TY  - JOUR
TT  - Okul Öncesi Çocukların Ahlaki Yargı Düzeyleriyle Kişilerarası Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
AU  - Dilber, Mukadder
AU  - Alkan Ersoy, Özlem
PY  - 2016
DA  - December
Y2  - 2016
JF  - Kastamonu Education Journal
JO  - Kastamonu Eğitim Dergisi
PB  - Kastamonu University
WT  - DergiPark
SN  - 2147-9844
SP  - 2207
EP  - 2220
VL  - 24
IS  - 5
KW  - preschool children
KW  - moral judgment
KW  - interpersonal problem solving skills
KW  - correlational research
N2  - Bu araştırma, okulöncesi dönemdeki çocukların ahlaki yargı düzeyleri ve kişilerarasıproblem çözme davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Korelasyonelaraştırma deseni kullanılan ve tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen araştırmanınınörneklemine, 4-5 yaş grubu toplam 265 çocuk dahil edilmiştir. Araştırmada veri toplamakamacıyla Çapan (2005) tarafından geliştirilen “Ahlaki Yargı Ölçeği” ve Shure (1974)tarafından geliştirilen Dinçer (1995) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan ‘Okul ÖncesiKişilerarası Problem Çözme Testi’ kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemekamacıyla Pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda, çocukların ahlakiyargı ölçeğinin alt boyutları ve toplamından aldıkları puanlar ile kişilerarası problem çözmetesti anne çözüm ve toplam çözüm puanları arasında düşük düzeyde pozitif yönde bir ilişkiolduğu görülmüştür. Çocukların akran zorlayıcı çözüm puanları ile ahlaki yargı ölçeği altboyutları olan sosyal yardımlaşma ve aile kuralı puanları arasında ise negatif yönde bir ilişkiolduğu ortaya çıkmıştır. 
CR  - Anlıak, Ş. (2004). Farklı eğitim yaklaşımları uygulayan okul öncesi eğitim kurumlarında kişilerarası
bilişsel problem çözme becerisi programının etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi,
Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
CR  - Anlıak, Ş., & Dinçer, Ç. (2009). How children’s interpersonal cognitive problem-solving
skills change through the years. Egitim Arastirmalari- Eurasian Journal of Educational
Research, 37, 71–90.
CR  - Arcaro-McPhee, R., Doppler, E. E., & Harkins, D. A. (2002). Conflict resolution in a preschool
constructivist classroom: A case study in negotiation. Journal of Research in Childhood
Education, 17(1), 19-25.
CR  - Ardila‐Rey, A., Killen, M., & Brenick, A. (2009). Moral reasoning in violent contexts: displaced and non‐displaced colombian children’s evaluations of moral transgressions, retaliation,
and reconciliation. Social Development,18(1), 181-209.
CR  - Arı, R. ve Seçer, Z. (2003). Farklı ana baba tutumlarının çocukların psikososyal temelli problem
çözme becerilerine etkisinin incelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, 10, 451-464.
CR  - Berk, E. L. (2013a).Bebekler ve çocuklar doğum öncesinden orta çocukluğa (N. Erdoğan Çev.
Ed.) Ankara: Nobel.
CR  - Berk, E. L. (2013b). Çocuk gelişimi.(Ali Dönmez Çev.). Ankara: İmge
CR  - Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2013). Bilimsel
araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
CR  - Carlo, G. (2006). Care-Based and altruistically based morality. Melanie Killen,Judith G. Smetana (Ed.).
Handbook of moral development içinde (s. 551-579). USA: Lawrence Erlbaum Associates.
CR  - Chen, D. W., Fein, G. G., Killen, M., & Tam, H. P. (2001). Peer conflicts of preschool children:
Issues, resolution, incidence, and age-related patterns. Early Education and Development,
12(4), 523-544.
CR  - Cushman, F., Sheketoff, R., Wharton, S., & Carey, S. (2013). The development of intent-based
moral judgment. Cognition, 127(1), 6-21.
CR  - Çapan, A. (2005). 3-11 yaş çocuklarının ahlak gelişimlerinin Piaget’nin ahlaki gelişim kuramına
göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, İstanbul.
CR  - Çiftçi, N. (2007). Ahlak gelişimi. Alim Kaya (Ed.), Eğitim Psikolojisi içinde (s.170-218).
