uygulamalarının tuzlu fide yetiştirme ortamlarında domateste çıkış ve fide gelişimi üzerine etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.), 2002, 12(2): 3-7. CR - Uçkan, A., İbiş, A., Yağmur, B., Oktay, M. 2000. Ege Bölgesinde Domateste Sorun Olan Çiçek Burnu Çürüklüğü Hastalığının Yayılışı ve Kontrolü Üzerinde Araştırmalar. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Bornova, İzmir. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/turkjans/article/307434 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/295601 ER -