TY  - JOUR
TT  - Anlam Bilim Açısından Geçmişten Günümüze Kadar “Gök” Kavramının Anlamsal Yolculuğu
AU  - Türkben, Tuncay
PY  - 2015
DA  - October
Y2  - 2015
JF  - International Journal of Turkish Education Sciences
JO  - IJTES
PB  - Tokat Gaziosmanpasa University
WT  - DergiPark
SN  - 2148-2314
SP  - 265
EP  - 272
VL  - 2015
IS  - 5
KW  - Turkish language
KW  - semantics
KW  - meaning
KW  - sky
N2  -  Dil, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan en önemliiletişim aracıdır. İnsanlar düşünce, duygu ve isteklerini dil aracılığıylaifade ederler. Dil, insanlar arasında anlaşma aracı olduğu gibi aynı zamanda kültürbirikimini aktarmakta da kullanılmaktadır. Dil, onu konuşan milletlerin yaşayışbiçimi, kültürü, dünya görüşü ve başka toplumlarla kurduğu ilişkiler hakkındada bizlere bilgi verir. Türkçe, bilinen en eski dil ürünlerinden çok öncelerioluşmuş, çok eski ve çok yaygın bir ana dildir. Bu çalışmada, Türkçenin en eskiyazılı belgelerinden olan Orhun Abideleri’nden günümüze kadar birçok kaynaktageçen “gök” kelimesi anlam yönünden incelenmiştir. Yapılan incelemelerde “gök”kelimesi Göktürkçe, Uygurca ve Karahanlı döneminde “kök” şeklinde geçerken;Eski Anadolu Türkçesi zamanında “k” sesinin “g” ye dönüştüğü ve “gök” şeklinialdığı görülmüştür. Köl Tigin Yazıtında “teñri” kelimesinin “gök” anlamındakullanıldığı tespit edilmiştir. Daha sonraları günümüze kadar sema, gökyüzü, gökcisimlerinin içinde hareket ettiği boşluk; gökyüzünün ve denizin rengi, mâvi yada yeşile çalan mavi, lacivert; gece; olgunlaşmamış (meyve) gibi değişikanlamlarda kullanıldığı saptanmış ve tanıklarıyla ortaya konmuştur.
CR  - AKAR, A. (2013) Türk Dili Tarihi, Ötüken Yayınları: İstanbul.
CR  - AKSAN, D. (2003)  En Eski Türkçe’nin İzlerinde, Multilingual Yayınları: İstanbul.
CR  - AKSAN, D. (2006)  Türkçenin Sözvarlığı,  Engin Yayınevi: Ankara.
CR  - AKSAN, D. (2009a) Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi, Engin Yayınevi: Ankara.
CR  - AKSAN, D. (2009b) Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - ARAT, R. R. (1986) Eski Türk Şiiri, Türk Tarih Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - ATA, A. (2011) Orhun Türkçesi, Açıköğretim Fakültesi Yayınları: Eskişehir.
CR  - ATALAY, B. (1985) Divanü Lügati’t- Türk Tercümesi I, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - ATALAY, B. (1985) Divanü Lügati’t- Türk Tercümesi II, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - ATALAY, B. (1985) Divanü Lügati’t- Türk Tercümesi III, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - ATALAY, B. (1985) Divanü Lügati’t- Türk Tercümesi IV, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - BİLGİN, A. (2005) “Gök Tanrısı Terimi Üzerine”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Cilt 2 Sayı 4 s. 189-197.
CR  - CAFEROĞLU, A.(1993) Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü, Enderun Kitabevi: İstanbul.
CR  - CİN, A. (2012) Yûsuf ve Züleyha Hikâyesi, Akdeniz Üniversitesi Yayınları: Antalya.
CR  - DERLEME SÖZLÜĞÜ VI (1972), Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - EKER, S. (2006) “Kutadgu Bilig’de (teñri ‘azze ve celle ögdisin ayur) Türkçe İslami Terimlerin Kaynakları Üzerine”, bilig, Yaz / 2006, sayı 38: 103-122
CR  - EERCİLASUN, A. B.(2008) Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Akçağ Yayınları: Ankara.
CR  - EYUBOĞLU, İ.Z. (2004) Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü, Sosyal Yayınlar: İstanbul.
CR  - GÜLENSOY, T. (2011) Manas Destanı, Akçağ Yayınları: Ankara.
CR  - GÜZEL YAZILAR 1(2013)  Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - HAMİLTON, J. R. (1998) Budacı İyi ve Kötü Kalpli Prens Masalının Uygurcası (Çev. Ece Korkut- İsmet Birkat), Simurg Yayınları: Ankara.
CR  - TANYERİ, Y. (2011) Göktürk Yazısı ve Orhun Türkçesi, Boğaziçi Yayınları: İstanbul.
CR  - KARASAR, N. (1999) Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayınevi: Ankara.
CR  - KAYA, C. (1994) Uygurca Altun Yaruk (Giriş, Metin ve Dizin), Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - KILIÇ, V. (2009)  Anlambilime Giriş(Temel Kavramlar), Papatya Yayıncılık: İstanbul.
CR  - KIRAN, Z. ve  KIRAN. A. E. (2010) Dilbilime Giriş, Seçkin Yayıncılık: Ankara.
CR  - MİSALLİ BÜYÜK TÜRKÇE SÖZLÜK(MBTS) (2005). Kubbealtı Lugatı: İstanbul.
CR  - SAMİ, Ş. (2011) Kâmûs-ı Türkî (Haz. Dr. Raşit Gündoğdu, Dr. Niyazi Adıgüzel, Ebul Faruk Önal), İdeal Kültür Yayıncılık: İstanbul.
CR  - ŞEN, S. (2007) Eski Türkçede Gök ile Yerin Adlandırılışında Renklere Dayalı Deyim Aktarmalarından Yararlanma ve ‘Kara’ Sözcüğünün Kökeni Üzerine, İlmî Araştırmalar, 24, 129-136.
CR  - TARAMA SÖZLÜĞÜ III (1967) Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - TATCI, M. (2008) Yûnus Emre Divanı, H Yayınları, İstanbul.
CR  - TEKİN, T.(1995) Orhon Yazıtları- Kül Tigin, Bilge Kağan, Tunyukuk, Simurg Yayınları: İstanbul.
CR  - TEKİN, T. (2010) Orhon Yazıtları, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - TEKİN, T; ÖLMEZ, M.(2003) Türk Dilleri, Simurg Yayınları: İstanbul.
CR  - TİMURTAŞ, F. K. (2005) Eski Türkiye Türkçesi, Akçağ Yayınları: Ankara.
CR  - YAVUZ, K.(2000) Garibnâme, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
CR  - YILDIZ, O. (2008). Yûsuf u Zelîha, Akçağ Yayınları: Ankara.
CR  - YÜCE, N. (1993)  Mukaddimetü’l Edeb, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/goputeb/issue//385017
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/412739
ER  -