TY  - JOUR
T1  - İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVRE SORUNLARI İLE İLGİLİ KAVRAMLARA YÖNELİK ALGILARININ BELİRLENMESİ
AU  - Atabek-yiğit, Elif
AU  - Balkan-kıyıcı, Fatime
AU  - Yavuz-topaloğlu, Melike
PY  - 2019
DA  - October
DO  - 10.17240/aibuefd.2019.19.49440-455005
JF  - Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
JO  - BAİBÜEFD
PB  - Bolu Abant Izzet Baysal University
WT  - DergiPark
SN  - 1303-0493
SP  - 732
EP  - 744
VL  - 19
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Bu çalışma ile ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin çevre ile ilgilikavramlara yönelik algılarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışma bir devletokulunda öğrenim görmekte olan 69 ilkokul öğrencisi (35 kız 34 erkek) ileyürütülmüştür. Çalışma tarama modelinde olup betimsel bir çalışmadır. Buçalışmada verilerin toplanması sürecinde Kelime İlişkilendirme Testi (KİT)kullanılmıştır. KİT oluşturulurken çevre ile ilgili olarak “çevre”, “havakirliliği”, “su kirliliği”, “toprak kirliliği”, “gürültü kirliliği”, “atık” ve“geri dönüşüm” kavramları anahtar kelimeler olarak belirlenmiştir. Öğrencilerinher bir anahtar kelimeye verdikleri cevaplar listelenmiş ve bu cevaplarınsıklıkları ve anahtar kelimelerin ilişkililik katsayıları belirlenmiştir. Çalışmanınsonuçlarına göre öğrencilerin çevre kavramını çoğunlukla ağaç, doğa ve çiçekleilişkilendirdikleri görülmektedir. Sukirliliği kavramını kirlenme, çöp ve atık ile; hava kirliliği kavramını duman,gaz ve fabrika ile; toprak kirliliğikavramını, çöp, çimen ve toprak ile; gürültü kirliliği kavramını ses, müzik vebağırış/bağırma kavramı ile ilişkilendirdikleri görülmektedir. Öğrencilerin geri dönüşüm kavramını çöp, kağıtve cam ile ilişkilendirildiği görülürken; atık kavramını çöp, kağıt ve pilkavramı ile ilişkilendirdikleri görülmektedir.Öğrencilerin tüm anahtar kelimelere verdikleri ortak cevap kelime olarakinsan dikkat çekmektedir. Ayrıca öğrencilerin verilen anahtar kelimelerarasında en çok “geri dönüşüm” ve “atık” ilişkisini kurabildikleri ve “gürültükirliliği”ni ise diğer anahtar kelimeler ile en az ilişkilendirebildiklerisonucuna ulaşılmıştır.
KW  - Çevre
KW  - ilkokul öğrencisi
KW  - kelime ilişkilendirme testi
KW  - çevre kirliliği
CR  - Alp, E., Ertepınar, H., Tekkaya, C. ve Yılmaz, A. (2006). “A statistical analysis of childrens’ environmental knowledge and attitudes in Turkey”, International Research in Geographical and Enviroenmental Education, 15 (3), 210-223.
CR  - Aslan, O., Uluçınar Sağır, S. ve Cansaran, A. (2008). Çevre tutum ölçeği uyarlanması ve ilköğretim öğrencilerinin çevre tutumlarının belirlenmesi”, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 283-295.
CR  - Atabek-Yiğit, E. (2016). Investigating cognitive structures in some basic chemistry concepts via word association test, İlköğretim Online, 15(4), 1385-1398.
CR  - Atabek-Yiğit, E., Balkan-Kıyıcı, F. ve Yavuz, M. (2014). “Öğretmen adaylarının gelecekteki çevre algıları ve yaşanabilir bir çevre için yapılabileceklerle ilgili görüşleri”, VI. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, 5-8 Haziran 2014, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 1273-1279
CR  - Aydın, F. (2010). Coğrafya öğretmen adaylarının çevre sorunları ve çevre eğitimi hakkındaki görüşleri (Gazi üniversitesi örneği), International Online Journal of Science Education, 2 (3), 818-839.
