TY - JOUR T1 - Sosyal Ağ ve Sosyal Medya Platformları Üzerinde Yürütülen Viral Pazarlama Faaliyetlerinin Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkisi: İstanbul İli Örneği TT - The Effect of Viral Marketing Activities on Social Network and Social Media Platforms on Consumer Behavior: The Example of Istanbul Province AU - Şahin, Esen AU - Dündar, Malik PY - 2019 DA - April DO - 10.29249/selcuksbmyd.498363 JF - Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi PB - Selcuk University WT - DergiPark SN - 2564-7458 SP - 143 EP - 160 VL - 22 IS - 1 LA - tr AB - Geçmişten günümüze insan hayatında yaşanan değişim ve dönüşümeparalel olarak İnternet altyapısının ve iletişim teknolojilerinin gelişmesiylebirlikte çok etkili değişiklikler yaşanmaya devam etmektedir. Bu bağlamda dünyagenelinde İnternet kullanıcılarının sayısının her geçen gün artmasıyla, webtabanlı uygulamalar ve sosyal medya çok daha etkili ve farklı fonksiyonları dakapsayacak şekilde kullanılmaktadır. İnsanlar tarafından günlük hayatta yapılanbirçok faaliyetin İnternet aracılığıyla kolay bir şekilde gerçekleştiriliyorolması ve taraflar arasında sosyal ağlar aracılığıyla iletişimin kurulması,ağızdan ağza iletişimin web tabanlı boyutu olarak adlandırılan viral pazarlamauygulamalarının da yaygınlaşmasını desteklemiştir. İşletmelerin yerel veküresel müşterilere ulaşmasında daha kolay, hızlı ve etkin bir yöntem olmasınınyanında, viral pazarlamanın daha az maliyetli olması da yönteme olan ilgininartması sonucunu doğurmuştur. Günümüzde viral pazarlama, sosyal medyakullanımının da yaygınlaşmasıyla birlikte işletmeler için etkili bir pazarlamaaracı haline gelmiştir. Bu çalışma; kolayda örnekleme yöntemi kullanılarakbelirlenen 500 tüketiciye, hazırlanan anketlerin uygulanması sonucunda eldeedilen verilerin analiz edilmesi ve elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi veyorumlanmasını kapsamaktadır. Çalışmanın temel amacı, sosyal medya kullanımınınviral pazarlama uygulamalarına etkisinin olup olmadığını araştırmaktır. Yapılananalizler sonucunda tüketicilerin sosyal medya kullanım düzeyinin viralpazarlama faaliyetlerini pozitif ve anlamlı yönde etkilediği görülmüştür. KW - Viral pazarlama KW - Sosyal Medya KW - Pazarlama N2 - Parallel to the change and transformation experienced in humanlife from the past to the present, with the development of Internetinfrastructure and communication technologies, very effective changes continueto occur. In this context, with the increasing number of Internet usersworldwide, web-based applications and social media are used to cover moreeffective and different functions. The fact that many activities carried out bypeople in daily life are carried out easily via the Internet and communicationbetween the parties through social networks has supported the spread of viralmarketing practices called web based dimension of oral communication. Inaddition to being an easier, faster and more efficient way for businesses to reachlocal and global customers, the fact that viral marketing is less costly hasresulted in an increase in interest in the method. Nowadays, viral marketinghas become an effective marketing tool for businesses with the expansion ofsocial media usage. This work; 500 consumers identified by using easy samplingmethod, analysis of the data obtained as a result of the application of theprepared questionnaires and evaluation and interpretation of the informationobtained. The main purpose of the study is to investigate whether the use ofsocial media has an impact on viral marketing practices. As a result of theanalyzes, it was observed that the level of social media usage of consumersaffected viral marketing activities positively and significantly CR - Aksoy, R. (2009). İnternet ortamında pazarlama, Ankara: Seçkin Yayıncılık.Aldhafferi, N., Wat son, C., ve Sajeev, A. (2013). Personal information privacy settings of online social networks and their suitability for mobile internet devices. arXiv preprint arXiv:1305.2770. Argan, M., Argan, T. (2006). Viral Pazarlama veya İnternet Üzerinde Ağızdan Ağıza Reklam: Kuramsal Bir Çerçeve, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 231-246Balcı, A. