TY  - JOUR
TT  - TÜRKİYE’DE CARİ İŞLEMLER DENGESİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: VAR ANALİZİ
AU  - Şit, Mustafa
AU  - Alancıoğlu, Erdal
PY  - 2016
DA  - June
JF  - ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi
JO  - ASSAM-UHAD
PB  - Adaleti Savunanlar Stratejik Araştırmalar Merkezi Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 2148-5879
SP  - 5
EP  - 23
VL  - 3
IS  - 5
KW  - Cari Açık
KW  - Cari işlemler Dengesi
KW  - Ekonomik Büyüme
N2  - Cari işlemler açığı sadece Türkiye’de değil, birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede temelmakroekonomik sorunlar arasında yer almaktadır. Son yıllarda Türkiye ekonomisinde ekonomikbüyümeyle beraber gözlemlenen yüksek oranlı cari işlem açıkları ekonomik tartışmaların başlıcakonusu olmuştur. Türkiye’nin uzun yıllara dayanan büyüme serileri incelendiğinde cari işlemler açığıile büyüme arasında bir etkileşimin olduğu görülmektedir. Bu çalışmada söz konusu ilişki Türkiye’nin1980 – 2014 dönemlerine ait GSYİH ve cari işlemler dengesi verileri kullanılarak VAR analiziaracılığıyla incelenmiştir. Çalışma sonucunda her iki değişken arasında çift yönlü nedensellik ilişkisitespit edilmiştir. Ayrıca etki-tepki analizi sonucunda cari açığın ekonomik büyümeyi olumsuzetkilediği ve ekonomik büyümenin de cari açıkta artışa yol açtığı sonucuna ulaşılmıştır. 
CR  - BAYRAKTUTAN, Y., I. Demir taş (2011), “Gelişmekte Olan Ülkelerde Cari Açığın Belirleyicileri:
Panel ve Veri Analiz”i, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (22) 2011 / Cilt 2:s. 1-
28 http://kosbed.kocaeli.edu.tr/sayi22/Bayraktutan_Demirtas.pdf 23.02.2012.
Sayı: 5 Yıl: 2016
21
CALDERON, C., A. Chong, and N., Loayza (2000), “Determinants of Current Account Deficits in
Developing Conutries”, World Bank Policy Research Working Paper, No: 2398 pp. 1-37.
DOMINGUEZ, K. (2005), “Economics Perspective in Singapore”,
http//www.personalumich.edu/kathrynd/SIngapore).15.12.2011.
CHAREMZA, W.W., D.F. Derek. ( 1992), New Directions in Econometric Practise General to
Spesific Modelling,Cointegration and Vector Autoregressions, England: Edward Elgar Pub.
DEBELLE, G., H. Faruqee (1996), “What Determines the Current Account?”, IMF Working Paper,
No.58, pp. 1-35.
ENDERS, W. (1995), AppliedEconometric Time Series, New York: John Wiley&Sons.
ERBAYKAL, E., (2007), Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Döviz Kuru Cari Açık Üzerinde Etkili
midir? Bir Nedensellik Analizi, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 3, Sayı 6, 2007, ss. 81–88.
ERKILIÇ, S. (2006) “Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicileri” Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası İstatistik Genel Müdürlüğü, Ankara.
FREUND, C. L. (2000), “Current Account Adjustment in Industrialized Countries”, World BankDevelopment
Economies Research Group International Finance Discussion Paper,No: 69, pp. 483-
512.
HEPAKTAN, E., ÇINAR S., (2012), OECD Ülkelerinde Büyüme-Cari İşlemler Dengesi İlişkisi:
Panel Veri Analizi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt/Vol.: 12 - Sayı/No: 1 (43-58)
KADILAR, C. (2005), SPSS Uygulamalı Zaman Serileri Analizine Giriş, Ankara: Bizim Büro
Basımevi.
KANDIL, M. GREENE, J. (2002). “The Impact of Cyclical Factors on the US Balance of
Payments”. IMF Working Paper, No: 45, 1-43.