CR  - Bahar, M., Johnstone, A.H. ve Sutcliffe, R.G. (1999). Investigation of students’ cognitive structure in elementary genetics through word association tests. Journal of Biological Education, 33(3),134-141.
CR  - Balkan-Kıyıcı, F., Atabek-Yiğit, E. ve Darçın, S. (2014). Doğa eğitimi ile öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerindeki değişimin ve görüşlerinin incelenmesi, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (1), 17-27. Çimen, O. ve Yılmaz, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin geri dönüşümle ilgili bilgileri ve geri dönüşüm davranışları, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 63-74.
CR  - Ercan, F., Taşdere, A. ve Ercan, N. (2010). Kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla bilişsel yapının ve kavramsal değişimin gözlenmesi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7 (2), 136-154.
CR  - Erdoğan, M. (2009). Fifth grade students’ environmental literacy and the factors affecting students’ environmentally responsible behaviours, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
CR  - Genç, M. ve Akıllı, M. (2016). Modelling the relationships between subdimensions of environmental literacy, Applied Environmental Education and Communication, 15(1), 58-74.
CR  - Genç, M., Genç, T., Ergenç, M. ve Erkuz, N. (2016). Environmental problem perception of 6th grade students, World Journal of Environmental Reearch, 6(1), 14-24.
CR  - İstanbullu, R.A. (2008). Investigation of environmental literacy of sixth grades at a private school. Unpublished Master Thesis, ODTÜ, Ankara.
CR  - Kaya, E., Akıllı, M. ve Sezek, F. (2009). Lise öğrencilerinin çevreye karşı tutumlarının cinsiyet açısından incelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (18), 43-54.
CR  - Kışoğlu, M, Gürbüz, H , Sülün, A, Alaş, A ,Erkol, M. (2010).  Environmental literacy and evaluation of studies conducted on environmental literacy in Turkey. International Online Journal Of Educational Sciences, 2 (3), 772-791
CR  - Nakiboğlu, C. (2008). Using word associations for assessing non major science students’ knowledge structure before and after general chemistry instruction: in the case of atomic structure, Chemistry Education Research and Practice, 9, 309-322.
CR  - Özmen, H. ve Özdemir, S. (2016). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının çevre eğitimine yönelik düşüncelerinin tespiti, Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4), 1691-1712.
CR  - Ökesli, T.F. (2008). Relationship between primary school students’ environmental literacy and selected variables in Bodrum. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, Ankara.
CR  - Özata-Yücel, E. ve Özkan, M. (2014). Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre algılarının kelime ilişkilendirme aracılığıyla belirlenmesi, e-International Journal of Educational Research, 5(4), 41-56.
CR  - Özatlı, N.S. ve Bahar, M. (2010). Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10 (2), 9-26.
CR  - Özbey, Ö.F. ve Şama, E. (2017). 2012-2016 arasındaki yıllarda çevre eğitimi kapsamında yayımlanan lisansüstü tezlerin incelenmesi, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 212-226.
CR  - Pınar, E. ve Yakışan, M. (2017). “İlkokul Öğrencilerinin Çevre Kavramları ile İlgili Çizimlerinin Analizi’, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, USOS 2016 Özel Sayısı, 97-113.
CR  - Roth, C.E. (1992). Environmental literacy: its roots, evolution and directions in the 1990s. http://www.eric.ed.gov
CR  - Sadık, F. ve Sarı, M. (2010). Student teachers’ attitudes towards environmental problems and their level of environmental knowledge, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39 (3), 129-141.
CR  - Tanrıöğen, A., (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Anı Yayıncılık: Ankara.
CR  - Teksöz, G., Şahin, E. ve Ertepınar, H. (2010). Çevre okuryazarlığı, öğretmen adayları ve sürdürülebilir bir gelecek, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 307-320.
CR  - Yalçınkaya, E. (2013). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerine göre çevre sorunları: Nitel bir çalışma, Marmara Coğrafya Dergisi, 27, 416-439.
CR  - Yardımcı, E. ve Bağcı Kılıç, G. (2010). Çocukların gözünden çevre ve çevre sorunları, İlköğretim Online, 9(3), 1122-1136.
UR  - https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.49440-455005
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/829092
ER  -