TY  - JOUR
T1  - Pozitif Bir Bilim Olarak Psikoloji
TT  - Psychology As A Positive Science
AU  - Korkman, Hamdi
PY  - 2019
DA  - March
DO  - 10.32709/akusosbil.426592
JF  - Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
JO  - AKÜSBD
PB  - Afyon Kocatepe University
WT  - DergiPark
SN  - 1302-1265
SP  - 345
EP  - 357
VL  - 21
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Psikolojitarihine bakıldığında psikolojinin bilim olma kimliğine, fizik ile kurduğu bağsayesinde ulaştığı görülür. Müller’den başlayarak, Helmholzt, Weber, Fechner veen nihayet Wundt’a kadar uzanan yolda temel düşünce, bilincin fizik kanunlarınıtespit etmek idi. Bu düşüncenin altında yatan ise, Newton’un kanunlarınınfelsefede ele alınan temel konulara da uygulanabileceği düşüncesiydi. Soyut birmekanizma olan zihin ile somut bir mekanizma olan bedenin etkileşipetkileşmediklerini, etkileşiyorlarsa bunun nasıl gerçekleştiğini çözmeyeyönelik olarak yürütülen zihin-beden sorunu tartışması, felsefede uzun zamandırsürmekteydi. Descartes’in ele aldığı ruh (zihin)-beden sorununu fiziğin ilkelerinikullanarak açıklama düşüncesi, psikolojinin bilim olmasında önemli bir roloynamıştır. Bu düşünce ile yola çıkan psikolojinin, sosyal bilim safına kaymasıne yazık ki fazla uzun sürmemiştir. Duyum, algı, bellek, öğrenme vb. gibibilincin öğelerini teşkil eden konuların pozitif bilimlerin yöntemleriyleçalışılmasındaki zorluk, bu durumun başlıca nedeni olmuştur. Bugün psikolojiartık bir yol ayrımındadır ve tercihini sosyal bilimden yana mı, yoksa pozitifbilimden yana mı kullanacağına karar vermelidir. Bu karar, psikolojininbugününü ve yarınını şekillendirmede çok önemli bir yere sahip olacaktır. Budüşüncelerden hareketle mevcut çalışmada, psikolojinin kısa bir tarihsel arkaplanı verilerek, psikolojinin günümüzde ve gelecekteki durumunun sosyal bilimolarak mı yoksa pozitif bilim olarak mı şekillenmesi gerektiği tartışılacaktır.
KW  - Zihin-beden sorunu
KW  - duyum
KW  - algı
KW  - biliş
KW  - sosyal bilim
KW  - pozitif bilim
KW  - psikoloji
KW  - pozitif bilim
N2  - Whenthe history of psychology is observed, it appears that psychology's identity ofbeing a science has been achieved through its connection with physics. Startingfrom Müller, Helmholtz, Weber, Fechner, and finally, until Wundt, the basicidea was to determine the physical laws of conscience. Underlying this thoughtwas the belief that Newton's laws could be applied to the fundamental issuesdealt with in philosophy. The discussion of the mind-body problem, which wasintended to solve whether the mind, a non-physical mechanism, interacts withthe body as a concrete mechanism, and how this interaction occurs, has longbeen on the agenda in philosophy. The idea of explaining the spirit (mind)-bodyproblem of Descartes using the principles of physics has played an importantrole in psychology's becoming a science. The shift of the psychology that cameout with this thought to the side of social science did not last long. Thedifficulty in working with the methods of positive sciences, which constituteconscience items such as sensation, perception, memory, learning,etc. has beenthe main cause of this situation. Today, psychology is now at a crossroad andshould decide whether to favour social science or positive science. Thisdecision will have a very important place in shaping the present and futuresituation of psychology. Moving on from these thoughts, this study will bepresenting a brief historical background of psychology and whether the presentand the future situation should be shaped as social science or as positivescience will be argued.
CR  - Akpur, U. (2011). “Ivan Pavlov”, İstanbul: Say Yayınları.
CR  - Alıcı, T. (2010). “Öğrenmenin Bilimsel Temelleri”, Ankara: Palme Yayıncılık.
CR  - Andreassi, J. (1995). “Psychophysiology: Human Behavior and Physiological Pesponse”, Third Edition. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
CR  - Azmitia, E.C., Defelipe, J., Jones, E.G., Rakic, P. And Ribak, C.E. (2002). “Progress in Brain Research: Changing Vievs of Cajal’s Neuron”, Elsevier, New York: Elsevier Science.
CR  - Barnes, J. (2014). “Temel Biyolojik Psikoloji” (Çev. Editörü A. Altındağ ve çev. Ed. Yard. S. Erdoğan), Ankara: Nobel Akademik Yay.
