TY - JOUR T1 - ÂŞIK MUSTAFA BAL’IN ÂŞIK TARZI DESTAN GELENEĞİ İÇERİSİNDEKİ YERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME TT - AN EVALUATION ON THE PLACE OF EPIC TRADITION IN MINSTREL STYLE OF MINSTREL MUSTAFA BAL AU - Küçük, Abonoz PY - 2018 DA - March JF - Motif Akademi Halkbilimi Dergisi JO - Motif Akademi PB - Motif Yayıncılık WT - DergiPark SN - 1308-4445 SP - 132 EP - 144 VL - 11 IS - 21 LA - tr AB - Âşık Mustafa Bal, 1932 yılında Trabzon/Çaykara’nın EğridereKöyü’nde doğmuştur. Âşık Mustafa Bal, 1947 yılında destan üretip, söylemeyebaşlamıştır. Sanat hayatına başladığı ilk yıllarda ümmi olan Mustafa Bal, okumayazmayı askerde öğrenmiştir. 1953 yılında askerden döndükten sonra üretmişolduğu destanları matbaalarda tek yaprak halinde bastırarak satmayabaşlamıştır. Hollanda’ya işçi olarak gittiği 1969 yılına kadar destan üreterekgeçimini sağlamıştır. Gurbette olduğu yıllarda ve gurbetten döndükten sonrakisüreçte de destan üretimine devam eden âşık, teknolojik gelişmelerdoğrultusunda ortaya çıkan elektronik kültür ortamlarına da uyum sağlamayaçalışmış, destanlarını kasetlere okuyarak pazarlama yoluna gitmiştir. Yazılı kültür ortamı destancılığının az bilinen ancak önemlibir temsilcisi olan Âşık Mustafa Bal, geniş bir destan repertuarına sahiptir.İlk destanı, 1947 yılında ürettiği aşk temalı “Sevda Destanı” olan âşık,destanlarını tek yaprak halinde matbaada bastırıp pazarlarda satmayabaşladıktan sonra çağın şartlarına ve dolayısıyla müşterilerinin beklentilerinegöre işlediği konuları çeşitlendirmeye başlamıştır. Siyasi, askeri, ekonomik,dini, sosyal gibi hemen her konuda destan üretmiştir. Verileri sözlü ve yazılı kaynaklardan elde edilen buçalışmada, Âşık Mustafa Bal, âşık tarzı destan geleneği içerisindeki yeri, icraözellikleri ve üretmiş olduğu destanların şekil ve tür özellikleri noktalarındabir değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Yapılan değerlendirmelerde Âşık MustafaBal’ın, âşık tarzı destan geleneği içerisinde değerlendirilebilecek önemli birdestancı olduğu sonucuna varılmıştır. KW - Destan KW - Âşıklık Geleneği KW - Âşık Mustafa Bal N2 - MinstrelMustafa Bal was born in Eğridere village of Çaykara/Tranzon in 1932. MustafaBal whom we can characterize as the minstrel without reads began to produce andtell epic in 1947. Mustafa Bal, who was illiterate learned to read and write bymilitary service. After returning from military service, he started to sell theepics he produced in one press. Until 1969, when he went to Holland as alaborer, he made a living by producing epic in the years when he was abroad andafter he returned, he tried to harmonize with the electronic culturalenviroments emerging in the direction of technological developments, he marketedhis epics by reading the tapes.MustafaBal who is little-known but important representative of written culturalenvironment epic, has a wide epic repertoire. The minstrel, whose the firstepic was “Love Epic” with love theme, written in 1947, began to diversify theissues according to the conditions of the day and so, the expectations of thecustomers after printing his epics in a single sheet in the press and sellingthem in markets. He produced epics on almost every subject like political,military, economic, religious, social.Inthis study, which obtained from verbal and written sources Minstrel MustafaBal, was evaluated on the points of the place in the minstrel style of epictradition, his performance features, and the features and genre of epic that heproduced. In evaluations made, it was concluded that Minstrel Mustafa Bal wasan important epicist who could be evaluated in minstrel style of epictradition. CR - ARTUN, Erman (2002). “Âşıkların Destanlarının Sosyal Tarihe Kaynaklık Etmeleri” Milli Folklor, 53, 34-38. CR - BAL, Mustafa (1996). Karadeniz Deryası Çaykaralı Halk Şairi Âşık Mustafa Bal’dan Her Türlü Şiir Türkü Destan ve İlahiler. Samsun: Hürriyet Matbaası. CR - ÇOBANOĞLU, Özkul (2000). Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü. Ankara: Akçağ Yayınları. CR - GÜVENÇ, Ahmet Özgür (2015). Âşık Tarzı Şiir Geleneğinde Mizahi Destanlar. Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları. CR - KAYA, Doğan (2002). “Zaralı Destancı Şairler” Milli Folklor, 56, 130-135. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/mahder/issue//408697 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/445630 ER -