TY - JOUR T1 - Türk Siyasal Yaşamında 1954 Genel Seçimleri TT - General Elections of 1954 in Turkish Political Life AU - Kaya, Yakup PY - 2018 DA - September DO - 10.15869/itobiad.442083 JF - İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi JO - itobiad PB - Mustafa Süleyman ÖZCAN WT - DergiPark SN - 2147-1185 SP - 2276 EP - 2291 VL - 7 IS - 3 LA - tr AB - Makalenin konusunu, 1954genel seçimleri ve bu seçimler öncesinde ve sonrasında gerçekleşen olaylaroluşturmaktadır. Bu çerçevede öncelikle, Demokrat Parti’nin 14 Mayıs 1950 genelseçimleri ile iktidara geliş sürecine değinilmiştir. Demokrat Parti’nin ilkiktidar evresi olan 1950-1954 yılları arasındaki iç ve dış politikadagerçekleştirdiği atılımlar ana hatlarıyla değerlendirilmiştir. 1954seçimlerinde Demokrat Parti rakipleri Cumhuriyet Halk Partisi, CumhuriyetçiMillet Partisi ve Türkiye Köylü Partisi karşısında Meclis çoğunluğunu kazanarakiktidarın tek başına sahibi olmayı sürdürmüştür. Demokrat Parti’nin sağladığıbaşarı basit çoğunluk sistemi dolayısıyla muhalif partilerin Meclistekitemsilini daha da zayıflatmıştır. 1954 genel seçimleri incelenirken DemokratParti iktidarının uygulamaları çerçevesinde meydana gelen siyasal ve toplumsalyansımalar dikkate alınmış ve bu bağlamda seçimlerin Türk siyasal yaşamınaetkileri analiz edilmeye çalışılmıştır. Makalenin temel amacı Türkdemokrasisinin oldukça erken bir evresine damga vuran 1954 seçimlerinintahlilini yapmak ve bu atmosferin Türkiye’de siyasal kültürün oluşumunasağladığı katma değeri tespit etmeye çalışmaktır. KW - Demokrat Parti KW - 1954 Genel Seçimleri KW - Çok Partili Demokratik Yaşam KW - Adnan Menderes N2 - The general elections of1954 and the events that took place before and after these electionsconstitutes the subject of this article. In this framework, firstly generalelections of 14 May 1950 and development of the Democratic Party's came topower has been referred. The progress made in internal and foreign policybetween the ruling Democratic Party in the first phase of the 1950-1954 yearwere evaluated outlined. The progress that the Democratic Party has achieved inits internal and external politics in its first phase of ruling between 1950and 1954 were evaluated outlined. In 1954 elections, the Democratic Party wonthe majority of the parliamentary opposition to the Republican People's Party,Republican National Party, and Turkey Peasant Party, and continued to be thesole owner of power. The success of the Democratic Party has weakened therepresentation of opposition parties in the Parliament because of the simplemajority system. When the 1954 general elections were examined, the politicaland social reflections that took place in the framework of the practices of theDemocratic Party government were taken into consideration and in this context,the effects of the elections on the Turkish political life were tried to beanalyzed. The main aim of this article is to make the analysis of the 1954elections that marked a fairly early stage of Turkish democracy and try toidentify the added value provided by this atmosphere the formation of politicalculture in Turkey. CR - Kitaplar Ahmad, Feroz (2010). Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945-1980) (4. Baskı). İstanbul: Hil Yayınları. CR - Albayrak, Mustafa (2004). Türk Siyasi Tarihinde Demokrat Parti (1946-1960). Ankara: Phoenix Yayınevi. CR - Başgil, Ali Fuat (2011). 