CR  - Bayar Bravo, I. (2007). “Antikçağda Varlık ve Bilgi Problemleri Üstüne”, FLSF (Süleyman Demirel Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi), sayı: 4, Güz. s. 43-58.
CR  - Beach, F.A. (1961). “Karl Spencer Lashley 1890-1958”, Washington, D.C: National Academy of Sciences. p. 9.
CR  - Berrios, G. E. (2005). “On the fantastic apparitions of vision by Johannes Müller”, History of Psychiatry. 16: 229-246
CR  - Boring, E.G. (1950). A” History Of Experimental Psychology (Second Edition)”, New York: Century.
CR  - Bresadola, M. (1998). “Medicine and science in the life of Luigi Galvani (1737–1798)”, Brain Research Bulletin, Vol. 46, No. 5, pp. 367–380.
CR  - Cahan, D. (1993). “Hermann von Helmholtz and the foundations of nineteenth-century science”, Berkeley.
CR  - Can, N. (2009). “Mekanistik Evren Anlayışı ya da Hakikatin Bilgisinden Fenomenler Bilimine”, Kaygı (13), s. 101-112.
CR  - Cevizci, A. (2012). “Bilgi Felsefesi”, 2. Baskı, İstanbul: Say Yayınları.
CR  - Cevizci, A. (2010). “Felsefe Tarihi: Thales’ten Baudrillard’a”, 2. Basım, İstanbul: Say Yayınları.
CR  - Churchland, P.M. (2012). “Madde ve Bilinç: Zihin Felsefesine Güncel Bir Bakış”, (Çev. B.Ersöz), İstanbul: Alfa Yayınları.
CR  - Clarke, E. and Jacyna, L.S. (1987). “Nineteenth-Century Origins of Neuroscientific Concepts”, Los Angeles, CA: University of California Press.
CR  - Darrigol, O. (1998).  “From organ pipes to atmospheric motion: Helmholtz on fluid mechanics”, HSPS, 29: 1.
CR  - Descartes, R. (2014). “Ruhun Tutkuları”, (Çev. M. Erşen), İstanbul: Say Yayınları.
CR  - Ergenç, İ. (2000). “Dilin Beyindeki Organizasyonu ve Konuşmanın Gerçekleşmesi: Multidisipliner Yaklaşımla Beyin ve Kognisyon”, Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi.
CR  - Fancher, R.E. (1997). “Ruhbilimin Öncüleri”, (Çev. A. Yardımlı), İstanbul: İdea Yayınevi.
CR  - Finger, S. (1994). “Origins of Neorusience: A History of Explorations into Brain Function”, New York: Oxford University Press.
CR  - Greenfield, S. (2000). “İnsan Beyni”, (Çev. B. Çekmece), İstanbul: Varlık Yayınları.
CR  - Haggbloom, S.J.; Warnick, J.E., Jones, V. K., Yarbrough, G.L., Russell, T.M., Borecky, C.M., McGahhey, R . (2002). “The 100 most eminent psychologists of the 20th century”, Review of General Psychology 6 (2): 139–152. doi:10.1037/1089-2680.6.2.139.
CR  - Hamerof, S (1998). “Quantum computation in brain microtubules? The Penrose–Hameroff ‘Orch OR’ model of consciousness”, Philosophical Transactions of the Royal Society A. 356, 1869–1896.
CR  - Hameroff, S., Penrose, R. (1996). “Orchestrated reduction of quantum coherence in brain microtubules: A model for consciousness”, Mathematics and Computers in Simulation 40; 453-480.
CR  - Hameroff, S., Nip, A., Porter, M., Tuszynski, J. (2002). “Conduction pathways in microtubules, biological quantum computation, and consciousness”, BioSystems 64; 149–168.
CR  - Harré, R. (2015). “Psikolojide Temel Düşünürler (Çev. Ed. H. Harlak)”, İstanbul: Sentez Yayıncılık.
CR  - Karakaş, S (2003). “Beden-Zihin Sorunundan Beyin-Biliş İlişkisine: Felsefeden Pozitif Bilimlere”, (Karakaş, S., İrkeç, C., Yüksel, N. (Ed.) (2003).  Beyin ve Nöropsikoloji (1.Bölüm)). Ankara: Çizgi Tıp Kitabevi, s. 3-29.
CR  - Karakaş S. ve Bekçi B. (2003). “Zihin/Davranış İle Beden/Organizma İlişkilerini Ele Alan Bilim Dallarının Doğuşu ve Gelişimi”, NeuroQuantology, 2, s. 35-55.
CR  - Karakaş, S., Bekçi, B. Ve Irak, M. (2003). “Nöropsikoloji, Nöropsikolojik Testler, Ülkemizdeki Durum” (Karakaş, S., İrkeç, C., Yüksel, N. (Ed.) (2003),  Beyin ve Nöropsikoloji-Bölüm 17). Ankara: Çizgi Tıp Kitabevi, s. 214-232.
