@article{article_344499, title={İlk Çağlardan Günümüze Yeraltı Yapıları, Kaya Yapıları ve Kaya Mekaniği}, journal={Jeoloji Mühendisliği Dergisi}, volume={41}, pages={155–172}, year={2017}, DOI={10.24232/jmd.344499}, author={Akış, Ebru and Satıcı, Özgür}, keywords={ancient underground rock structures,history of rock mechanics,rock engineering,rock mechanic applications}, abstract={<p class="MsoNormal" style="text-align:justify;line-height:150%;"> <i> </i> <span> <span style="font-size:10pt;line-height:150%;font-family:’Times New Roman’, serif;" lang="tr" xml:lang="tr">Yera </span> </span> <span> <span style="font-size:10pt;line-height:150%;font-family:’Times New Roman’, serif;" lang="tr" xml:lang="tr">ltındaki alanlarının
kullanımı insanlar için antik dönemlere uzanan eski bir alışkanlıktır.
Atalarımız, mağaraları vahşi hayattan korunmak </span> </span> <span> <span style="font-size:10pt;line-height:150%;font-family:’Times New Roman’, serif;" lang="tr" xml:lang="tr"> için barınak olarak kullandılar,
ayrıca değerli mineralleri çıkarmak için kazarak yeraltı boşlukları
oluşturdular. Bu boşlukları kutsal alan, mezar veya depo olarak kullandılar. <span>  </span>Bu kullanım amaçlarına ek olarak, savaşlar
sırasında saldırı veya surları geçmek amacıyla tüneller inşa ettiler. Daha sonraları,
tüneller yerleşim yerlerine su getirmek veya söz konusu alanları selden korumak
amacıyla yapıldı. İlk kez ne zaman kullanıldıkları bilinmemekle birlikte,
birbirleriyle bağlantılı olarak inşa edilen yer altı yapıları insanlık tarihi
boyunca barınma amacıyla da kullanıldı. Sonraki yüzyıllarda, ulaşım
sistemlerine duyulan ihtiyaç nedeniyle yeni kazı tekniklerinin kullanıldığı
ulaşım ve iletim tünelleri inşa edildi. Bu dönemde, demiryolu tünelleri ve karayolu
tünelleri yapıldı. Bu yapıl </span> </span> <span> <span style="font-size:10pt;line-height:150%;font-family:’Times New Roman’, serif;" lang="tr" xml:lang="tr">arın çoğunluğu kaya ortamda yer almaktadır. İlk
kazılar elle yapılmış olup, <span>  </span>daha sonra
kolay kazmak için ateşin kullanıldığı bilinmektedir. Bu tekniği, barut,
patlayıcılar ve tünel açma makinaları takip etmiştir. Şu veya bu şekilde, eski <span>  </span>uygarlıklar kaya mekaniğinin temel
prensiplerini kullanmış ve bu prensipleri yeraltı yapılarının inşasında
uygulamışlardır. Kaya mekaniğinin prensipleri, tüm bu yapıların olmazsa olmaz
unsurudur. Bu çalışmada, kaya mekaniğinin tarihçesi kısaca anlatılacak, tarihi
ve anıtsal yeraltı ve kaya yapılarından örnekler sunulacaktır. </span> </span> </p> <p> <i> <br /> </i> </p>}, number={2}, publisher={TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası}