TY  - JOUR
TT  - Tarihi Seyir ve Eğitimsel Bazda 1915 Ermeni Olaylarına İlişkin Literatür Üzerine Genel Bir Analiz
AU  - Kop, Yaşar
PY  - 2016
DA  - December
JF  - 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum
JO  - 21.yy. ESJ
PB  - Türk Eğitim-Sen
WT  - DergiPark
SN  - 2147-0928
SP  - 121
EP  - 134
VL  - 5
IS  - 15
KW  - Ermeni Sorunu
KW  - 1915 Olayları
KW  - Zorunlu Göç
KW  - Hassas Konular
KW  - Kavramsal Çerçeve
N2  - Ermeniler ve artık birlikte anılacak sorunların 1878 tarihindeki Ayastefanos veBerlin Antlaşmaları ile dünya siyasetine resmen girdiği söylenilebilir. Günümüzegelindiğinde Türk Ermeni ilişkilerinde en büyük sorun olarak Ermeni tehciri veErmeni soykırımı iddiaları işaret edilmektedir. Bu durum sık sık Batı âleminde,bazen de Amerika Birleşik Devletleri’nde gündeme gelmektedir/getirilmektedir.Çünkü dünya kamuoyunda Türkiye, negasyonist yani herkesin kabul ettiği bir şeyiinkâr eden olarak gösterilmektedir. Söz konusu iddialar, kamuoyunun hazır bulunuşluk düzeyini diri tutmak maksadıyla zaman zaman farklılık gösterse de genellikle medya, çeşitli ülke parlamento çalışmaları, süreli yayınlar ve kitaplar şeklindecereyan etmektedir.Bu çalışmada, adı geçen konuya dair yukarıda belirtilen çabalardan birisi olandünya genelinde yazılmış kitaplar üzerinde durulmuştur. Alanyazın üzerine katkısağlaması beklenilen bu araştırma sadece bir konu veya başlığının irdelenmesineodaklanan monografik tarzda kaleme alınmıştır. Hazırlama aşamasında hem Türkiye dışında ve hem de Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde yazılan, basılan veyayımlanan eserler genel bir süzgeçten geçirilmiştir. Böylece öz bir bakışla Ermenisorununun nasıl algılandığının açıklığa kavuşturulması hedeflenmiştir  Araştırma sonucunda genellikle Türkiye aleyhine ethnocantric tarih anlayışıçerçevesindeki bilgilerin, okuyucu kitlesine sunulmaya çalışıldığı anlaşılmıştır. Budurum ister istemez mevcut sorunu çözmekten ziyade düşmanlığı körüklemektehatta karşısında öteki oluşturma tehlikesini de doğurmaktadır. Oysaki okuyucukitlelerinin özellikle de öğrencilerin herhangi bir arabulucuya ihtiyaç kalmadan,kendi bulduğu ve önceki deneyimlerden edindiği bilgiler dâhilinde problem çözmeyeteneğini kullanmaya başlaması beklenilmektedir. Aslında konu hakkında kaleme alınan kitaplardan sanki öğretmenmiş gibi düşünceler çeşitlenmiş olsa da birrehber gibi yol göstermesi beklenmektedir.Anahtar Kelimeler: Ermeni Sorunu, 1915 Olayları, Zorunlu Göç, Hassas Konular, Kavramsal Çerçeve.AbstractIt can be said that the Armenians and the problems to be together now officiallyentered world politics with the Ayastefanos and Berlin Treaties in 1878. Nowadays,Armenian relocation and Armenian genocide allegations are pointed out as thebiggest problems in Turkish-Armenian relations. Tis issue is ofen on the agenda/brought to the agenda in the Western world and sometimes in the United States.Because, Turkey is shown as negasyonist that denies anything that everyone accepts in the world public opinion. Even if it varies from time to time; these claims ofentake place in the media, in various national parliamentary works, in periodicalsand in books in order to keep the level of readiness of the public alive. Tis workfocuses on books written around the world, one of the above mentioned efforts onthe subject.Tis research has been taken pen in monographic style which is focused on examine a subject or a title and this research is expected to contribute to the literature.During the preparation phase, works printed and published both outside Turkeyand within the borders of the Republic of Turkey were passed through a generalfilter. Tus, it is aimed to clarify how the Armenian problem is perceived with aself glance.As a result of the research, it is understood that the information about the ethnocentric history understanding against Turkey is generally tried to be presentedto the reader's mass. Tis situation does not want to solve the present problem, butrather it fuels the hostility and even creates the danger of creating another. It is expected that the mass of readers especially students begin to use their problem-solving ability within the knowledge that they found and from previous experienceswithout the need for any mediation. In fact, it is expected to lead as a guide from thebooks about the subject even though they are diversified as if they were teachers.Keywords: Armenian Issue, 1915 Events, Forced Migration, Controversial Issues, Conceptual Framework.  
