TY - JOUR TT - KEMAL TAHİR DÜŞÜNCESİNDE GERÇEĞİN DEĞİŞKENLİĞİ BAĞLAMINDA OSMANLILIK OKUMALARI AU - Yıldırım, Yüksel PY - 2016 DA - December JF - Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi JO - BARED PB - Bartin University WT - DergiPark SN - 2602-3520 SP - 47 EP - 70 VL - 1 IS - 2 KW - Kemal Tahir KW - Ottomanism KW - feudalism KW - capitalism KW - Asian type of production style N2 - Bu çalışmada Kemal Tahir düşüncesinde Osmanlı toplum yapısı üzerine ilerisürülen görüşlerin geçtiği aşamalar incelenmiştir. Kemal Tahir, Osmanlı konusuüzerine sosyalist bir bakış açısı ile eğilmiş ve önceleri sosyalizme geçiş aşamasındakapitalist aşamanın bir önceki aşaması olan feodal izler aramış ve bunun yokluğunueleştirmiştir. Ardından Asya Tipi Üretim Tarzı (ATÜT) konusuna eğilmiş ve Osmanlı’yıbir ATÜT devleti olarak nitelemiş, ancak şemadaki özellikler tam anlamıylagörülmeyince bir “bozuk ATÜT devleti” olarak tanımlamıştır. Son aşamada ise Osmanlıtoplum yapısını kendine özgü nitelikleri olan bir toplum tipi olarak açıklamış veherhangi bir şemaya sokmaya çalışmadan orijinal bir aşama olarak değerlendirmiştir.Kemal Tahir’e göre Osmanlı Doğu toplumlarının koruyucusu ve Batı’ya karşı askerianlamda savunucusu bir siyasi kuruluş olup, Doğu’yu Batı soygunundan korumayıgörev edinmiş bir devlettir. Çalışmada Kemal Tahir’in konu üzerinde düşüncesininbelli bir açıklama biçimine saplanmadığı, yeri geldiğinde kendini de eleştiren birşekilde farklı ve ileri aşamalara evrildiği vurgulanmıştır. CR - KAYNAKÇA CR - Armağan, Mustafa, “Kemal Tahir ve Osmanlı Talanı” in Osmanlı Tarihinde Maskeler ve Yüzler, Timaş Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2005. Divitçioğlu, Sencer, Asya Üretim Tarzı ve Osmanlı Toplumu, Sermet Matbaası, Ankara, 1981. Godelier, Maurice, Asya Tipi Üretim Tarzı ve Marksist Şemalara Göre Toplumların Evrimi, Çev. Attila Tokatlı, Sosyal Yayınlar, 2. Bs., İstanbul, 1993. Güneri, Ferit, Devlet Ana Kaynakçası (Devlet Ana Romanının Türk Düşünce Hayatındaki Yeri), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1999. Kemal Tahir, Notlar/Batılaşma, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1992. Kemal Tahir, Notlar/Osmanlılık‐Bizans, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1992. Kemal Tahir, Notlar/Sosyalizm, Toplum ve Gerçek, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1992. Marx, Karl, Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı, Çev. Sevim Belli, Sol Yayınları, Ankara, 1970. Sezer, Baykan, Asya Tarihinde Su Boyu Ovaları ve Bozkır Uygarlıkları, İ.Ü.E.F. Yayınları, İstanbul, 1979. Sezer, Baykan, Türk Sosyolojisinin Ana Sorunları, Sümer Kitabevi Yayınları, İstanbul, 1998. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/buefd/issue//308981 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/297388 ER -