TY - JOUR T1 - SÖZLÜ MUSİKİ ESERİNİ OLUŞTURAN UNSURLAR VE YAHYA NAZÎM’İN “DÎDEM YÜZÜNE NÂZIR” ESERİNİN TAHLİLİ AU - Cançelik, Ali PY - 2018 DA - June Y2 - 2018 JF - Kocaeli İlahiyat Dergisi JO - Kider PB - Kocaeli University WT - DergiPark SN - 2564-677X SP - 1 EP - 22 VL - 2 IS - 1 LA - tr AB - Makalede, sözlü musiki eserini oluşturan unsulardan olan makam, beste,güfte, usul ve vezin gibi temel kavramlara değinilmekte, iyi bir eserinözellikleri ortaya konmaya çalışılmaktadır. Ayrıca kültür ve medeniyetaçısından sözlü musiki eserler konusunda değerlendirme yapılmakta, söz (metin)ve saz (nağme) arasındaki ilişki ve etkileşimler üzerinde durulmaktadır. Tahlilçalışması 18. yüzyıl bestekâr şairlerinden Yahya Nazim’e ait “Dîdem YüzüneNâzır Nâzır Yüzüne Dîdem” adlı eseri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Eser, hemteknik hem de duygu yönleriyle incelenmiştir. Ayrıca eserin tahlilinde dinî vetasavvufî özelliklerin tespitine ve ortaya konulmasına dikkat edilmiştir.Doğulu ve Batılı; Müslüman ve gayrimüslim birçokmüzikolog ve muhtelif araştırmacıların tespitlerine yer verilmiş; ortaknoktaları üzerinde yorumlar ileri sürülmüştür. Bunlardan en öne çıkan husus;şiirin ve musikinin ilâhi bir vergi olduğudur. Şiir ve musikinin birlikteliğiduygu ve düşüncelerin gücünü artırmakta ve hem bireyler hem de toplum üzerindeciddi etkiler göstermektedir. Makalede bu etkiler üzerinde de durulmaktadır. KW - Türk İslam Edebiyatı KW - Klasik Osmanlı Şiiri KW - Klasik Osmanlı Musikisi KW - Yahya Nazim KW - Beste Tahlili CR - Andrews, Walter G. Şiirin Sesi, Toplumun Şarkısı. Trc. Tansel Güney. İstanbul: İletişim Yayınları, 2000. Ayverdi, İlhan. Misalli Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: Kubbealtı Neşriyâtı, 2006. Beyatlı, Yahya Kemal. Edebiyata Dair. İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti, 1997. Doğan, Muhammet Nur. Fuzûlî’nin Poetikası. İstanbul: Kitabevi, 1997. Finkelstein, Sidney. Bir Halkın Müziği Caz, Trc. M. Halim Spatar. İstanbul: Bilim ve Gelecek Kitaplığı, 1999.Finkelstein, Sidney. Müzik Neyi Anlatır. Trc. M. Halim Spatar. İstanbul: Kaynak Yayınları, 2000.Güldaş, Saadet. Türk Musikisinde Prozodi. İstanbul: Kurtiş Matbaacılık, 1990. İbn Sînâ. Musiki, trc. Ahmet Hakkı Turabi. İstanbul: Litera Yayıncılık, 2013.Kam, Rûşen Ferit. Bestegâr-Şâir Nazim. İstanbul: Hilâl Matbaası, 1933.Kılıç, Mahmut Erol. Sûfî ve Şiir Osmanlı Tasavvuf Şiirinin Poetikası. İstanbul: İnsan Yayınları, 2006.Köprülü, Fuad. Edebiyat Araştırmaları. Ankara: TTK, 1999.Ökten, Sadettin. Yahya Kemal’in Rüzgârıyla Duyuşlar ve Düşünceler. İstanbul: Ötüken Yayınları, 2008.Öncel, Mehmet. Hasan B. Ahmed B. Ali El-Kâtib’in Kemâlü Edebi’l-Ğınâ Adlı Eseri. Dokrora Tezi, Marmara Üniversitesi, 2017.Mehmet Öncel-Fazlı Arslan. “11.-14. Yüzyıllarda Musiki” Türk Din Musikisi El Kitabı. Ed. Ahmet Hakkı Turabi, 43-46. Ankara: Grafiker Yayınları, 2017.Özcan, Nuri-Çetinkaya Yalçın. “Musiki”. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları İslam Ansiklopedisi. 31: 257-261. İstanbul: TDV Yayınları, 2006.Özkan, İsmail Hakkı. Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri Kudüm Velveleleri. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2006.Öztuna, Yılmaz. Türk Musikisi Kavram ve Terimleri Ansiklopedisi. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı, 2000.Popescu-Judetz, Eugenia. Türk Musiki Kültürünün Anlamları. Trc. Bülent Aksoy. İstanbul: Pan Yayınları, 1996.Rauf Yektâ, Türk Musikisi. İstanbul: Pan Yayınları, 1986.Ridley, Aaron. Müzik Felsefesi Tema ve Varyasyonlar. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 2004.Tanrıkorur Çinuçen. Müzik Kültür Dil. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2009.Tanrıkorur, Çinuçen. Osmanlı Dönemi Türk Musikisi. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2005. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/kider/issue//416021 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/522756 ER -