CR  - ADALİAN, R. Paul, (1989), “Te Historical Evolution of the American Diasporas”. Journal of Modern Hellenisim. 6: 81–114.
AHMET REFİK [Altınay], (1992), Kafas Yollarında (Hatıralar ve Tehassüsler), (Hzl. Ö. Armağan), İstanbul: Fikir Yayınları.
AKÇAM, Taner, (1986), Türk Ulusal Kimliği ve Ermeni Sorunu, İstanbul: Su
Yayınları.
AKÇAM, Taner, (1992),Türk Ulusal Kimliği ve Ermeni Sorunu, İstanbul:
İletişim Yayınları.
AKÇAM, Taner, (1999), İnsan Hakları ve Ermeni Sorunu: İttihat ve Terakki’den
Kurtuluş Savaşı’na, Ankara: İmge Kitabevi.
ATAÖV, Türkkaya, (1985), An Armenian Falsification, (2nd edition), Ankara:
Renk Ofset
ATAÖV, Türkkaya, (1989), A British Source (1916) on the Armenian Question,
Ankara: Feryal Matbaası.
ATNUR, İbrahim, (2005), Türkiye’de Ermeni Kadınları ve Çocukları Meselesi
(1915–1923), Ankara: Babil Yayıncılık.
AURON, Yair, (2003), Te Banality of Denial İsrail and the Armenian Genocide, U.S.A: New Brunswick, New Jersey and London.
BAER, Elizabeth Robert, (2000), “A New Algorithm in Evil: Children’s Literature and the Holocoust”, Te Lion and the Unicorn, 24: 378–401.
BALAKİAN, Peter, (1997), Black Dog of Fate: A Memoir, New York.
BAŞYURT, Erhan. (2006), Ermeni Evlatlıklar Saklı Kalmış Hayatlar, (2. baskı). İstanbul: Karakutu Yayınları.
BAUM, Rachel. (1996), “What I Have Learned to Feel: Te Pedagogical Emotions of Holocaust Education”. College Literature XXIII(3): 44–57.
BEYOĞLU, Süleyman, (2003), “Ermeni Tehcirine Dair Araştırmalara Toplu Bir Bakış”. Ermeni Araştırmaları 1. Türkiye Kongresi Bildirileri I, Ankara:
ASAM-EREN Yayınları. 23–33.
BIYIKLI, Mustafa, (2001), “Türk Tarihinde Ermeniler-Ermeni İddiaları ve Ermeni Sorunu Gerçeği Bibliyografyası”. Türk Dünyası Araştırmaları, 131: 235–260.
BİLGİ, Nejdet, (2003), “Türkiye’nin Ermeni Meselesinde Bilgilenme ve Bilgilendirme Problemleri”. Ermeni Araştırmaları 1. Türkiye Kongresi Bildirileri I,
Ankara: ASAM-EREN Yayınları. 35–44.
BİLGİN, Nuri, (2005), “Ermeni Soykırım İddiaları ve Tarihin İnşası”, Farklı
Yönleriyle Ermeni Sorunu, İstanbul: Nergiz Yayınları. 253–268.
BİNARK, İsmet, (2005), Asılsız Ermeni İddiaları ve Ermenilerin Türklere
Yaptıkları Mezalim, (3. baskı), Ankara: ATO Yayınları.
BİRANT, Mehmet Ali, (1983), Dört Lisanda Ermeni Terörü, İstanbul: And
Koll. Şti.
BLOXHAM, Donald, (2005), Te Great Game of Genocide: Imperialism, Nationalism, and the Destruction of the Ottoman Armenians, New York: Oxford
University Press.
BÜYÜKKARCI, Süleyman, (2003), İstanbul Ermeni Okulları, Konya: Yelken
Basım Yayım Dağıtım.
ÇAYCI, Abdurrahman, (2000), Türk-Ermeni İlişkilerinde Gerçekler, Ankara:
Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
ÇELİK, Hüseyin, (tarihsiz). Türkiye’nin Ermeni Sorunu (Yüzleşme/ Çözüm),
İstanbul: BDS Yayınları.
ÇİÇEK, Kemal, (2005), Ermenilerin Zorunlu Göçü (1915–1917), Ankara: TTK
Yayınları.
DADRİAN, Vahakn, N. (2004), Ermeni Soykırımında Kurumsal Roller: Toplu
Makaleler 1, (Çeviren: A. Tuygan), İstanbul: Belge Yayınları. 2004. (Eserin aslının
basım tarihi 1995).
