TY  - JOUR
TT  - Manisa'da bir toplum sağlığı merkezi bölgesinde evde sağlık hizmeti alan kişilere bakım verenlerin yükünün değerlendirilmesi
AU  - Sögüt, Çağlar
AU  - Erbay Dündar, Pınar
PY  - 2017
DA  - April
Y2  - 2017
DO  - 10.20518/tjph.326797
JF  - Turkish Journal of Public Health
JO  - TJPH
PB  - Halk Sağlığı Uzmanları Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 1304-1088
SP  - 37
EP  - 46
VL  - 15
IS  - 1
KW  - Home health service
KW  - caregiver burden
KW  - Zarit Caregiver Burden Scale
N2  - Amaç: Bu çalışmada evde sağlık hizmeti alan hastalara bakım verenlerin yükünü ve ilişkilifaktörleri değerlendirmek amaçlanmıştır. Yöntem: Kesitsel tipte olan araştırma, ManisaŞehzadeler bölgesinde 2014-2016 yıllarında evde sağlık hizmeti alan kişilere bakım verenlerdeyürütülmüştür. Araştırmanın evreni 234 kişiden oluşmaktadır. Katılım oranı % 83.5'tir.Katılımcılara sosyodemografik özellikler, evde sağlık hizmeti alan kişinin hastalığı ile ilgilisorulardan oluşan bir anket formu ve bakım verenlerin yaşadığı stresi değerlendiren ZaritBakım Veren Yük Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular: Bakım verenlerin % 67.7'si orta/ileri/aşırıdüzeyde yüke sahip, %87.4'ü kadın, %67.1'i bakım alan kişinin 1.derece akrabası ve %89.8'i altsosyal sınıftadır. Bakım verenin alt sosyal sınıfta olması, hastanın gelini olması, geniş aile yapısıve hastanın sağlık algısının kötü olması bakım verme yükünü artıran nedenlerdir. Sonuç: Bakımverenlerin ekonomik, sosyal ve ruhsal yönden desteklenmeleri gerekmektedir. Evde sağlıkhizmeti alan kişilere bakım verecek olan ücretli bakıcıların teşvik edilmesi, konu ile ilgili ekçalışmaların planlanması da öneriler arasında bulunmaktadır.
CR  - 1.	Baran AG, Kalınkara V, Aral N, Akın G, Baran G ve Özkan Y. (2005). Yaşlı ve Aile İlişkileri Araştırması: Ankara Örneği. T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları:127.
CR  - 2.	Taşdelen P, Ateş A. Evde Bakım Gerektiren Hastaların Bakım Gereksinimleri ile Bakım Verenlerin Yükünün Değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi 2012;9(3): 22-29.
CR  - 3.	Havens B. Home Care Issues at the Approach of the 21st Century from a World Health Organization Perspective, An Annotated Bibliograpy. World Health Organization, Canada, 1999.
CR  - 4.	Arpacı F. Yaşlıya bakan kadınların bakım yüklerinin incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2009; (1):61-72.
CR  - 5.	Gupta R. The perceived caregiver burden scale for caregivers of elderly in India. Journal of Applied Gerontology 2007, 26(2): 120-138.
CR  - 6.	Dramalı A, Demir F ve Yavuz M. Evde Kronik Hastaya Bakım Veren Hasta Yakınlarının Karşılaştıkları Sorunlar. I.Ulusal Evde Bakım Kongresi Kitabı 1998.
CR  - 7.	Altun İ. Hasta Yakınlarının Bakım Verme Rolünde Zorlanma Durumları. I.Ulusal Evde Bakım Kongresi Kitabı 1998.
CR  - 8.	Karahan A, Güven S. Yaşlılıkta Evde Bakım, Geriatri 2002, 5(4): 155-159.
CR  - 9.	Feldman FH, Waliser MN, Gould DA, Levine C. “When the Caregivers Needs Care: The Plight of Vulnerable Caregivers”, American Journal of Public Health 2002, 92(3): 409.
CR  - 10.	Dillehay R, Sandys M. Caregivers for Alzheimer’s patients: What we are learning from research.; International Journal of Aging and Human Development 1990, 30(4): 263–85.
CR  - 11.	Collins CE, Given BA, Given CW. Interventions with Family Caregivers of Persons with Alzheimer's Disease. The Nursing Clincs of North America 1994, 29(1): 195-207.
CR  - 12.	Toseland RW, Smith G, McCallion P. Familiy Caregivers of the Frail Elderly. Handbook of Social Work Practise with Vulnerable and Resilient Population 2001, 18(2),99-109.
CR  - 13.	Altun H. Hasta yakınlarının bakım verme rolünde zorlanma durumları. I.Ulusal Evde Bakım Kongresi Özet Kitabı, 24-26 Eylül 1998.