Ankara: PegemA
CR  - Dereli, E. (2009). Examining the permanence of the effect of a social skills training program
for the acquisition of social problem-solving skills. Social Behavior and Personality: an
international journal, 37(10), 1419-1427.
CR  - Dinçer, Ç. & Güneysu, S. (1997). Examining the effect of problem- solving training on the
acquisition of imterpersonal problem solving skills by 5- year- old children in Turkey.
International Journal of Early Years Education, 5 (1) 37- 46.
CR  - Dinçer, Ç. & Güneysu, S. (2001). Examining the permanence of problem–solving training
given for the acquisition of interpersonal problem solving skills. International Journal of
EarlyYears Education, 9(3), 207-219.
CR  - Dinçer, Ç. (1995). Anaokuluna Devam Eden 5 Yaş Grubu Çocuklarına Kişiler Arası Problem
Çözme Becerilerinin Kazandırılmasında Eğitim Etkisinin İncelenmesi. Doktora tezi, Hacettepe
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
CR  - Eisenberg, N. (2000). Emotion, regulation, and moral development. Annual Review of Psychology,
51, 665–697.
CR  - Fagot, B. I. (1998). Social problem solving: Effect of context and parent sex. International
journal of behavioral development, 22(2), 389-401.
CR  - Gasser, L., & Malti, T. (2012). Children’s and their friends’ moral reasoning: Relations with
aggressive behavior. International Journal of Behavioral Development, 36(5), 358–366.
CR  - Hamlin, J. K., Wynn, K., & Bloom, P. (2007). Social evaluation by preverbal infants. Nature,
450(7169), 557-559.
CR  - Hatunoğlu, A., Halmatov, M., & Hatunoğlu, Y. (2012). Ailelerin sosyo ekonomik düzeylerine
göre okul öncesi dönemdeki çocukların ahlaki ve sosyal kural bilgilerinin incelenmesi.
Akademik bakış dergisi, 32, 1-15.
CR  - Helwig, C. C., Zeloza, D. P., & Wilson, M. (2001). Children’s judgements psychological harm
in normal and noncanonical situation. Child development, 72(1), 66-81.
CR  - Heydenberk, W. R, Heydenberk, R A, & Bailey, S. P., (2003). Conflict resolution and moral
reasoning. Conflict Resolution Quarterly, 21 (1) 27-45.
CR  - İnanç, Y. B., Bilgin, M.,& Atıcı, M. K. (2012). Gelişim psikolojisi: Çocuk ve ergen gelişimi. Ankara: Nobel.
CR  - Johnson, B. & Christensen. (2014). Eğitim araştırmaları: Nitel, Nicel ve Karma Yaklaşımlar
(S. Beşir Demir Çev.Ed.) Ankara: Eğiten.
CR  - Kelley, S. A., & Brownell, C. A. (2000). Mastery motivation and self-evaluative affect in toddlers:
Longitudinal relations with maternal behavior. Child Development, 71, 1061–1072.
CR  - Killen, M., & De Waal, F. B. M. (2000). The evolution and development of morality. Filippo
Aureli, Frans B. M. Waal (Ed.), Natural conflict resolution içinde (s. 352-372). Berkeley,
CA: University of California.
CR  - Killen, M., & Nucci, L. P. (1995). Morality, autonomy, and social conflict. Melanie Killen,
Daniel Hart (Ed.), Morality in everyday life: Developmental perspectives içinde (s. 52-
86). Cambridge, England: Cambridge University.
CR  - Krasnor, L. R., & Rubin, K. H. (1983). Preschool social problem solving: Attempts and outcomes
in naturalistic interaction. Child Development, 1545-1558.
CR  - Laible, D. J., & Thompson, R. A. (2000). Mother-child discourse, attachment security, shared
positive affect, and early conscience development. Child Development, 1424-1440.
CR  - Lamb, S. (1993). First moral sense: An examination of the appearance of morally related behaviours
in the second year of life. Journal of Moral Education, 22, 97–110
CR  - Lourenço, O. (2003). Making sense of Turiel’s dispute with Kohlberg: the case of the child’s
moral competence. New Ideas in Psychology, 21, 43–68.