MALEVİLLE, Georges de, (1998), Fransız Avukatın Ermeni Tezleri Karşısında Türkiye Savunması: 1915 Osmanlı-Rus Ermeni Trajedisi, (Çeviren: N. Bakkaloğlu), İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları. (Eserin aslının basım tarihi 1988).
DEMİR, Neşide K. (1980), Te Armenian Question in Turkey, Türkiye: Kuşak
Ofset.
ERTAN, Timuçin F. (2003), “Türkiye’deki Yüksek Öğrenim Gençliğinin Ermeni Sorunu Hakkındaki Bilgi ve Bilinç Düzeyi”, Ermeni Araştırmaları 1.Türkiye Kongresi Bildirileri I, Ankara: ASAM-EREN Yayınları. 13–23.
FERRO, Marc, (1984), Te Use and Abuse of History or How the Past is Taught,
London, Boston, Melbourne and Henley: Routledge & Kegan Paul.
GÖKÇEK, Fazıl, (2006), Osmanlı Kapısında Büyümek: Ahmet Mithat Efendi’nin Hikâye ve Romanlarında Gayr-ı Müslim Osmanlılar, İstanbul: İletişim
Yayınları.
GÖYÜNÇ, Nejat, (1983), Osmanlı İdaresinde Ermeniler, İstanbul: Gültepe Yayınları.
GÜRÜN, Kamuran, (2001), Ermeni Dosyası, (5. baskı), Rüstem Yayınevi.
HALAÇOĞLU, Yusuf, (2001), Ermeni Tehciri ve Gerçekler (1914–1918), Ankara: TTK Yayınları.
HALAÇOĞLU, Yusuf, (2006), Sürgünden Soykırıma Ermeni İddiaları, İstanbul: Babıali Kültür Yayıncılığı.
HOVANNİSİAN, Richard G, (tarihsiz), Armenia: On the Road to Independence 1918.
İLTER, Erdal, (1994), Ermeni Propagandasının Kaynakları, Ankara: Kamu
Hizmetleri Araştırma Vakfı Yayınları.
İLTER, Erdal, (1996), Ermeni Kilisesi ve Terör, Ankara: A. Ü. Osmanlı Tarihi
Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
KAÇAZNUNİ, Ovanes, (2005), Taşnak Partisinin Yapacağı Bir Şey Yok (1923
Parti Konferansına Rapor), (Çeviren: A. Acaloğlu), (3. baskı), İstanbul: Kaynak
Yayınları. (Eserin aslının basım tarihi 1927).
KAPLAN, Sefa, (2005), 1915’te Ne Oldu?, İstanbul: Hürriyet Yayınları.
KARACA, Birsen, (2006), Sözde Ermeni Soykırım Projesi, İstanbul: Say Yayınları.
KARİBİ [P. P. Goleyşvili], (2007), Ermeni İddialarına Gürcü Devleti’nin Kırmızı Kitabı, (Hzl. M. Perinçek), İstanbul: Kaynak Yayınları. (Eserin aslının basım
tarihi 1920).
KARİNYAN, Artaşes Balasiyeviç, (2006), Ermeni Milliyetçi Akınları, (Çeviren:
A. Acaloğlu), İstanbul: Kaynak Yayınları. (Eserin aslının basım tarihi 1928).
KILIÇ, Davut, (2006), Osmanlı Ermenileri Arasında Dini ve Siyasi Mücadeleler, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
KILIÇ, Selami, (2003), Ermeni Sorunu ve Almanya (Türk-Alman Arşiv Belgeleriyle), İstanbul: Kaynak Yayınları.
KIZIL KİTAP: (2006), İngilizlerin Mavi Kitabına Sovyetlerin Yanıtı. Güneybatı
Kafas’ta Taşnak Mezalimi, (Çeviren: K. Yükseler), İstanbul: Kaynak Yayınları.
(Eserin aslının basım tarihi 1920).
KOCAŞ, Sadi, (1967), Tarih Boyunca Ermeniler ve Türk Ermeni İlişkileri, Ankara: Altınok Yayınevi.
KOP, Yaşar, (2009), İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Ermeni Sorunu ile İlgili
Görüşleri ve Bilgi Düzeyleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma: İstanbul ve
Kars Örnekleri, yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
KÖYMEN, Atilla, (1990), Ermeni Soykırımı İddiaları ve Arşivlerdeki Gerçekler, Ankara: İyigün Matbaası.
KÜÇÜK, Cevdet, (1984), Osmanlı Diplomasisinde Ermeni Meselesinin Ortaya Çıkışı (1878–1879), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
LAÇİNER, Sedat, (2004). Türk-Ermeni İlişkileri, İstanbul: Kaknüs İnceleme
ve Araştırma.