27 Mayıs İhtilâli ve Sebepleri Görüp Yaşadıklarım (5. Baskı). İstanbul: Yağmur Yayınları. CR - Burçak, Rıfkı Salim (1998). On Yılın Anıları (1950-1960). Ankara: Nurol Matbaacılık. CR - Eroğul, Cem (2013). Demokrat Parti Tarihi ve İdeolojisi. İstanbul: Yordam Kitap. CR - İnan, Süleyman (2011). Demokrat Parti Dönemi (1950-1960). (Editör: Süleyman İnan- Ercan Haytoğlu). Yakın Dönem Türk Politik Tarihi (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık, 115-143. CR - Karpat, Kemal H. (2010). Türk Demokrasi Tarihi (1. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları. CR - Koçak, Cemil (2017): Demokrat Parti Karşısında CHP Bir Muhalefetin Analizi. İstanbul: Timaş Yayınları. CR - Özbudun, Ergun (2011). Türkiye’de Parti ve Seçim Sistemi (1. Baskı). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. CR - Öztürk, Kazım (1998). Türk Parlamento Tarihi TBMM IX. Dönem 1950-1954. 1, Ankara: TBMM Vakfı Yayınları. CR - Şenşekerci, Erkan (2000). Türk Devriminde Celal Bayar 1918-1960 (1. Baskı), İstanbul: Alfa Yayınları. CR - Şeyhanlıoğlu, Hüseyin (2011). Türk Siyasal Muhafazakarlığının Kurumsallaşması ve Demokrat Parti. Ankara: Kadim Yayınları. CR - Toker, Metin (1991). Demokrasimizin İsmet Paşa’lı Yılları (1965-1973): DP’nin Altın Yılları (1944-1973). Ankara: Bilgi Yayınevi. CR - Yalçın, Durmuş, Akbıyık, Yaşar, Nuri, Köstüklü vd. (2004). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 2. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi. Yalman, Ahmet Emin (1997). Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim (1922-1971) (2. Baskı). İstanbul: Pera Yayıncılık. CR - Makaleler Aysal, Necdet (2005). “Anadolu'da Aydınlanma Hareketinin Doğuşu: Köy Enstitüleri”, A.Ü. Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, (35-36), 267-282. CR - Çakmak, Fevzi (2015). “Halkevlerinin Kapatılması ve Cumhuriyet Halk Partisi Mallarına El Konulması”. Journal of Hıstory Studıes, 3 (7), 1-21. CR - Kaya Özçelik, Pınar (2010). “Demokrat Parti’nin Demokrasi Söylemi”. SBF Dergisi, 65 (3), 163-187. CR - Keskin, Yusuf Ziya (2012). “Demokrat Parti İktidarı ve Günümüze Yansımaları”. EÜSBED, 5 (1), 107-130. CR - Nadi, Nadir (7 Şubat 1951). “Şakaya Gelmez!”. Cumhuriyet, 1. CR - Yılmaz, Ensar (2010). “1954 Seçimlerinin Önemi, Öne Çıkan Özellikleri ve Siyasi Sonuçları”. Journal of New World Sciences Academy, 5 (4), 541-551. CR - Gazeteler CR - Cumhuriyet CR - Yeni İstanbul CR - Yeni Sabah CR - Zafer CR - Tezler CR - Aslan, Emel (2014). Türkiye’nin İç Siyasetinde Demokrat Parti (1950-1960), Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir. CR - Saka, Abdulkerim (2015). 14 Mayıs 1950 Seçimleri Ekseninde Muhalefet ve İktidarın Sesi Olan Zafer ve Ulus Gazeteleri Üzerine Bir İnceleme, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. CR - Tetik, İdris (2015). Demokrat Parti’nin 1950-1960 Yılları Arasında Uyguladığı Siyasi Politikaların Türk Demokrasisine Yansımaları, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, İzmir. CR - Yücer, Rezzan (2016). Cumhuriyet Gazetesi’nin Bakışıyla Türkiye’de Demokrasiye Geçişte Dönüm Noktası: 14 Mayıs 1950 Seçimleri, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. CR - Ansiklopedi Maddeleri CR - Çavdar, Tevfik (1983). “Siyasal Partiler/Demokrat Parti”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 8, Yayına Haz. Murat Belge, Mete Tunçay vd. İstanbul: İletişim Yayınları. CR - Elektronik Kaynaklar CR - http://www.secim-sonuclari.com /1954, E.T: 07.07.2018, 19.30. Yücel, M. Serhan (t.y.). Menderes Dönemi 1950-1960. Erişim adresi: http://www.Altayli.Net, E.T: 02.07.2018. UR - https://doi.org/10.15869/itobiad.442083 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/545547 ER -