CR  - Karakaş, S., Kafadar, H., Bekçi, B. (2001). “Beyin Zihin İlişkisinde Büyük Düşünürler ve Kuramlar: Pozitif Bilim Dalları İçin Doğurgular”, Nöropsikiyatri Arşivi, 38 (1), s. 15-23.
CR  - Kipnis, N. (1987). “Luigi Galvani and the debate on animal electricity, 1791– 1800”, Ann. Sci. 44:107–142.
CR  - Koob, A. (2011). “Düşüncenin Kökeni: Beynimiz Nasıl Çalışır?”, (Çev. N. Güngör), İstanbul: Alfa Yayınları.
CR  - Korkman, H. (2015). “İlkçağ’dan Başlayarak Bilimsel Düşüncenin Gelişim Seyri İçersinde Psikolojinin Yeri”, Asian Journal Of Instruction - Asya Öğretim Dergisi, 3(1); 1-20.
CR  - Korkman, H. (2016). “Antik Felsefede Psikolojinin Artalanı”, 21. Yüzyılda Eğitim Ve Toplum Dergisi. Cilt 5, Sayı 15, Kış.
CR  - Korkman, H. (2017). “Psikolojinin Tarihsel Artalanı”, Ankara: Akademisyen Yayınları.
CR  - Ochs, S.A. (2004). “History of Nerve Functions: From Animal Spirits to Molecular Mechanisms”, New Yor: Cambridge University Press.
CR  - Özakpınar, Y. (2014). “Psikolojinin Kavramsal Yapısı”, 2. Basım, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
CR  - Özakpınar, Y. (2013). “Psikoloji Tarihi”, 2.Basım, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
CR  - Parkin, J. A. (2000). “Essential Cognitive Psychology”, USA: Psychology Press.
CR  - Pearce, J. M. S. (2009). “Marie-Jean-Pierre Flourens (1794-1867) and cortical localization”, Eur. Neurol. (Switzerland) 61 (5), 311-314. doi:10.1159/000206858. PMID 19295220.
CR  - Penrose, R. (2004a). Kralın Yeni Usu I: Bilgisayar ve Zekâ (çev. T. Dereli). Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları.
CR  - Penrose, R. (2004b). Kralın Yeni Usu II: Fiziğin Gizemi (çev. T. Dereli). Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları.
CR  - Penrose, R. (2004c). Kralın Yeni Usu III: Us Nerede (çev. T. Dereli). Ankara: TUBITAK Popüler Bilim Kitapları.
CR  - Piccolino, M. (1997). “Luigi Galvani and animal electricity: Two centuries after the foundation of electro-physiology”, Trends Neurosci., 20, s. 443-448.
CR  - Sabbatini, R. M.E (1997). “Phrenology: the History of Brain Localization”, Brain and mind.
CR  - Schultz, D.P. & Schultz, S.E. (2007). “Modern Psikoloji Tarihi”, 2. Baskı, (Çev. Y. Aslay), İstanbul:  Kaknüs Yayınları.
CR  - Shepherd, G.M. (1991). “Function of the Neuron Doctrine”, New York: Oxford University Press.
CR  - Solso, R. R. (2001). “Cognitive Psychology”, USA: Allyn and Bacon.
CR  - Tanrıdağ, O.(1993). “Afazi”, 2.Baskı, Ankara: GATA Basımevi.
CR  - Tarlacı, S. (2009a). “Bilinç, Antik Çağdan Bilincin Yeniden Keşfine”, İzmir.
CR  - Tarlacı, S. (2009b). “Kuantum Beyin: Bilinç-Beyin Sorununa Yeni Bilimsel Yaklaşım”, İzmir
CR  - Tuğcu T. (2003). “Batı Felsefesi Tarihi”, 4. Basım, Ankara: Alesta Yayınları.
CR  - Ural, Ş. (2011). “Bilim Tarihi”, 8. Baskı, İstanbul: Çantay Kitabevi.
CR  - Yildirim, F. B. and Sarikcioglu L. (2007). “Marie Jean Pierre Flourens (1794-1867): An extraordinary scientist of his time”. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatr. (England), 78 (8): 852. doi:10.1136/jnnp.2007.118380. PMC 2117745. PMID 17635978.
CR  - Zangwill, O.L. (2009). “Modern Psikolojinin Gelişimi”, (Çev. Y.Özakpınar), İstanbul: Ötüken Neşriyat.
CR  - Zengeroğlu, S.A ve Nalçacı, E. (2015). “Santiago Ramòn y Cajal ve Nöron Doktrini”, Turk J. Neurol.; 21:81-4.
UR  - https://doi.org/10.32709/akusosbil.426592
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/675201
ER  -