LOWRY, Heath W, (1990), Te Story Behind Ambassador Morgenthau’s Story,
İstanbul: Te Isis Press.
MAYEWSKİ, K. W, (2001), Yabancı Gözüyle Ermeni Meselesi, (Çeviren: M.
Sadık), Ankara: APK Daire Başkanlığı Yayınları.
McCARTHY, Justin, (1998), Ölüm ve Sürgün (1821–1922), (Çeviren: B. Umar),
(5. baskı), İstanbul: İnkılâp Kitabevi. (Eserin aslının basım tarihi 1995).
McCARTHY, Justin, (2001), “I. Dünya Savaşı’nda İngiliz Propagandası ve Bryce
Raporu”. (Der. H. C. Güzel), Osmanlı’dan Günümüze Ermeni Sorunu (2. baskı),
Ankara: Yeni Türkiye Yayınları. 21–38.
McCARTHY, Justin, (2005), “Kim Başlattı?”. Farklı Yönleriyle Ermeni Sorunu, İstanbul: Nergiz Yayınları. 85–108.
McCARTHY, Justin, (2006), Osmanlı’ya Veda: İmparatorluk Çökerken Osmanlı Halkları, (Çeviren: M. Tuncel), İstanbul: Etkileşim Yayınları. (Eserin aslı-
nın basım tarihi 2001).
METİN, Erhan, (2007), Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük
Derslerinde Ermeni Meselesinin Öğretimi (Mevcut Ders Kitapları, Öğretmen
ve Öğrenci Görüşleri ve Çağdaş Yayınlar Işığında Yeni Bir Ünite Tasarımı), yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
OREL, Şinasi ve YÜCE, Süreyya, (1983), Ermenilerce Talat Paşa’ya Atfedilen
Telgrafların Gerçek Yüzü, Ankara: TTK Yayınları.
ÖKE, Mim Kemal, (1986), Ermeni Sorunu, İstanbul: İz Yayıncılık.
ÖZDEMİR, Hikmet, ÇİÇEK, Kemal, TURAN, Ömer, ÇALIK, Ramazan ve
HALAÇOĞLU, Yusuf, (2004), Ermeniler: Sürgün ve Göç, (2. baskı), Ankara: TTK
Yayınları.
PELOSKY, Christina Berian, (2005), Content Analysis of Undergraduate
Courses and Course Content on the Armenian Genocide in United States Higher Education, Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree
of Doctor of Philosophy. Lynn University.
PERİNÇEK, Mehmet, (2006), Ermeni Devlet Adamı B. A. Boryan’ın Gözüyle
Türk-Ermeni Çatışması, İstanbul: Kaynak Yayınları.
POWER, Samantha, (2002), A Problem from Hell: America and the Age of Genocide, New York: Basic Books Publishing.
SHAW, Stanford ve SHAW, Ezel Kural, (1983), Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye II, (Çeviren: M. Harmancı), İstanbul: E Yayınları. (Eserin aslının basım tarihi 1976).
SOLMAZ, Gürsoy, (1995), Yaşayanların Dilinden Erzurum-Sarıkamış-Kars’ta Ermeni Zulmü (1918–1920), Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları.
STAUB, Ervin, (1989), Te Roots of Evil: Te Origins of Genocide and Other
Group Violence, CambridgeUniversity Press England and New York.
STROM, Margot S. and PARSONS, William S. (1982), Facing History and
Ourselves: Holocaust and Human Behavior, Watertown, Massachusettes: Intentional Educations, Inc.
SUPPLE, Carrie, (1993), From Prejudice to Genocide: Learning Abaut the Holocaust, London: Trentham Books Limited.
SÜSLÜ, Azmi, (1990), Ermeniler ve 1915 Tehcir Olayı, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları.
ŞİMŞİR, Bilal N. (1989), British Documants on Ottoman Armenians I (1856–
1880), Ankara: TTK Yayınları.
TOZLU, Necmettin, (1991), Kültür ve Eğitim Tarihimizde Yabancı Okullar,
Ankara: Akçağ.
URAS, Esat, (1987), Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi, (2. baskı), İstanbul:
Belge Yayınları.
VAHAPOĞLU, Hidayet, (1997), Osmanlı’dan Günümüze Azınlık ve Yabancı
Okullar, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
WEEMS, Samuel A. (2004), Ermenistan, Terörist Hristiyan Ülkesinin Sırları,
(Çeviren: T. S. Çeviri Grubu), Bakü.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/egitimvetoplum/issue//356924
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/369215
ER  -