TY  - JOUR
T1  - İslam Aleminde Hukuk Birlikteliği Mümkün mü?
TT  - Is it possible to have a legal unity in the Islamic World
AU  - Korkusuz, M. Refik
AU  - Küçüköner, Halide Rumeysa
PY  - 2018
DA  - December
JF  - Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
JO  - DÜHFD
PB  - Dicle University
WT  - DergiPark
SN  - 1300-2929
SP  - 235
EP  - 255
VL  - 23
IS  - 39
LA  - tr
AB  - İslam dünyası, bugün için, bütünüyle batı hukuksisteminin etkisi altındadır. Bu dünyanın günümüz itibarıyla çok sınırlı hukukikonular hariç olmak üzere, bütünüyle üretebildiği, herhangi bir hukuk sistemibulunmamaktadır. Osmanlı Devleti’nin son iki yüzyılında, kendi ürettiği üçtemel kanun hariç, hemen hemen tüm temel kanunları, batı hukuk sistemindenyapılan iktibaslardan oluşmuştur. Cumhuriyet döneminde de bu yaklaşıma dahahızlı bir şekilde devam edilmiştir. Diğer İslam ülkelerinin durumu da çok farklıdeğildir.Öte yandan, İslam dininin ortaya çıktığı ilk dönemdenbu yana, dini boyutu kadar “hukuk düzeni” konusunda da çok hassasiyetgöstermiştir. Özellikle özel hukuk alanında “İslam Hukuk” anlayışının, İslamtopraklarında yaşayanlar tarafından çekiciliği devam etmektedir. Bu çekicilikile birlikte, bu topraklarda, teknolojinin gelişmesi ile ortaya çıkan kurallarile evrensel hukuk ilkeleri de, İslam dünyasının özleminde olan değerler olduğupeşinen kabul edilmelidir.Esasen hukukta birliktelik; hemen her İslam ülkesininkendi iç kanunlarını yapma ve yürürlüğe sokmada serbest olacak ve bütün İslamülkeleri tarafından kabulü mümkün üst normların belirlenmesi ile mümkünolabilir. Bu noktada, mutlak anlamda olmasa bile soft mahiyette (iç hukukkurallarına saygı ilkesi temelinde) AB direktifleri iyi birer örnek olarakkarşımızda bulunmaktadır. Bu anlamda, hazırlanacak olan üst normlarda aşağıdakihususların mutlaka dikkate alınması gerekir:·    Farklı toplumların çok farklı kimliklere sahip olduğu gerçeği ve hazırlanacakhukuk normlarında, bu sosyolojik ve psikolojik verilerin dikkate alınması,·       Her ülkenin iç hukukuna saygı ilkesi, ancak bazı temel üst normlarınhazırlanmasında ortak hukuk ilkelerini belirleme imkanının verilmesi,·      Hukukun üstünlüğü ilkesine, evrensel hukuk ilkelerine ve adaletilkesine mutlak saygı ilkesinin üst normlarda vurgulanması ve bunun için İslamülkelerinin gerektiğinde ortak iç denetim mekanizması kurması,·    Günümüz hukuk uzmanları ile fıkıh uzmanlarının üst normları hazırlamadaortak çalışması gibi ilkelerin mutlaka sağlanması gerekir.·        Bu şartlar sağlandığında, İslam ülkelerinde “ortak bir hukukbirlikteliği” idealinden bahsetmek mümkün olabilecektir.
KW  - Hukuki birliktelik
KW  - içtihat hukuku
KW  - İslami hukuk
KW  - hukuki düzen
KW  - adalet
N2  - Islamic World is completely under the influence of“western law system” today. This world does not have any law system completelyproduced by it, except very limited legal issues, as of today. Save for 3 basiclaws in the last two centuries of the Ottoman State produced by it, almost allthe basic laws are composed of excepts made from the Western law system. Thisapproach is accelerated in the Republican Period. The conditions of the otherIslamic countries are not much different.On the other hand, Islamic civilization, since firstperiod until now, is firmly founded on the concept of rule of law. Addition toit this concept (Islamic law) in the field of private law continues to be attractivefor those living on the lands of Islam. Accompanied with this attractiveness,it should be accepted in advance that the rules emerging with the advancementof technology and the universal principles of law are the values longed by theIslamic world on these lands.Infact,the unity in law; can be possible by the freedom for almost all Islam countriesto make and en act their own internal laws and by determination of the highestnorms acceptable by all the Islamic countries. At this point, even if notabsolute, EU directives are good examples with their soft natures (on the basisof respect for internal rules of law). It is beyond doubt that this unity doesnot seem to have effect with the same criteria of EU. Within this frame, thefollowing issues should be taken into consideration in the higher norms to beprepared.The factthat different societies have very different identities and taking suchsociologic and psychological data in consideration while preparing the norms oflaw,Theprinciple of respect for the internal law of each country, however, allowingthe determination of joint principles of law in preparation of some basic highernorms,Emphasizingin the higher norms, the principle of absolute respect for the principle ofsuperiority of law, universal principles of law and the principle of justice,and if required establishment of a joint internal control mechanism by theIslamic countries for this purpose,Joint workof the law experts and fiqh experts in preparation of the higher norms are requiredto be provided.When suchconditions are achieved, it shall be possible to mention “joint law unity” inthe Islamic countries.
CR  - GÜRİZ, Adnan: Hukuk Başlangıcı, Siyasal Yayınları, Ankara 2009.
CR  - http://www.yorungedergi.com/2018/04/islam-fikhinda-gu%CC%88ncelleme-mumkun-mu/ (Erişim Tarihi: 07.09.2018).
CR  - https://www.loc.gov/law/help/guide/nations/iraq.php (Erişim Tarihi: 18.09.2018).
CR  - http://www.islamicsupremecouncil.org/understanding-islam/legal-rulings/52-understanding-islamic-law.html. (Erişim Tarihi: 10.09.2018).
CR  - http://www.refworld.org/docid/469cdf3011.html [accessed 22 October 2018] (Erişim Tarihi: 22.10.2018).
CR  - IŞIKTAŞ, Yasemin: Bir Hukuk Tanımı Vermenin Zorunluluğu, Hukuk Yazıları, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2004.
CR  - KORKUSUZ, M. Refik, Günümüz Hukuku ve İslam Hukuku’nda Adalet ve Sosyal Adalet Kavramlarının Gelişimi, Kuran Araştırmaları Vakfı Sempozyumu, Bursa 2016 (Yayınlanmış Tebliği).
CR  - KORKUSUZ, M. Refik / KORKUSUZ, M. Halit: Hukuk Başlangıcı, 4. Baskı, Beta Yayınları, Ankara 2018.
CR  - OSBORNE, P.G.: Jurisprudence, Basım Yeri Belirtilmemiş, 1961.
CR  - ZUHAYLİ, Vehbe: İslam Fıkhı Ansiklopedisi, Cilt: 1, Risale Yayınları, İstanbul 2018.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/duhfd/issue//496288
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/595311
ER  -