TY - JOUR T1 - Gıda Güvenliği Konusunda Tüketici Davranışlarının Belirlenmesi: Samsun İli Kentsel Alan Örneği TT - Determination of Consumer Behaviors on Food Safety: A Case Study in Urban Area of Samsun Province AU - Aydın Eryılmaz, Gamze AU - Kılıç, Osman AU - Başer, Uğur PY - 2018 DA - December Y2 - 2018 DO - 10.28979/comufbed.474766 JF - Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi PB - Çanakkale Onsekiz Mart University WT - DergiPark SN - 2459-1580 SP - 237 EP - 245 VL - 4 IS - 2 LA - tr AB - Araştırmanınamacı, Samsun ili kentsel alanda ikamet eden tüketicilerin gıda güvenliğiyleilgili davranışlarının belirlenmesidir. Araştırma verileri, ailede gıda satınalma kararında etkili 384 tüketiciden anket yoluyla elde edilmiştir. Tüketicidavranışları, gıda güvenliği kavramından haberdar olma ve olmama durumuna göreiki grupta incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, tüketicilerin %55.47’sigıda güvenliği kavramından haberdar olduklarını, %44.53’ü haberdarolmadıklarını ifade etmişlerdir. Gıda güvenliğinden haberdar olan tüketicilerin%44.13’ü güvenilir gıdayı sağlıklı, %19.25’i sertifikalı, %16.43’ü son kullanmatarihi geçmemiş, %11.27’si katkı maddesi içermeyen, %4.69’u kaliteli, %4.23’üise hijyenik gıda olarak tanımlamışlardır. Gıda etiketi üzerinde yer alan sonkullanma tarihi, üretim tarihi, katkı maddesi içeriği ve enerji/besin değerine dikkatedilmesi açısından, gruplar arasındaki farklılık istatistiki olarak önemlibulunmuştur. Araştırma sonuçları, gıda güvenliğinden haberdar olmayan tüketicileringıdalar konusundaki duyarlılıklarının daha düşük olduğunu göstermektedir. Bunedenle toplumdaki tüm bireyler için gıda güvenliği konusunda hassasiyetoluşturulması ve bilinç düzeyinin artırılması gerekmektedir. Ayrıca gıdaüretiminin büyük ölçüde tüketici talebine bağlı olması, tüketici odaklı üretimve pazarlama stratejilerinin geliştirilmesini gerekli kılmaktadır. KW - gıda güvenliği KW - tüketici davranışları KW - gıda tüketimi N2 - Theaim of this study was to determine the consumer behaviors related to foodsafety in urban area of ​​Samsun province, Turkey. Research data were collectedby questionnaires from 384 consumers who were influential in food purchasingdecisions in their families. Consumer behaviors in the study were examined intwo groups according to whether consumers were aware of food safety or not.According to the research results, 55.47% of consumers had heard about theconcept of food safety while 44.53% of them did not hear about the concept offood safety. Consumers who were aware of food safety defined this concept ashealty food (44.13%), certified food (19.25%), unexpired food (16.43%), foodwith no additives (11.27%), quality food (4.69%), and hygienic food (4.23%).The differences between the groups were found to be statistically significantin terms of paying attention to expiration date, production date, foodadditive, and energy/nutrient value on the food label. Research results showedthat consumers who were not aware of food safety had lower sensitivity to food.For this reason, it is necessary for all the individuals in the society to besensitive about food safety and increase the level of consciousness. Furthermore,since food production largely depends on consumer demand, it is necessary todevelop consumer oriented marketing strategies. CR - Anonim, 2010. Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu. Kanun No:5996, Kabul Tarihi:11/6/2010, Resmi Gazete Tarih:13/6/2010, Sayı: 27610. CR - Aygen F.G., 2012. Tüketicilerin Besin Etiketi İncelenmesi Konusundaki Tutum ve Davranışları. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4 (3): 28-54. CR - Azabağaoğlu M.