TY - JOUR TT - Yerelciliğin Zirvesi: 1920’de Erzurum’da Halk Hükümeti Girişimi AU - Çiftçi, Ali PY - 2017 DA - April DO - 10.17550/akademikincelemeler.308882 JF - Akademik İncelemeler Dergisi PB - Sakarya University WT - DergiPark SN - 1306-7885 SP - 109 EP - 133 VL - 12 IS - 1 KW - Localism KW - Regionalism KW - Self Government KW - Erzurum KW - Bolshevism N2 - Yerelcilik, bir ülkede bölge, eyalet, il gibi ulus altı birimlerin altözelliklerinde buluşmuş bireylerin kendi bölgelerinde yönetimlerini belirlemehakkına sahip olmasını savunan düşüncedir. Özellikle ulusal bütünlüğünsağlanması aşamasından önce karşılaşılan yerelciliğin ilginç bir örneğiTürkiye’de Kurtuluş Savaşı sırasında Erzurum’da yaşanmıştır. 1920 yılındaErzurum’da bir halk hükümeti kurulması amacıyla başlatılan girişim MillîMücadele kadrolarını hayli uğraştırmıştır. Propagandasını Albayrak gazetesinin yürüttüğü harekete Erzurum milletvekilleri vebazı Müdafaa-i Hukuk üyeleri de destek olmuştur. Erzurum halkının mevcut askerî ve mülkî kadroların kötü yönetimindenbıktığı ve kurtuluşu ancak kendilerinin oluşturacağı bir yönetimde gördüklerişeklinde temellendirilen halk hükümeti girişimi, oralıolmayan kamu görevlilerinin Erzurum’da görev yapmasına karşı çıkmıştır. Bölgeci hareketi kurgulayanların Rusya’daki Bolşevikdevrimden etkilendikleri görülmektedir. Ancak hareketin ideolojik yönü zayıfolup salt bir coğrafî yerelcilik niteliği baskındır. Bununla birlikte o sıradaRusya’da bulunan eski İttihat ve Terakki lideri Enver Paşanın da olayda teşvikedici etkisinin olduğu açıktır. CR - Akbal, İsmail, “Milli Mücadele Yıllarında Muhalif ve Bolşevizm Karşıtı Bir Vali: Kapancızâde Hamit Bey”, Tarih Araştırmaları Dergisi, Sayı:48, Cilt: 29, 1-28, 2010. CR - Akbulut, Dursun Ali, Albayrak Olayı, Temel Yayınları, İstanbul, 2006. CR - Akbulut, Dursun Ali, Atatürk Dergisi/Journal of Atatürk, Atatürk Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Cilt 1, Sayı 3, 1989. CR - Akşin, Sina, İstanbul Hükümetleri ve Millî Mücadele, Cilt 1-2, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. Baskı, Ankara, 1998. CR - Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, Cilt 2, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 3. Baskı, Ankara, 1989. CR - Avcıoğlu, Doğan, Millî Kurtuluş Tarihi-1838’den 1995’e, İkinci Kitap, Tekin Yayınevi, 3. Basım, İstanbul, 1978. CR - Çam, Esat, Siyaset Bilimine Giriş, Der Yayınları, 9. Basım, İstanbul, 2005. CR - Çetin, Halis(Ed.), Siyaset Bilimi, 3. Baskı, Orion Kitabevi, Ankara, 2012. CR - Devlet Planlama Teşkilatı Dünyada Küreselleşme ve Bölgesel Bütünleşmeler Alt Komisyonu Raporu, Ankara, 1993. CR - Duman, Hasan, Osmanlı –Türk Süreli Yayınları ve Gazeteleri (1828-1928), Cilt 1, Yay. Yok, Ankara, 2000. CR - Dursun, Davut, Siyaset Bilimi, 6. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2012. CR - Dursunoğlu, Cevat, Millî Mücadelede Erzurum, Y. Yok, Emek Matbaacılık, 2. Baskı, 1998. CR - Evsile Mehmet, Millî Mücadele Tarihi, Etüt Yayınları, 1. Baskı, Samsun, 2012. CR - Goloğlu, Mahmut, Erzurum Kongresi, Nüve Matbaası, Y. Yok, Ankara,1968. CR - Güneri, Süleyman Necati, Hatıra Defteri, Haz: Ali Birinci, Erzurum Kitaplığı, 1. Baskı, İstanbul, 1999. CR - İnce, Murat, Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 11, Sayı 1 (2009), 259-275. CR - Karabekir, Kâzım, İstiklâl Harbimiz, Cilt 4, Emre Yayınları, 5. Baskı, İstanbul, 2000. CR - Karabekir, Kâzım, İstiklâl Harbimizde İttihat Terakki ve Enver Paşa, Cilt 1, 1. Baskı, Emre Yayınları, İstanbul, 2001. CR - Karabekir, Kâzım, İstiklâl Harbimizin Esasları, Emre Yayınları, İstanbul, 1995. CR - Kinross, Lord, Atatürk-Bir Milletin Yeniden Doğuşu, Altın Kitaplar Yayınevi, Türkçesi: Necdet Sander, 12. Basım, İstanbul, 1994. CR - Löwy, Michael, Ulusal Sorun, Enternasyonalizm ve Küreselleşme, Çev: Özlem Barın ve diğerleri, Yazın Yayıncılık, 1. Baskı, İstanbul, 2005. CR - Marshall, Gordon, Sosyoloji Sözlüğü, Çev.: Osman Akınhay, Derya Kömürcü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, 2005. Milliyet, 8.5.1933. CR - Nur, Rıza, Hayat ve Hatıratım, Cilt 3, İşaret Yayınları, İstanbul, 1992. CR - Öncü, Ali Servet, Varlık Gazetesi (21 Ağustos 1921-31 Aralık 1923), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, No: 94087, Atatürk Ün., Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enst., Erzurum, 2000. CR - Özbudun, Ergun, 1921 Anayasası, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1992. CR - Özkaya, Yücel, Türk İstiklâl Savaşı ve Cumhuriyet Tarihi, Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi Yayını, Ankara, 1981. CR - Tanör, Bülent, Türkiye’de Kongre İktidarları, (1918-1920), Yapı Kredi Yay., İstanbul, 1998. CR - Topuz, Hıfzı, Türk Basın Tarihi, Remzi Kitabevi, 1. Basım, İstanbul, 2003. CR - Wicker, Hans Rudolf, “Kapitalizm, Devlet ve Milliyetçilik Arasındaki İç Etkileşimler”, İç. Siyaset Sosyolojisi Yazıları, Der: Meral Sağır, Serkan Akıllı, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2004. UR - https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.308882 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/297283 ER -