KARAGÖL, E.T. (2011), Cari Açık Tartışmaları Gölgesinde Küresel Ekonomik Kriz ve Türkiye
Ekonomisi,http://www.setav.org/public/HaberDetay.aspx?Dil=tr&hid=91207&q=cari-aciktartismalari-golgesinde-turkiye-ekonomisi
(15.12.2011).
KEATING, J. (1990),”Identifying VAR Models Under Rational Expectations”, Journal of Monetary
Economics, Vol: 25, No: 3 pp. 453 - 476.
KUMAR, V., R.P, Leona,. J. N. Gasking, (1995) Aggregate and Disaggregate Sector Forecasting
Using Consumer Confidence Measures, International Journal of Forecasting, Vol:11, pp. 361-377.
MADDALA, G. S., In-Moo Kim. (1998), Unit Roots, Cointegration and Structural Change,
Cambridge: Cambridge University Press.
MÜSİAD, (2011), Sürdürülebilir Büyüme İçin Stratejik Dönüşüm, Türkiye Ekonomisi Raporu
PARİKH, A. and STİRBU, C. (2004). “Relationship Between Trade Liberalisation, Economic
Growth and Trade Balance: An Econometric Investigation”. HWWA Discussion Paper,
No: 282, 1-50.
ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi (ASSAM - UHAD) ASSAM International Refereed Journal
OBSTFELD, M., ROGOFF Kenneth . (1996), Foundations of International Macroeconomics,
Cambridge: The MIT Press, 1996.
ÖNEL , G. (2006), “Türkiye’de Dış Borçların Sürdürülebilirliği”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 8, Sayı 2, ss. 1-125.
ÖZBEK, O. (2008), Ekonomik Kriz Belirtisi Olarak Cari Açık- Büyüme İlişkisi, İZTO
AR&GE BÜLTEN 2008 SUBAT –EKONOMİ, ss. 5-11.
www.izto.org.tr/NR/rdonlyres/.../cariacık_buyume_orkun.pdf 15.02.2012.
ÖZGEN , F. B., B Güloğlu . (2004), “Türkiye’de İç borçların İktisadî Etkilerinin VAR Tekniğiyle
Analizi”, METU Studies in Development, 31 (Haziran), s. 93-114
SACHS, J. (1981), “The Current Account and Macroeconomic Adjustment in the 1970s”, Brookings
Papers on Economic Activity; 1, pp. 201-268
http://www.brookings.edu/~/media/Files/Programs/ES/BPEA/1981_1_bpea_papers/1981a_bpea_sachs
_cooper_fischer.pdf 21.02.2012.
ŞENTÜRK, M.,Y.E AKBAŞ , U .Adıgüzel, (2013), “Uluslararası Ham Petrol ve Altın Fiyatlarının
Amerikan Doları ile İlişkisi: Ampirik Bir Uygulama”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, Cilt:4 Sayı:2 ss.
139-149.
TCMB, Elektronik Veri Dağıtım Sistem,
http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TCMB+TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Elektroni
k+Veri+Dagitim+Sistemi+EVDS1
TELATAR, O.M., H. Terzi. (2009), “Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Cari İşlemler Dengesi
İlişkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 2,s. 119-134.
TUNALI, Ç.B. (2007), “Türkiye Cari İşlemleri Dengesi Sorunları”, Sosyal Bilimler Dergisi (2),
s.151-175
TÜİK, http://www.tuik.gov.tr/
ÜNSAL, E. M.(2003), Makro İktisat, Turhan Kitabevi, Ankara–2003
YAVUZ, A., H.G. Çiçek . (2006),”Türkiye’nin 1994-2005 Yılları Arasında Dış Borçların Rasyo
Analizleri İle Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Dergisi C.11, S.1 s. 97-120
YILMAZ Ö, AKINCI M. (2011), İktisadi Büyüme ile Cari İşlemler Bilançosu Arasındaki
İlişki:Türkiye Örneği, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2011 15 (2): 363-377.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/assam/issue//346051
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/353726
ER  -