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara: Pegem A Yayıncılık.Banna, K.J. (2000). It's catching (viral marketing). Mediaweek 10(23),20.Bostancı, M. (2010). Sosyal Medyanın Gelişimi ve İletişim Fakültesi Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri. Brown, M. R., Bhadury, R. K., ve Pope, N. K. L. (2010). The İmpact Of Comedic Violence On Viral Advertising Effectiveness. Journal of Advertising, 39(1), 49-66. Cevher, M. F. (2014). Viral Pazarlamanın Tüketicilerin Satın Alma Kararları Üzerine Etkisi. , Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Elazığ. Coney, K. A., Best, R., ve Hawkins, D. (2001). Consumer Behavior: Building Marketing Strategy, New York :McGraw-Hill Book Company. Çoşkunkurt, Y. (2013). Sosyal Medya Kullanımının Kurumsal Yenilikçi İtibar Üzerindeki Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Eru, O. (2013). Süpermarket Sektöründeki Mobil Pazarlama Uygulamalarının Tüketici Davranışlarına Etkisi: Aydın örneği. Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.Eryılmaz, B. (2014). Sosyal Medya Kullanımının Müşteri Tercihleri Üzerine Etkileri: Konaklama İşletmelerinde Bir İnceleme. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. Eldem, Ü. (2009). Bilinçaltı Reklamcılık ve Tüketici Davranışları Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.Genç, Y. E. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımı Ve Bunun Satın Alma Davranışlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Glen, L. (1993). Design and Marketing of New Products, Prentice Hall, pp. 1-7.Gunawan, D. D., Huarng, K.-H. (2015). Viral effects of social network and media on consumers’ purchase intention, Journal of Business Research, 68(11), 2237-2241. Gültaş, P., Yıldırım, Y. (2016). İnternetten Alışverişte Tüketici Davranışını Etkileyen Demografik Faktörler, Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(10), 32-51. Hazar, M. (2011). Sosyal Medya Bagımlılıgı-Bir Alan Çalışması, Iletisim Kuram ve Arastirma Dergisi, (32). Lam, D., Mizerski, D. (2005). The Effects of Locus of Control on Word of Mouth Communication, Journal of Marketing Communications, 11(3), 215-228. Kırcova, İ. (2002). İnternette Pazarlama, İstanbul: Beta Yayınları.Mark, W. (2011). Essentials of marketing management, New York: McGraw-Hill/Irwin, pp. 20-25.Meltem, Ö. (2012). Öğrencilerin Sosyal Medya Kullanımını ve Üniversitelerde Dijital Pazarlama İletişimi Uygulamalarını Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma, Beykent University Institute of Social Sciences. Master Thesis, İstanbul. Nacak, O. (2012). Bilinçaltı Reklam Uygulamaları: Galatasaray Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta. Özcan, S. O. (2010). İnternet Pazarlama Faaliyetlerinde Tüketici Satın Alma Karar Süreci, İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, (2), 29-39.Parlak, F. (2015). Sosyal Medya ve Tüketici Satın Alma Karar Sürecine Etkileri: Nitel Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya. Rosen, E. (2000). The Anatomy of Buzz: How to create word-of-mouth marketing, Marketing Management, 9(4), 62. Serpil, Ü. (2011). Viral Pazarlamanın Sosyal Paylaşım Sitelerine Üye Olan Kullanıcılar Üzerindeki Etkisini İnceleyen Pilot Bir Çalışma, Öneri Dergisi, 9(36), 73-86. Schiffman, L., O’cass, A., Poladino, A., Carlson, J.,(2014). Consumer Behavior, Australia: Group Ply Ltd.Skrob, J.-R. (2005). Open Source And Viral Marketing, Austria: University of Applied Science Kufstein.Sim, Ş., Toprak, M, (2012). Sinemayı Hayata Yaklaştırmak: Sahte Belgesel (Mockumentary) Filmler, ş1-10.Solmaz, I. (2014). Nöropazarlama Faaliyetlerinde Bilinçaltı Reklamcılık ve Tüketici Algısı Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Gediz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.Taş, M. K. (2014). Pazarlama İletişiminde Sosyal Medya Kullanımı: Sigorta Pazarına Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Ural, A., ve Kılıç, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi: SPSS 10.0-12.0 for windows, Ankara: Detay yayıncılık.Wilson, R. F. (2000). The six simple principles of viral marketing, Web marketing today, 70(1), 232. TUİK. (2017). “Nüfus İstatistikleri Veri Tabanı”, Erişim Tarihi: 15 Ağustos 2017, http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist. Yayla, K. (2010). İnternet Pazarlamasında Yeni Eğilimler: Çevrimiçi Sosyal Ağların Üniversite Öğrencilerinin Satın Alma Davranışlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, ManisaYazıcı, G., (2014). İnternetten Pazarlamada Yeni Bir Boyut: Sosyal Medyanın Tüketicilerin Marka Tercihlerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri., Ankara: Detay Yayıncılık. UR - https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.498363 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/679380 ER -