TY  - JOUR
T1  - Zayıf Kayaçlarda Makinalı Kazı Performansının Kestirilmesindeki Zorluklar
AU  - Korkanç, Mustafa
AU  - Poşluk, Evren
PY  - 2018
DA  - December
DO  - 10.24232/jmd.486013
JF  - Jeoloji Mühendisliği Dergisi
PB  - TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası
WT  - DergiPark
SN  - 1016-9172
SP  - 143
EP  - 158
VL  - 42
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Kayaç kütle sınıflama sistemleri birçok madencilik ve mühendislik uygulamalarının ön aşamalarında, kayaçtanımlaması ve tasarım amacıyla kullanılmaktadır. Proje ve tasarım aşamasında tünel delme makinesi (TBM)performans tahmini için teorik ve deneysel yöntemler bulunmaktadır. Makine performansının doğru tahmini çoksayıda kaya kütlesi parametresinin göz önünde tutulmasını gerektirir. Homojen ve izotrop kaya ortamlarında makineperformansını öngörmek nispeten kolay olsa da, zayıf ve anizotrop kaya ortamlarında makine performansının kestirimioldukça zordur. TBM performansının tahmini konusunda günümüze kadar yapılan birçok araştırma, penetrasyonve kaya kütlesi sınıflamaları arasında zayıf bir ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, Ankara-İstanbulyüksek hızlı tren projesinde yer alan 26 numaralı (Bilecik İli ile Bozüyük İlçesi arasında) tünelde kullanılan TBM’inQTBM yöntemi ile anizotrop zayıf kaya için yapılan performans analizi sunulmuştur. Değerlendirme makinenin tüneliçerisinde sıkışmasına kadar geçen kesimi kapsamaktadır. Çalışma sonucunda, QTBM yönteminde anizotrop zayıfkayada uygulama problemleriyle karşılaşıldığı, benzer ortamlarda kesici disk değişim zaman aralığı tahminin sonderece zor olduğu ve bu nedenle de performans kestirimi için kaya kütlesinin anizotropik özellikleri ile makineözelliklerinin ilişkilendirilerek katılmasının gerektiği sonucuna varılmıştır.
KW  - Anizotropi
KW  - İlerleme hızı
KW  - QTBM
KW  - TBM performansı
KW  - Tünel
CR  - Barton, N. R., Lien, R., Lunde, L., 1974. Engineering classification of rock masses for the design of tunnel supports. Rock Mechanics, 6(4), 189-239.
CR  - Barton, N., 2000. TBM Tunneling in jointed and faulted rock. Balkema, Brookfield. 173 p.
CR  - Benato, A., Oreste, P., 2015. Prediction of penetration per revolution in TBM tunneling as a function of intact rock and rock mass characteristics. International Journal Rock Mechanics Mining Science, 74, 119–127.
CR  - Bieniawski, Z.T., Celada, B., Galera, J.M., 2007. TBM Excavability : prediction and machine-rock interaction. In : Proceedings, Rapid Excavation and Tunneling Conference, 1118–1130.
UR  - https://doi.org/10.24232/jmd.486013
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/578469
ER  -