TY  - JOUR
T1  - 1875 Yılına Kadar Türk Edebiyatında Endülüs
TT  - Andalusia in Turkish literature until 1875
AU  - Elhajhamed, Abdulsattar
PY  - 2018
DA  - May
DO  - 10.19059/mukaddime.343346
JF  - Mukaddime
PB  - Mardin Artuklu University
WT  - DergiPark
SN  - 1309-6087
SP  - 101
EP  - 110
VL  - 9
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Bumakalede Tanzimat öncesi Türk edebiyatında Endülüs’ün yeri ele alınmıştır.Klasik dönemde Endülüs konusu divan şairlerinin dikkatini pek çekmemiştir.Bununla birlikte Endülüs’ten KerbGâzî Destanı’nda ve İspanyaSefaretnamesi’nde bahsedilir. Tanzimat döneminde Endülüs’e ilk önemveren yazar Ziya Paşa olmuştur. EndülüsTarihi adlı eserinde ayrıntılı bir şekilde Endülüs tarihini okurlarınasunmuştur. Bu eser sayesinde o zamana kadar pek fazla ilgi görmeyen Endülüstarih ve medeniyetine yönelik bir ilgi oluşmuş ve Tanzimat dönemindekiaydınların Endülüs’le ilgilenmelerine vesile olmuştur. ZiyaPaşa, Harâbât adlı eserinde Endülüs şiiri ve şairlerine yer vermiştir. EngizisyonTarihi adlı eserinde Engizisyon mahkemesinin Endülüslülere karşı yaptığızulüm ve işkenceleri dile getirmiştir. ZiyaPaşa, farklı eserlerinde Endülüs medeniyetini İslam Medeniyetinin güzelbir numunesi olarak göstermiş, Avrupa medeniyetinin ortaya çıkmasında Endülüs’ünoynadığı önemli role dikkat çekmiştir.
KW  - Endülüs
KW  - Kerb Gâzî Destanı
KW  - İspanya Sefaretnamesi
KW  - Ziya Paşa
KW  - Endülüs Tarihi
KW  - Harâbât
KW  - Engizisyon Tarihi
N2  - This articlediscusses Andalusia in Turkish literature in the pre-organizational period.Inthe classical era Andalusia didn't draw the attention of the court's poets, yetOttomans approached it in the epic Kerb Gâzî Destanı and İspanyaSefaretnamesi. Ziya Pasha was the first to care deeply about Andalusia. Inhis book Endülüs Tarihi he wrote in detail about Andalusian history andcivilization. It was thanks to this book that the Ottoman intellectualsinterested in Andalusia.Ziya Pasha devoted apart of his book Harâbât to Andalusian poets. In Engizisyon Tarihihe spoke about the injustice and torture carried out by the Inquisition againstAndalusians. He presented Andalusia as a great example of Islamic civilization,and draw attention to its role in the creation of Western civilization.
CR  - -	Ahmed Cevdet Paşa. (1309). Tarih-i Cevdet, ( 2. bs). Dersaâdet, Matbaa-i Osmaniye, IV
CR  - -	Ayvazoğlu, B. (1996). Edebiyatımızda Endülüs, Endülüs’ten İspanya’ya. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 79-85
 
-	Elhajhamed, A. (2017). Yeni Türk Edebiyatında Endülüs. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi. 9, 199-200.
CR  - -	Enginün, İ. (2000). Edebiyatımızda Endülüs. Araştırmalar ve Belgeler. İstanbul: Dergâh Yayınları, 32-41
CR  - -	Enginün, İ. (2006). Yeni Türk Edebiyatı Tanzimat’tan Cumhuriyet’e (1839-1923). İstanbul: Dergâh Yayınları
CR  - -	Erünsal, İ. (2015). Türk Edebiyatında Endülüs’e İlginin Uyanmasında Ziya Paşa’nın Endülüs Tarihi adlı Tercümesinin Rolü ve Bu Tercümenin Yapılış Nedenleri. Ötekilerin Peşinde Ahmet Yaşar Ocak’a Armağan. haz. Mehmet Öz, Fatih Yeşil, İstanbul: Timaş Yayınları, 417-423.
CR  - -	İyiyol, F. (2014). Kerb Gazi Destanı: Manzum (inceleme-metin). İstanbul: Sütun Yayınları.
CR  - -	Karakoç, S. (1985). İslam’ın Şiir Anıtlarından. (5.bs). İstanbul: Diriliş Yayınları.
CR  - -	Konrapa, M. (1964).  Endülüs Mersiyesi Nizami Tercümesi ve Endülüs Tarihine Kısa Bir Bakış. İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü Dergisi, 2, 165-187
CR  - -	Okumuş, E. (2006). İbn Haldûn’un Osmanlı Düşüncesine Etkisi İslâm Araştırmaları Dergisi, 15, 141-185.
CR  - -	Okuyucu, C. (1994) Manzum Halk Hikâyelerinin Yeni Bir Örneği Kerbname. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 5, 175-202.
CR  - -	Parlak, N. (2005). Ziya Paşa’nın Endülüs Tarihi ve Günümüz Türkçesiyle Neşrinde Yapılmış Okuma Yanlışlıkları. İslâmiyat. Ankara: 8. 111-122
CR  - -	Şimşek, S. Türk Edebiyatında İbnü’l-Arabî Methiyeleri Üzerine Bir İnceleme. Tasavvuf, İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi (İbnü’l-Arabî Özel Sayısı-1). 21, 389-425.
CR  - -	Tahralı, M. (1996). Muhyiddin İbn Arabi ve Türkiye’ye Tesirleri. Endülüs’ten İspanya’ya, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 69-78.
CR  - -	Tanpınar, A. (2006). XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi. (Haz: Prof. Dr. Abdullah Uçman). İstanbul: YKY.
CR  - -	Tarhan, A. (2002). Abdülhak Hamid Tarhan Tiyatroları 5, Tarık yahut Endülüs’ün fethi, İbn Musa yahut Zatü’l-Cemal, Tezer yahut Melik Abdurrahmanü’s-Salis, Nazife, Abdullahü’s-Sagir.  Haz İnci Enginün. İstanbul: Dergâh Yayınları
CR  - -	Toprak, M. (1990) Endülüs Şiirinde Mersiye, Yayımlanmamış doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara
CR  - -	Uğurcan, S. (2002) Abdülhak Hamid Tarhan’ın Eserlerinde Tarih, İzmir, Akademi Kitabevi
CR  - -	Ziya Paşa, (1299). Engizisyon Tarihi, (1.bs.) Kostantiniyye, Matbaa-i Ebüzziya.
CR  - -	Ziya Paşa. (1291). Harâbât, İstanbul: Matbaa-i Âmire.
CR  - -	Ziya Paşa. (1304). Endülüs Tarihi, (2.bs). İstanbul: Karabet ve Kasbar Matbaası.
CR  - -	Ziya Paşa. (1311). Mukaddime-i Harâbât, (2.bs). Kostantiniyye, Kitabhane-i Ebüzziya.
UR  - https://doi.org/10.19059/mukaddime.343346
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/512451
ER  -