CR  - Mayeux, L. & Cıllessen, A. H. N. (2003). Development of social problem solving in early
childhood: stability, change and associations with social competence, The Jorunal of Genetic
Psychology, 164(2), 153-173.
CR  - Nelson, S. A. (1980). Factors influencing young children’s use of motives and outcomes as
moral criteria. Child Development, 51, 823–829.
CR  - Nobes, G., Panagiotaki, G., & Pawson, C. (2009). The influence of negligence, intention,
and outcome on children’s moral judgments. Journal of Experimental Child Psychology,
104(4), 382-397.
CR  - Nucci, P. L., & Gingo, M. (2010). The development of moral reasoning. Usha Goswami (Ed.),
The wiley-blackwell handbook of childhood cognitive development içinde (s. 420-445).
UK :Wiley-Blackwell.
CR  - Özyürek, A., & Tezel Şahin, F. (2015). Anne-çocuk ilişkisinin ve baba tutumlarının çocukların
ahlâki ve sosyal kural anlayışları üzerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 40(177), 161-174.
CR  - Rey, A. A. (2002). Colombian children’s ideas about peer-conflict resolution and peace making:
the effects of war and violence on children’s moral reasoning. Doctoral Dissertion,
University of Maryland Department of Human Development, Maryland.
CR  - Schaffer, H. R. (1997). Social development. Malden, MA: Blackwell.
CR  - Seçer, Z., Çeliköz, N., & Yaşa, S. (2008). Okul öncesi Dönemdeki Çocukların Bilişsel Stillerine
Göre Ahlaki ve Sosyal Kural Anlayışları, S.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
20, 561-576.
CR  - Seçer, Z., Sarı, H., & Olcay, O. (2006).Anne tutumlarına göre okul öncesi dönemdeki çocukların
ahlaki ve sosyal kural bilgilerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 16, 539-557.
CR  - Senemoğlu, N. (2005). Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Gazi.
CR  - Shaffer, D. R. & Kipp, K. (2007). Developmental psychology: Childhood and adolescence.
China: Thomson Wadsworth.
CR  - Shure, M. & Spivack, G. (1979). Interpersonal cognitive problem solving and primary prevention:
Programming for preschool and kindergarden children, Journal of Clinical
Psychology, 89-94.
CR  - Smetana, J. G. (1981). Preschool children’s conceptions of moral and social rules. Child Development,
52, 1333–1336.
CR  - Smetana, J. G., Rote, W. M., Jambon, M., Tasopoulos‐Chan, M., Villalobos, M., & Comer,
J. (2012). Developmental changes and individual differences in young children’s moral
judgments. Child development, 83(2), 683-696.
CR  - Walker, O. L., & Henderson, H. A. (2012). Temperament and social problem solving competence
in preschool: Influences on academic skills in early elementary school. Social
Development, 21(4), 761-779.
CR  - Walker, S., Irwing, K., & Berthelsen, D. (2002). Gender influences on preschool children’s
social problem-solving strategies. The Journal of Genetic Psychology, 163(2), 197-209.
CR  - Webster-Stratton, C., & Reid, M. J. (2003). Treating Conduct Problems and Strengthening Social
and Emotional Competence in Young Children The Dina Dinosaur Treatment Program.
Journal of emotional and behavioral disorders,11(3), 130-143.
CR  - Yau, J., & Smetana, J. G. (2003). Conceptions of moral, social‐conventional, and personal
events among Chinese preschoolers in Hong Kong. Child Development, 74(3), 647-658.
CR  - Yıldız, A. S. (2014). Ahlak gelişimi. Hatice Ergin & Armağan Yıldız (Ed.), Gelişim psikolojisi
içinde (209-230). Ankara: Nobel.
CR  - Youngstrom, E., Wolpaw, J. M., Kogos, J. L., Schoff, K., Ackerman, B., & Izard, C. (2000).
Interpersonal problem solving in preschool and first grade: Developmental change and
ecological validity. Journal of Clinical Child Psychology, 29(4), 589-602.
CR  - Zelazo, P. D., Helwig, C. C., & Lau, A. (1996). Intention, act, and outcome in behavioral
prediction and moral judgment. Child Development, 67(5), 2478-2492.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue//317780
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/309110
ER  -