TY  - JOUR
T1  - SOVYET DÖNEMİ “KANONİK EDEBİYAT” ÖRNEĞİ OLARAK TÜRKMEN EDEBİYATINDA AGAHAN DURDIYEV’İN “KADIN” KONULU İKİ HİKÂYESİ
AU  - Karakuş, Ertuğrul
PY  - 2018
DA  - June
Y2  - 2018
JF  - Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi
JO  - TEKE
PB  - Cengiz ALYILMAZ
WT  - DergiPark
SN  - 2147-0146
SP  - 1031
EP  - 1046
VL  - 7
IS  - 2
LA  - tr
AB  - “Kanon”kavramı son yıllarda genel olarak sosyal bilimler alanında özel olarak daedebiyat sahasında sıkça kullanılmaya başlanan kavramlardandır. “Türkedebiyatında kanon”, “edebiyat kanonu” ve “inkılâp kanonu” gibi kavramlarkarşımıza çıkmaktadır. Türkiyesahası Türk edebiyatından olduğu gibi Türkiye dışındaki Türk edebiyatısahalarında da; “edebiyat-kanon” ilişkisi çerçevesinde ele alınabilecek birçokeser yazılmıştır. TürkmenistanTürk edebiyatı yazarı Agahan Durdıyev’in eserleri de araştırmacılar için“klasik Sovyet kanonu” çerçevesinde değerlendirilebilecek örneklerle doludur.Durdıyev’in hikâyelerinde, yaşadığı dönemin politik gerçekleri yansıtılır. AgahanDurdiyev’in “Camal” adlı hikâyesindekahraman, İkinci Dünya Savaşı’nda cepheye giden kocasının yolunu yaşlıkaynanasıyla bekleyen genç bir gelindir. Hikâyede, rejimin istediği kadın tipiidealleştirilir. Yazarın “Akca’ya Annesi Karşı Çıktı” adlı hikâyesindede; “gelenek” ve “gelecek” çatışmasında arada kalan bir genç kadın tipi olarak“Akca” dikkat çeker. Hem Akca hem de Camal, rejime bağlı, mücadeleci, cesurkadın tipleridir.“Camal” adlıhikâyede; “dıştan” gelen tehlikeye karşı cephedeki kocasına cephe gerisindengayreti ve cesareti ile destek olan bir genç kadın idealleştirilir. İkincihikâyede, Sovyet rejimi içerisindeki kalıplaşmış fikirlerle mücadele eden kadıntipi olarak karşımıza Akca çıkar. AgahanDurdiyev’in “Akca’ya Annesi KarşıÇıktı” ve “Camal” adlı iki hikâyesi, “Sovyet rejiminin istediği kadıntipi”ni idealize eden kanonik edebiyat örnekleridir.
KW  - Türkmen edebiyatı
KW  - Agahan Durdıyev
KW  - kanon
KW  - kanonik edebiyat
CR  - ANAR, T. (2012). Mekândan Taşan Edebiyat-Yeni Türk Edebiyatında Edebiyat Mahfilleri. İstanbul: Kapı Yayınları.
CR  - ATAKAY, K. (2004). Kanon Huzursuzluğu. Kitap-lık. 68, 70-77.
CR  - BELGE, M. (2004). Türkiye’de Kanon. Kitap-lık. 68, 54-59.
CR  - ÇIKLA, S. (2004). İnkılâp Edebiyatı. Hece [Hayat-Edebiyat-Siyaset Özel Sayısı]. 90/91/92, 435-441.
CR  - ÇIKLA, S. (2007). Türk Edebiyatında Kanon ve İnkılâp Kanonu. Muhafazakâr Düşünce. Yıl 4, S: 13-14, 47-68.
CR  - DİLEK, İ. (2011). Sovyet Edebiyatı İlkelerinin Modern Altay Edebiyatına Yansımaları. İlk Altay Romanı Arina. Bilig, S. 57, Bahar 2011, 45-64.
CR  - DURDIYEV, A. (1982). Han Köylü (Proza Eserlerinin Toplamı). Aşgabat-Türkmenistan.
CR  - DURDIYEV, A. (2017). Akca’ya Annesi Karşı Çıktı. (Türkmen Türkçesinden Türkiye Türkçesine Aktaran: Ertuğrul KARAKUŞ), Kardeş Kalemler. 128, 58-59.
CR  - JUSDANIS, G. (1998). Gecikmiş Modernlik ve Estetik Kültür (Milli Edebiyatın İcat Edilişi). İstanbul: Metis Yayınları.
CR  - KARAHASAN M. (2002). Suzan I,II,III (Önsöz, Türkçeleştiren ve Sadeleştiren: Suat Engüllü). Üsküp: Birlik Yayınları.
CR  - KERBABAYEV B. (2009). Kararlı Adım, (Türkiye Türkçesine Aktaran: Yakup Sarıkaya),  Konya: Çizgi Kitabevi.
CR  - LENIN, V.İ. (2008). Edebiyat ve Sanat Üzerine, (Çev.: Elif Aksu), İstanbul: Payel Yayınları.
CR  - PARLA, J.(2004). Edebiyat Kanonları. Kitap-lık, 68, 51-53.
CR  - PARLA, J. (2007). Gelenek ve Bireysel Yetenek: Kanon Üzerine Düşünceler. Pasaj, S: 6, Kasım 2007-Mayıs 2008, 11-18.
CR  - SATAR, N. A. (2015). Kanun Olmanın Kıyısında: Edebiyatın Politize Olması ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Cumhuriyet Kanonu’ndaki Yeri. Türkiyat Mecmuası, C.25, 183.
CR  - TDK (2005). Büyük Türkçe Sözlük. Ankara.
CR  - Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı-ekitap.kulturturizm.gov.tr “Agahan Durdıyev” Bölümü (Erişim Tarihi: 02.06.2017).
CR  - ÜŞENMEZ, E. (2013). Yeni Özbek Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/teke/issue//442066
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/503684
ER  -