TY - JOUR T1 - İslâm Tarih Yazıcılığına Etkisi Bakımından Hz. Ömer Dönemi AU - İğdi, Ahmet PY - 2018 DA - December Y2 - 2018 JF - Din ve Bilim - Muş Alparslan Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi JO - Din ve Bilim PB - Mus Alparslan University WT - DergiPark SN - 2667-7717 SP - 128 EP - 137 VL - 1 IS - 2 LA - tr AB - Hz. Ömer dönemin İslam tarihi açısından bazı önemlifaaliyetlerin ilk defa gerçekleştiği bir dönemdir. Bu dönemde gerçekleştirilenbazı faaliyetler ise İslam tarih yazıcılığının doğuşunda etkili olmuştur. Hicrîtakvimin tespiti, Müslümanlarda ortak bir tarih düşüncesinin oluşmasına etkiettiği gibi bazı tarih kitaplarının yıl eksenli olarak yazılmasında da müessirolmuştur. Dîvân teşkilatı düzenlenirken isimlerin Hz. Peygamber’e soyca yakınolan kabileden başlanarak yazılması, Ensâb ve Tabakât eserlerinin sistematiğineetki etmiş ve bazı müellifler eserlerini dîvân teşklilatının sıralamasına göreyazmıştır. Hz.Ömer döneminde resmi evrakların bir sandıkta korunması, bu evrakları sonrakinesillere ulaştırmış ve tarih-coğrafya yazarları Hz. Ömer’in muhafaza ettiği bumalzemeyi eserlerinde kullanmışlardır. Hz. Ömer döneminde Fars krallarınıntarihini anlatan Hüdaynâme kitabının çevrildiği iddiası kanaatimizce doğrudeğildir. Zira bu bilgi ulaşabildiğimiz hiçbir erken kaynakta bulunmamaktadır. KW - İslam Tarih Yazıcılığı KW - Hz. Ömer Dönemi KW - Hicrî takvim KW - Dîvân teşkilatı KW - Hüdaynâme çevirisi KW - hz KW - omer KW - omar CR - A’zamî, M.M. Kur’an Tarihi. çev. Ömer Türker& Fatih Serenli. İstanbul: İz Yayınları, 2006. CR - Balcı, İsrafil. Hz. Ömer Döneminde Diplomasi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2006. CR - Belâzurî, Ebu’l-Hasen Ahmed b. Yahya. Ensâbü’l-eşrâf. 13 Cilt, Tahkik. Süheyl Zekkâr & Riyâz Ziriklî. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1996. CR - Belâzurî, Ebu’l-Hasen Ahmed b. Yahya. Fütûhu’l-buldân. çev. Mustafa Fayda. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. 2002 CR - Bîrûnî, Ebu’r-Reyhan Muhammed. Maziden Kalanlar (El-Âsâru’l-Bâkiye). çev. D. Ahsen Batur. İstanbul: Selenge Yayınları, 2011. CR - Cevâd Ali. “Mevâridu Târîhi’t-Taberî”. Mecelletu’l-Mecmei’l-İlmiyyi’l-Irâkî. I/1. (1950): 143-231. CR - Cevâd Ali. “Mevâridu Târîhi’t-Taberî”. Mecelletu’l-Mecmei’l-İlmiyyi’l-Irâkî. I/2. (1951): 135-190. CR - Çağatay, Neşet. “Eski Çağlardan Bu Yana Zaman Ölçümü ve Takvim”. AÜİFD. 22/1. (1978): 105-138. CR - Demirci, Mustafa. İslâm’ın İlk Üç Asrında Toprak Sistemi. İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2003. CR - Dineverî, Ebû Hanîfe Ahmed b. Davud. El-Ahbâr et-Tıvâl. çev. Nusrettin Bolelli & İbrahim Tüfekçi. İstanbul: Hivda Yayınları, 2007. CR - Dûrî, Abdulazîz. Neşetu İlmi’t-Târîh İnde’l-Arab. Beyrut: Dâru’l-Meşrik, 1993. CR - Durmuş, İsmail. “Nehcü’l-Belâğa”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 32: 538-540. İstanbul: TDV Yayınları, 2006. CR - Ebû Yusuf, Yakub b. İbrahim. Kitabu’l-Haraç. çev. Ali Özek. İstanbul: Hisar Yayınevi, 1973. CR - Fayda, Mustafa. “Ensab”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 11: 244-249. İstanbul: TDV Yayınları, 1995. CR - Fayda, Mustafa. “İbn Sad”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 20: 294-297. İstanbul: TDV Yayınları, 1999. CR - Fayda, Mustafa. Hz. Ömer Zamanında Gayr-ı Müslimler. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2006. CR - Firdevsî. Şehname. 4 cilt. çev. Necati Lügal. Ankara: Maarif Vekaleti, 1956. CR - Gibb, H. A. R. İslâm Medeniyeti Üzerine Araştırmalar. çev. Kadir Durak v.dğr. İstanbul: Endülüs Yayınları, 1991. CR - Hamidullah, Muhammed. İslâm Peygamberi. 2 Cilt. çev. Salih Tuğ. İstanbul: İrfan Yayınevi. 1980. CR - Hamidullah, Muhammed. Mecmûatu’l-Vesâiki’s-Siyâsiyye. Beyrut: Dâru’n-Nefâis, 1985. CR - Hasan İbrahim Hasan. Siyasi-Dini-Kültürel-Sosyal İslâm Tarihi. 6 Cilt. çev. İsmail Yiğit v.dğr. İstanbul: Kayıhan Yayınevi, 1985. CR - Hitti, Philip Khuri. Siyasi Kültürel İslâm Tarihi. çev. Salih Tuğ. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2011. CR - İbn Hişâm, Ebû Muhammed Cemâluddîn. es-Sîretu’n-nebeviyye. 2 Cilt. Tahkik. Mustafa es-Sakkâ v.dğr. Yayınevi yok. Yayın yeri yok, Ts. CR - İbn Kesîr, İmâduddîn Ebu’l-Fidâ. el-Bidâye ve’nihâye. 21 Cilt. Tahkik. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî. Cize. Dâru Hecer, 1997. CR - İbnü’l-Esîr, Ebu’l-Hasen İzzuddîn. el-Kâmil fi’t-târîh. 11 Cilt. Tahkik. Ebu’l-Fidâ Abdullah el-Kâdî. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye., 1987 CR - İbnü’n-Nedîm, Ebu’l-Ferec Muhammed. el-Fihrist. Tahkik. Rıza Teceddüd. Tahran: Yayınevi yok, 1971. CR - İbn Sa’d, Ebû Abdullah Muhammed. Kitâbu’t-Tabakâti’l-kebîr. 10 Cilt. Tahkik. Ali Muhammed Ömer. Kahire: Mektebetu’l-Hanci, 2001. CR - Nicholson, Reynold Alleyne. A Literary History of the Arabs. London: T. Fisher Unwin, 1907. CR - Ritter, Hellmuth. Doğu Mitolojisinin Edebiyata Etkisi Karşılaştırmalı Edebiyat Metinleri. Hazırlayan. Mehmet Kanar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2011. CR - Sehâvî, Ebu’l-Hayr Şemsuddîn. el-İ’lân bi’t-tevbîh limen zemme ehle’t-târîh. (Franz Rosenthal. İlmu’t-Târîh İnde’l-Müslimîn içinde). Beyrut: Müessetu’r-Risâle, 1983. CR - Sezgin, M. Fuad. Târîhu’t-Turâsi’l-Arabî, Arapça’ya çev. Mahmud Fehmî Hicâzî. Riyad: Câmiatu Riyad, 1991. CR - Sezgin, M. Fuad. Buhârî’nin Kaynakları. Ankara: Kitabiyat, 2001. CR - Şâkir, Mustafa. et-Târîhu’l-arabî ve’l-muerrihûn. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyîn, 1983. CR - Şeşen, Ramazan. Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı. İstanbul: İsar Vakfı Yayınları, 1998. CR - Şiblî Nu’mânî. Asr-ı Saadet. 5 Cilt. çev. Ömer Rıza Doğrul. Sadeleştiren. Osman Zeki Mollamehmedoğlu. İstanbul: Eser Neşriyat, 1978. CR - Taberî, Muhammed b. Cerîr. Milletler ve Hükümdarlar Tarihi. 5 Cilt. çev. Ahmet Temir -Zâkir Kadiri Ugan. Ankara: Maarif Vekaleti, 1955. CR - Taberî, Muhammed b. Cerîr. Târîhu’r-Rusül ve’l-Mülûk. Tahkik. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrahim. Kahire. Dâru’l-Meârif, 1960-1970. CR - Togan, Zeki Velidi. Tarihte Usul. İstanbul: Enderun Yayınevi, 1985. CR - Uyar, Gülgûn. “Abbâsî Coğrafyasında Bir Neseb Âlimi: Zübeyrî (236/851) Ve Kitâbu Nesebi Kureyş’ine Göre Neseb Bilimi Usul, Muhteva Ve İfade Şekilleri”. İstem. 4/12. 2008: 127-152. CR - Yâkût el-Hamevî, Şihâbuddîn Ebû Abdullah. (1977) Mu’cemu’l-Buldân. Beyrut: Dâru Sâdir. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/dinbil/issue//500533 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/609610 ER -