CR  - 14.	Larsen LS. Effectiveness of a counseling intervention to assist family caregivers of chronically ill relatives. J Psychosoc Nurs Ment Health Serv 1998; 36:26-32.
CR  - 15.	Yıldırım S, Engin E, Başkaya VA. İnmeli Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve Yükü Etkileyen Faktörler, Nöropsikiyatri Arşivi 2013; 50: 169-174.
CR  - 16.	İnci FH, Erdem M. Bakım verme yükü ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması geçerlilik ve güvenilirliği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 11(4): 85-95.
CR  - 17.	Zarit SH, Reever KE, Bach-Peterson J. Relatives of the impaired elderly: correlates of feelings of burden. Gerontologist 1980; 20(6): 649-655.
CR  - 18.	Şirzai H, Ünsal Delialioğlu S, Sarı İF, Özel S. İnme ve bakım verme yükü. FTR Bil Der 2015; 18(3): 162-169.
CR  - 19.	Yüksel G, Varlıbaş F, Karlıkaya G, Şıpka Y, Tireli H. Parkinson hastalığında bakıcı yükü. Parkinson Hastalıkları Hareket Bozukluğu Dergisi 2007; 10(1-2): 26-34.
CR  - 20.	Shelkey M, Wallace M. Katz Index of independence in activities of daily living. J Gerontol Nurs 1999; 25(3): 8-9.
CR  - 21.	Boratav K. Sınıfların ve grupların sosyoekonomik nitelikleri. 2.Baskı, Ankara: İmge Kitapevi Yayınları, 2004, s. 33-60.
CR  - 22.	Aksakoğlu G. Sağlıkta Araştırma Teknikleri ve Analiz Yöntemleri. İzmir, 2001, s:329.
CR  - 23.	Selçuk KT, Avcı D. Kronik Hastalığa Sahip Yaşlılara Bakım Verenlerde Bakım Yükü ve Etkileyen Etmenler, SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2016; 7(1):1- 9.
CR  - 24.	Salama RAA, El-Soud FAA. Caregiver burden from caring for impaired elderly: a cross-sectional study in rural Lower Egypt. IJPH 2012; 9(4): 1-10.
CR  - 25.	Loureiro LSN, Fernandes MGM, Marques S, Nobrega MML, Rodrigues RAP. Burden in family caregivers of the elderly: prevalence and association with characteristics of the elderly and the caregivers. Rev Esc Enferm USP 2013; 47(5): 1129-36.
CR  - 26.	Costa TF, Costa KN, Fernandes Md, Martins KP, Brito Sda S. Quality of life of caregivers for patients of cerebrovascular accidents: association of (socio-demographic) characteristics and burden. Rev Esc Enferm USP · 2015; 49(2):243-250.
CR  - 27.	Özdemir FK, Şahin ZA, Küçük D. Kanserli Çocuğu Olan Annelerin Bakım Verme Yüklerinin Belirlenmesi, Yeni Tıp Dergisi 2009;26: 153-158.
CR  - 28.	Covinsky KE, Goldman L, Cook EF, Oye R, Desbiens N, Reding D, et al. The Impact of Serious Illness on Patients' Families. The Journal of the American Medical Association 1994;23: 1839-45.
CR  - 29.	Carey PJ, Oberst MT, McCubin MA, Hughes SH. Appraisal and Caregiving Burden in Family Members Caring for Patients Receiving Chemotherapy. Oncology Nursing Forum 1991;18: 1341-8.
CR  - 30.	Oberst MT, Thomas SE, Gass KA, Ward SE. Caregiving demands and appraisal of stress among family caregivers. Cancer Nursing 989;12: 209-15.
CR  - 31.	Gülseren L, Çam B, Karakoç B ve ark. Şizofrenide Ailenin Yükünü Etkileyen Etmenler, Türk Psikiyatri Dergisi 2010;21(3):203-12.
CR  - 32.	Çayır Y, Avşar ÜZ, Avşar Ü, Cansever Z, Khan AS. Evde Sağlık Hizmetleri Alan Hastaların Özellikleri ve Bakım Verenlerin Beklentileri, Konuralp Tıp Dergisi 2013;5(3):9-12.
CR  - 33.	Mollaoğlu M, Özkan Tuncay F, Kars Fertelli T. İnmeli hasta bakım vericilerinde bakım yükü ve etkileyen faktörler. DEUHYO ED 2011; 4(3): 125- 130.
CR  - 34.	Tosun SA, Doğan S, Kartın PT, Zincir H. Radyoterapi Uygulanan Kanser Hastalarının Bakım Vericilerinin Bakım Verme Yükü ve Yaşam Kalitesi, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2015;18:1.
CR  - 35.	Chou KR. Caregiver burden: A concept analysis. J Pediatr Nurs 2000; 15:398- 407.
UR  - https://doi.org/10.20518/tjph.326797
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/322190
ER  -