Ö., Dursun E., 2008. Tüketicilerin Modern Gıda Perakendecilerine Karşı Davranışının Analizi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (1): 1-12. CR - Badrie N., Gobin A., Dookeran S., Duncan R., 2006. Consumer Awareness and Perception to Food Safety Hazards in Trinidad, West Indies. Food Control, 17: 370–377. CR - Bahşi N., Budak D.B., 2014. Tüketicilerin Gıda Ürünlerini Satın Alma Davranışı Üzerine Pazarlama İletişimi Araçlarının Etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1: 1349-1356. CR - Bal G.S., Göktolga Z.G., Karkacıer O., 2006. Gıda Güvenliği Konusunda Tüketici Bilincinin İncelenmesi (Tokat İli Örneği). Tarım Ekonomisi Dergisi, 12 (1): 9-18. CR - Collins M., 1986. Sampling (Editör: R.Worcesterve ark. 1986), Consumer Market Research Handbook. CR - Ergönül B., 2013. Consumer Awareness and Perception to Food Safety: A Consumer Analysis. Food Control, 32: 461-471. CR - Güneş F.E. Aktaç Ş., Korkmaz B.İ.O., 2014. Tüketicilerin Gıda Etiketlerine Yönelik Tutum ve Davranışları. Akademik Gıda, 12 (3): 30-37. CR - Honkanen P., Verplanken B., Olsen S.O., 2006. Ethical Values and Motives Driving Organic Food Choice. Journal of Consumer Behaviour, 5: 420–430. CR - Jevšnik M., Hlebec V., Raspor P., 2008. Consumers’ Awareness of Food Safety from Shopping to Eating. Food Control, 19 (8): 737-745. CR - Li T., Bernard J.C., Johnston Z.A., Messer K.D., Kaiser H.M., 2017. Consumer Preferences Before and After a Food Safety Scare: An Experimental Analysis of the 2010 Egg Recall. Food Policy, 66: 25-34. CR - Liu A., Niyongira R., 2017. Chinese Consumers Food Purchasing Behaviors and Awareness of Food Safety. Food Control, 79: 185-191. CR - Niyaz Ö.C., Demirbaş N., 2018. Yaş Meyve ve Sebze Tüketicilerinin Gıda Güvenliği Algıları. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 15 (2): 36-44. CR - Onurlubaş E., Gürler A.Z. 2016. Gıda Güvenliği Konusunda Tüketicilerin Bilinç Düzeyini Etkileyen Faktörler. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33 (1): 132-141. CR - Örücü E., Tavşancı S., 2001. Gıda Ürünlerinde Tüketicinin Satın Alma Eğilimini Etkileyen Faktörler ve Ambalajlama. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3. CR - Özdemir E., Topsümer F., 2017. Güvenilir Gıda Konusunda Tüketici Farkındalığının Geliştirilmesinde İletişim Stratejilerinin Rolü. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Medya ve İletişim Araştırmaları Dergisi, 1: 57-84. CR - Salicik D., Kumral A.Y., 2017. Bursa İli Kentsel Alanında Tüketicilerin Güvenilir Gıda Tüketimine Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 31 (2): 69-82. CR - Tayfun A., Yıldırım M., 2010. Turistlerin Tüketim Davranışları Kültüre/Milliyete Göre Farklılık Gösterir mi? Alman ve Rus Turistler Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2 (2): 43-64. CR - Walters C.G., 1978. Consumer Behaviour: Theory and Practice. R. D., Irwin. CR - Wilcock A., Pun M., Khanona J., Aung M., 2004. Consumer Attitudes, Knowledge and Behaviour: A Review of Food Safety Issues. Trends in Food Science & Technology, 15 (2): 56-66. CR - Wilkie W.L., 1994. Consumer Behavior, Wiley, Third Edition, New York. CR - Yılmaz E., Oraman Y., İnan İ.H., 2009. Gıda Ürünlerine İlişkin Tüketici Davranışı Dinamiklerinin Belirlenmesi: Trakya Örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 (1): 1-10. CR - Yücel A., Şimşek A.İ., 2018. Tüketici Davranışlarını Analiz Etmede Nöropazarlama Yöntem ve Araçlarının Kullanımı. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1): 118-142. CR - Zorba N.N.D., Kaptan M., 2011. Consumer Food Safety Perceptions and Practices in a Turkish Community. Journal of Food Protection, 74 (11): 1922–1929. UR - https://doi.org/10.28979/comufbed.474766 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/599200 ER -